U verneemt slecht nieuws, bijvoorbeeld, uw lief maakt het uit, uw partner heeft iemand anders, een familielid sterft. U zoekt troost in enkele glaasjes wijn of whisky. Of vrolijkere situaties: een verjaardags- of trouwfeest en u denkt na enkele glaasjes cava of bier dat u nog in perfecte staat bent om naar huis te rijden. Het overkomt iedereen weleens, maar het is en blijft gevaarlijk.

Alcohol achter het stuur is een van de drie belangrijkste doodsoorzaken en ongeveer 25 % van alle verkeersdoden in de Europese Unie is alcoholgerelateerd (zie ETSC, “Drink Driving: Towards Zero Tolerance”, april 2012). In België testte meer dan 10% van de autobestuurders die bij een letselongeval betrokken raakten positief en dat geldt ook voor 10% van de bestuurders van bestelwagens (zie Vias institute – Statistisch rapport 2018 Verkeersongevallen 2017).

Wet 6 maart 2018

De wetgever heeft in 2018 verstrengde maatregelen genomen om nogmaals duidelijk te maken dat alcohol niet thuishoort in het verkeer.[1]

Sinds 1 oktober 2010 had de rechter reeds de mogelijkheid om een alcoholslot op te leggen wanneer u in staat van dronkenschap verkeerde of bij weigering om een ademtest of bloedproef af te leggen, bij minstens 0,8 promille of in geval van recidive bij lagere promilles. Voor alle feiten gepleegd vanaf 15 februari 2018 gelden er evenwel strengere regels.

Verplicht alcoholslot in 2 gevallen

De rechter is voortaan verplicht een alcoholslot op te leggen in 2 gevallen (art. 37/1 Wegverkeerswet):

• Indien u meer dan 1,8 promille (alcohol per liter bloed) alcohol in uw lichaam heeft en u wordt betrapt voor de eerste keer. Bij uitdrukkelijke motivering kan de rechter een uitzondering toestaan.
• Indien u opnieuw betrapt wordt binnen de drie jaar na de uitspraak van een vorig vonnis en u heeft 1,2 promille alcohol in uw lichaam.

Duur en werking alcoholslot

Het alcoholslot moet voor minstens 1 jaar en maximum 3 jaar worden opgelegd ofwel levenslang.

U moet dit alcoholslot installeren in elk motorvoertuig waarmee u wenst te rijden (zowel auto, moto, vrachtwagen, bus, scooter, elektrische step).

Het alcoholslot werkt als startonderbreker. U moet eerst blazen in het toestel en kan slechts vertrekken indien u minder dan 0,2 promille in uw bloed heeft (een praline met alcohol in mag u dus eten). Om fraude te voorkomen, moet er onderweg ook enkele keren worden geblazen. Iedere keer het toestel te veel promille detecteert, zal een melding worden verstuurd naar de omkaderingsinstelling die instaat voor uw begeleiding. U moet zich eerst tweemaandelijks, later zesmaandelijks aanmelden om uw toestel te laten uitlezen.

Verplicht omkaderingsprogramma

Naast de installatie van het alcoholslot bent u verplicht om een omkaderingsprogramma te volgen, bestaande uit enerzijds een opleiding over het gebruik van het alcoholslot, de gevolgen van het omzeilen ervan, over de risico’s en gevolgen van het rijden onder invloed en over de opbouw en afbraak van ademalcohol en anderzijds een gepersonaliseerde begeleiding.

Op het einde van het programma heeft u een eindgesprek en enkel na toestemming van de omkaderingsinstelling mag het alcoholslot worden verwijderd.

Sanctie bij voortijdige stopzetting

Indien het programma voortijdig moet worden afgebroken omdat u de voorwaarden niet naleeft, heeft dit een aparte bestraffing tot gevolg:

• een gevangenisstraf van vijftien dagen tot twee jaar
• en/of met een geldboete van 500 euro tot 2.000 euro
• het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig voor een periode die ten minste even lang is als de periode waarin de geldigheid van het rijbewijs werd beperkt
  (art. 37/1 §4 Wegverkeerswet).

Kostprijs en alternatieve straf

De kosten van de installatie en het omkaderingsprogramma komen ongeveer op 3.400 euro / jaar in totaal (het toestel zelf kost +/- 2.200 euro en het omkaderingsprogramma +/- 1.200 euro / jaar.

De wetgever heeft daarnaast een alternatief voorzien. U kan ervoor kiezen om uw rijbewijs gedurende de periode van het alcoholslot in te leveren op de rechtbank en op die manier uzelf een feitelijk verval tot het recht tot sturen opleggen voor dezelfde periode als u het alcoholslot had moeten installeren.

Besluit

De wetgever heeft streng willen zijn en de maatschappij beter willen beschermen. Het alcoholslot is steeds een effectieve straf die de rechter voor feiten gepleegd vanaf 15 februari 2018 in 2 gevallen moet opleggen. U weze bij deze dubbel en nuchter gewaarschuwd.

Ann HENCKENS

Advocate bij RENSON LEX