De markt van de juridische dienstverlening ondergaat drastische veranderingen. De afgelopen jaren hebben we de opkomst gezien van alternatieve juridische dienstverleners, evenals een snelle toename van het gebruik van kunstmatige intelligentie. We hebben tegenwoordig juridische chatbots en robotjuristen, en sommige van hen bieden gratis juridische diensten aan. De juridische consument klaagt er niet om: in een recente enquête in het Verenigd Koninkrijk zouden zeven op de tien respondenten liever een beroep doen op een robotjurist dan op een advocaat! Dat komt niet echt als een verrassing, en de oorzaak is vlug gevonden: honoraria die per uur aangerekend worden zijn een van de belangrijkste redenen waarom juridische consumenten niet staan te springen om een advocaat te raadplegen.

In het verleden hebben we het al gehad over de dood van het aanrekenbare uur. Met de huidige ontwikkelingen in de juridische markt, is die dichterbij dan ooit tevoren. Er zijn voldoende redenen om aanrekenbare uren overboord te gooien, en om aandacht te gaan besteden aan alternatieve vergoedingsmodellen (Alternative Fee Arrangements – AFA’s).

Wat moeten we verstaan onder alternatieve vergoedingsmodellen? Er is geen standaarddefinitie, maar in principe is elke regeling waarbij de klant niet per uur wordt gefactureerd een alternatieve vergoedingsregeling. (Er is onenigheid over de vraag of volumekortingen al dan niet een alternatieve vergoedingsregeling zijn, maar die discussie is grotendeels academisch).

Er zijn verschillende soorten alternatieve vergoedingsmodellen. In het artikel over de dood van het aanrekenbare uur hebben we aandacht besteed aan:

• Geplafonneerde vergoedingen,
• Het aanrekenen van een forfait of vaste prijs,
• Contingentieovereenkomsten (waarbij de betaling afhankelijk is van het resultaat),
• Holdback (stapsgewijze betaling, waarbij de som afhangt van de vraag of aan bepaalde voorwaarden is voldaan),
• Gemengde uurlonen (verlaging van het tarief van factureerbare uren door taken te delegeren),
• Het cost plus-model (kostprijs plus redelijke winst), en
• Het abonnement-model (waarbij de klant een periodieke vergoeding betaalt voor het behandelen van alle juridische dossiers tijdens die periode).

(De gebruikers van CICERO LawPack weten waarschijnlijk wel dat de boekhoudapplicatie voldoende flexibiliteit biedt om van deze alternatieve vergoedingsregelingen gebruik te kunnen maken).

Waarom kiezen voor een alternatieve vergoedingen? Alle argumenten in het voordeel van alternatieve vergoedingen zijn de argumenten tegen het factureerbare uur.

Voor juridische consumenten bieden factureerbare uren ongetwijfeld een belabberde consumentenervaring. Ten eerste is er een fundamentele dubbele onzekerheid: de cliënt weet niet van tevoren hoeveel het zal kosten om zijn of haar juridische kwestie aan te pakken, en als de zaak door een rechtbank beslecht wordt, weet hij of zij niet wat het eindresultaat zal zijn. Van de juridische consument wordt m.a.w. verwacht dat hij of zij zich ertoe verbindt om voor een onbekend resultaat een nog niet nader bepaald geldbedrag te betalen.

Honoraria die per uur aangerekend worden, worden ook altijd als duur ervaren. Daarenboven houdt het feit dat de cliënt voor alles en nog wat wordt gefactureerd, inclusief communicaties, geen steek. Stelt u zich voor dat u een computer- of autoprobleem heeft, dat u dit probleem laat verhelpen, en wanneer u de rekening ontvangt, u ook moet betalen voor telefoongesprekken en consultaties, bovenop de eigenlijke reparaties.

Ook voor de advocaten zelf hebben factureerbare uren neveneffecten die de productiviteit van een advocatenpraktijk negatief beïnvloeden. Omdat je voortdurend op de hoogte moet blijven van alles wat je doet, is er veel extra administratie nodig. Uit een onderzoek dat een jaar geleden is gepubliceerd, bleek dat slechts 29 % van de tijd die een advocaat aan het werk is, in rekening kan worden gebracht. De resterende 71% bestaat grotendeels uit administratie en – in mindere mate – het werven van nieuwe cliënten. Voeg daar nog aan toe, zoals eerder vermeld, dat het in rekening brengen van communicatie met cliënten een negatief effect kan hebben op heldere en essentiële communicatie.

De recente vooruitgang op het gebied van kunstmatige intelligentie en procesautomatisering illustreert eveneens dat aanrekenbare uren steeds minder zinvol worden. Hoeveel tijd rekent u bijvoorbeeld aan voor een contract dat in seconden door een AI-systeem wordt samengesteld of nagezien? Of hoe zit het met eDiscovery, waar computers binnen enkele minuten duizenden documenten kunnen scannen op relevante informatie, waar het dagen zou duren om hetzelfde handmatig te doen?

Kortom, naarmate de juridische markt verandert, zal de vraag naar alternatieve vergoedingsregelingen alleen maar toenemen. In toekomstige artikelen zullen we een aantal van deze alternatieve vergoedingsmodellen nader bekijken.

Meer lezen van CICERO LawPack?

Bronnen:

• businessmag.co.uk/high-wycombe-consumers-favour-lawbot-robotised-help-real-lawyer/
• abajournal.com/news/article/clio_releases_legal_trends_report_2017/
• firmofthefuture.com/content/how-to-kill-the-billable-hour/
• firmofthefuture.com/gated-assets/using-value-pricing-to-grow-your-business/
• com/billable-hour-makes-no-sense-in-an-ai-world/
• thomsonreuters.com/en/articles/legal-fee-fear-factor.html
• www.americanbar.org/publications/law_practice_magazine/2014/may-june/alternative-fee-arrangements-that-work-for-clients-and-lawyers.html