Deze bijdrage tracht te beantwoorden of passieve holdings kwalificeerbaar zijn voor de gunstregeling voor familiebedrijven.

In een vorige bijdrage is toelichting gegeven over de “activiteitvoorwaarde” waaraan voldaan moet worden opdat een vennootschap zou kwalificeren voor de gunstregeling voor familiebedrijven voor doeleinden van schenk- en erfbelasting in het Vlaamse Gewest.
Daaruit kan afgeleid worden dat een holdingvennootschap waarvan de activiteit zich beperkt tot het aanhouden van één of meerdere participaties in dochtervennootschappen (zogenaamde “passieve” holding) in principe niet in aanmerking komt. De Vlaamse decreetgever heeft echter uitdrukkelijk te kennen gegeven dat, indien dergelijke passieve holding een participatie van minstens 30% aanhoudt in een vennootschap met zetel binnen de EER die wel voldoet aan de activiteitvoorwaarde (exploitatievennootschap), zij wel in aanmerking komt voor de gunstregeling.

De vrijstelling van schenkbelasting of het verlaagde tarief van erfbelasting (3 of 7%) is dan echter enkel van toepassing op de waarde van de participaties in dergelijke exploitatievennootschappen met zetel binnen de EER, ongeacht de omvang van die participaties. Op de waarde van de overige vermogensbestanddelen zijn dan de gewone tarieven van toepassing. De schulden van de holding mogen volledig in mindering gebracht worden van die overige vermogensbestanddelen.

Er dient ook nagegaan te worden of de holdingvennootschap niet valt binnen het wettelijk, doch weerlegbaar, vermoeden dat er geen “reële” economische activiteit wordt uitgeoefend (boekwaarde van het vastgoed bedraagt meer dan 50% van het balanstotaal en de totale loonkost bedraagt niet meer dan 1,5% van dit balanstotaal). Die test dient toegepast te worden aan de hand van de jaarrekeningen van de 3 laatste boekjaren. In geval van een passieve holding dient die test echter niet toegepast te worden aan de hand van de statutaire jaarrekeningen van de holdingvennootschap doch wel aan de hand van haar geconsolideerde jaarrekeningen. Indien de holdingvennootschap niet gehouden is geconsolideerde jaarrekeningen op te stellen, dient zij toch over te gaan tot een (vereenvoudigde) consolidatie voor deze doeleinden.

Veronderstel dat Holdco een participatie aanhoudt in 3 Belgische vennootschappen: (i) een participatie van 99% in een exploitatievennootschap A met een waarde van 2 miljoen Euro, (ii) een participatie van 10% in een exploitatievennootschap B met een waarde van 250.000 Euro en (iii) een participatie van 99% in een vastgoedvennootschap die investeert in residentieel vastgoed dat verhuurd wordt aan derden met een waarde van 2 miljoen Euro. Daarnaast bezit Holdco ook nog geldbeleggingen ter waarde van 1 miljoen Euro en een schuld van 1 miljoen Euro.

Holdco valt niet binnen het hierboven vermelde vermoeden van niet- uitoefening van een reële economische activiteit.

Volgens de richtlijnen van de Vlaamse belastingdienst in haar Omzendbrief van 15 december 2015, zal de vastgoedvennootschap in principe niet voldoen aan de activiteitvoorwaarde zodat zij niet in aanmerking komt voor de vrijstelling van schenkbelasting.

Indien de aandelen van Holdco geschonken worden voor een Belgische notaris en aanspraak gemaakt wordt op de gunstregeling, is de vrijstelling van schenkbelasting enkel van toepassing op de waarde van de participaties in de beide exploitatievennootschappen (totale waarde van 2.250.000 Euro). De netto waarde van het overige vermogen van Holdco (2 miljoen Euro) zal onderworpen zijn aan schenkbelasting van 3% (60.000 Euro).

Indien men die schenkbelasting zou willen vermijden zou overwogen kunnen worden om de schenking te verlijden in Nederland (zonder verplichting tot registratie van de schenkingsakte in België ). Er zal dan in principe geen schenkbelasting verschuldigd zijn in Nederland noch in België.

Wel dient men in dergelijk geval (schenking van aandelen van een “familiale vennootschap”) rekening te houden met een verlenging van de “verdachte periode” van 3 tot 7 jaar. Dit betekent dat indien de schenker komt te overlijden binnen de 7 jaar na de schenking (zonder dat de schenkingsakte geregistreerd is) de begiftigden alsnog erfbelasting verschuldigd zullen zijn op het aan hen geschonken vermogen.

Indien familiale ondernemers gebruik maken van een passieve holding en zij wensen over te gaan tot een schenking aan de kinderen, zal steeds nagegaan moeten worden of de holding kwalificeert als familiale vennootschap en, zo ja, welk gedeelte van de waarde van de holding in aanmerking komt voor de gunstregeling. Dit is soms een complexe oefening. In een aantal gevallen kan het nuttig zijn om na te gaan of het niet mogelijk is om de holding te “activeren” opdat de volle waarde van de holding in aanmerking zou komen voor de gunstregeling.

Philippe Hinnekens (Laurius)

13 mei 2016

Wenst u meer informatie? Neem contact op met mr. Hinnekens