1. Merkregistratie: wat is een merk?

Een “merk” is een teken dat je gebruikt om je goederen of diensten aan te duiden. In principe is een merk beschermd als het geregistreerd is en effectief wordt gebruikt binnen een periode van vijf jaar na de inschrijving. Niet-geregistreerde merken kunnen in bepaalde gevallen ook een vorm van bescherming genieten (bijvoorbeeld als handelsnaam of onder de regels voor oneerlijke mededinging), maar deze bescherming is beperkt. Het is dan ook aan te raden om je merk te deponeren via een merkregistratie.

2. Benelux merk – EU merk – Internationaal merk

Wil je bescherming in België, dan kan je je merk laten registreren bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE). Je verkrijgt dan een “Benelux merk” dat geldig is in België, Nederland en Luxemburg.

Een tweede mogelijkheid is om je merk te laten registreren als een “Uniemerk” (vroeger werd dit een Gemeenschapsmerk of Europees Merk genoemd) bij het Europees merkenbureau (het “EUIPO” of “EU Intellectual Property Office”) (vroeger werd dit het “Office for Harmonization in the Internal Market” of “OHIM” genoemd). Een uniemerk is geldig in alle 28 EU lidstaten.

Een derde mogelijkheid is om een zogenaamd “internationaal merk” te deponeren via WIPO (“World Intellectual Property Organization”). Dit is een combinatie van verschillende nationale merkregistraties via één enkele procedure. Een internationaal merk is vooral aangeraden als je je merk slechts in enkele Europese landen gebruikt of als je je merk ook buiten de Europese Unie wil beschermen.

Een merk vervalt in principe als het gedurende vijf jaar niet gebruikt wordt, of als de registratie niet tijdig vernieuwd wordt (merkregistratie is geldig voor een periode van tien jaar).

Voordat je een bepaalde merknaam begint te gebruiken voor je goederen of diensten, doe je er goed aan om te checken of de naam al geregistreerd is als merk, handelsnaam of domeinnaam. Je vraagt hiervoor best advies aan een specialist merkenrecht. Ook check je best of de naam al gebruikt wordt op sociale media zoals LinkedIn, Twitter, Facebook en Pinterest. Leg snel de nodige accounts, profielen en bedrijfspagina’s vast!

3. Wat is het verschil tussen een Woordmerk, Beeldmerk, of Woordbeeldmerk?

Er zijn verschillende soorten merken. Met een Woordmerk bescherm je de naam zelf van de goederen of diensten die je verkoopt.

Met een Beeldmerk (of figuratief merk) bescherm je een grafische voorstelling. Typische voorbeelden van beeldmerken zijn logo’s of labels. Beeldmerken kunnen ook bestaan uit een combinatie van beelden en woorden. Men spreekt dan vaak van Woord-Beeldmerken.

Daarnaast bestaan er ook vormmerken waar driedimensionale vormen beschermd worden (bijvoorbeeld de vorm van een fles of een lamp). In uitzonderlijke gevallen kunnen zelfs geluiden (zoals reclame jingles), geuren, of kleuren als merk beschermd worden.

4. Welk merk kies je dan best (Woordmerk, Beeldmerk of gecombineerd Woordbeeldmerk)?

Dat hangt af van geval tot geval. Je raadpleegt hiervoor best een specialist merkenrecht die dit samen met jou kan bekijken.

Als je een “brand” hebt gekozen die als woord voldoende onderscheidend is, raden wij meestal aan om dit als woordmerk te registreren. Een woordmerk is meestal de sterkste bescherming.

Bij een zuiver beeldmerk wordt er geen “naam” geregistreerd maar enkel het logo. Indien je dit logo in de praktijk ook effectief gebruikt, is een beeldmerk registratie zeker aan te raden.

Bij een gecombineerd woord-beeldmerk geldt de merkbescherming voor de specifieke combinatie van woorden en beelden in het merk.

Je houdt er best rekening mee dat je woordmerk waarschijnlijk minder snel zal veranderen dan een logo of beeldmerk. Als je enkel een logo als merk registreert (beeldmerk of woordbeeldmerk), dan moet je in principe bij elke wijziging van je logo een nieuw merkdepot aanvragen.

Veel hangt af van hoe je het merk in de praktijk gebruikt. Bijvoorbeeld: als je je merk zowel als zuiver logo gebruikt, én als logo met woordelementen (bijv. een naam of slagzin), dan kies je best voor aparte merkregistraties.

Bij beeldmerken moet je ook rekening houden met de kleuren waarin je het logo in de praktijk wil gebruiken, om zo een beslissing te maken over een kleurenmerk of een zwart-wit merk.

5. Wat zijn de mogelijke klassen van goederen of diensten bij merkdepots?

Bij de merkregistratie moet je bepaalde goederen of diensten aanduiden waarvoor de merkbescherming zal gelden. Deze selectie gebeurt aan de hand van zogenaamde “klassen”, die onderverdeeld worden in “sub-klassen”.

Probeer een verstandige selectie te maken van klassen en sub-klassen. Vaak zien wij als advocaten gespecialiseerd in merkenrecht gevallen waarbij relevante categorieën niet geselecteerd werden (en de merkregistratie dus haar doel voorbij schiet), of waarbij overbodige klassen aanleiding geven tot juridische discussies die konden vermeden worden (opposities, gerechtelijke procedures, enz.). Vraag dus best advies aan een merkenjurist met kennis van zaken.

Wilt u een merknaam registreren of heeft u andere vragen in verband met merken (bijvoorbeeld i.v.m. merkinbreuken, merklicenties, kosten voor een merkregistratie, enz.)?  Aarzel niet ons te contacteren!

Finnian & Columba
Advocatenkantoor gespecialiseerd in intellectueel eigendomsrecht en mediarecht

Dit artikel is het eerste deel van een tweedelige publicatie rond merkenrecht. Deel twee kan u binnenkort volgen op Jubel.