Inmiddels werd uitstel verleend aan de Britse regering voor uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. De wijze waarop die uittreding zal worden tot stand gebracht is momenteel nog steeds onduidelijk. Zelfs een ‘hard brexit’ behoort opnieuw tot de mogelijkheden. Evenwel kunnen we hierbij een aantal belangrijke gevolgen van deze Brexit op het vlak van de btw-wetgeving voor de advocatuur meegeven.

De EU bestaat momenteel uit 28 lidstaten, waaronder ook het Verenigd Koninkrijk, waarvan Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland deel uitmaken. Wel belangrijk om weten is dat het douanegebied van de EU niet hetzelfde is als het btw-gebied van de EU. Zo zijn er momenteel een aantal derdelandsgebieden die wel deel uitmaken van het douanegebied, maar niet van het btw-gebied, zoals onder meer de Kanaaleilanden. Inzake douane spreken we dus niet van invoer, noch uitvoer, terwijl dit op het gebied van btw wel het geval is.

Plaats van de diensten

Volgens de algemene regel voor B2B-diensten, worden deze geacht plaats te vinden alwaar de afnemer van de dienst is gevestigd (artikel 44 btw-richtlijn). Zo zijn intellectuele prestaties zoals juridisch advies, diensten die geacht worden, volgens deze algemene regel, plaats te vinden alwaar de afnemer van de dienst gevestigd is. Is de afnemer van de dienst gevestigd in het Verenigd Koninkrijk, aan wie een Belgische advocaat zijn prestaties aanrekent, dan wordt die dienst geacht plaats te vinden in het Verenigd Koninkrijk. Daardoor wordt de Britse btw opeisbaar en deze moet in een B2B context worden voldaan door de Britse afnemer van de dienst (via een verlegging – artikel 196 btw-richtlijn).

De factuur die wordt uitgereikt door de Belgische advocaat maakt aldus geen melding van btw. Evenwel dient op de factuur een clausule te worden opgenomen zodat het duidelijk is voor beide partijen op welke wettelijke basis geen Belgische btw dient te worden aangerekend.

UK buiten de EU

Wanneer het Verenigd Koninkrijk uit de EU treedt, zullen deze diensten nog steeds plaatsvinden alwaar de afnemer van de dienst gevestigd is, maar dus buiten de EU, gezien het Verenigd Koninkrijk dan een derde land wordt. Op de factuur zal dan volgende vermelding worden aangebracht ‘dienst buiten België ingevolge artikel 44 btw RL’. In dit geval moet niet meer verwezen worden naar de (eventuele) verlegging, gezien deze afhankelijk is van een land buiten de EU, alwaar de EU-wetgeving uiteraard niet meer toepasselijk is. In de Belgische btw-aangifte van de dienstverrichter wordt deze factuur opgenomen in rooster 47, zijnde handelingen die niet plaatsvinden in België.

Diensten door Britse advocaten

Indien een Belgische advocaat een beroep doet op de diensten van een Britse advocaat, zal deze laatste een factuur uitreiken aan de Belgische advocaat, zonder aanrekening van Britse btw, gezien de dienst van de advocaat plaatsvindt in België (lidstaat alwaar de afnemer van de dienst is gevestigd). Op deze factuur zal de Britse advocaat in principe een gelijkaardige vermelding aanbrengen hetgeen zal wijzen op de verplichting om de Belgische btw te verleggen via de Belgische aangifte van de Belgische advocaat/afnemer.

Deze laatste zal deze factuur opnemen in de roosters 82 en 88 (wat de maatstaf van heffing betreft) en de verschuldigde Belgische btw, aan het tarief van 21%, via de roosters 55 en 59 van dezelfde aangifte (ervan uitgaande dat de Belgische advocaat deze btw volledig in aftrek kan nemen).

Indien het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt en aldus een derde land wordt, blijft de btw-toepassing relatief gelijk. Evenwel dienen in dit geval andere roosters van de Belgische aangifte te worden gebruikt, namelijk de roosters 82 en 87 (maatstaf van heffing) en 56 en 59 (voor de Belgische btw). Het is bijgevolg niet zo dat de btw-verlegging wegvalt vanaf het moment dat het Verenigd koninkrijk uit de EU treedt.

Vrijstellingen Belgische btw

Volgende handelingen die door advocaten worden verricht, blijven evenwel vrijgesteld van btw:

• diensten als schuldbemiddelaar, als voorlopige bewindvoerder, als voogd of voogd ad hoc en als familiale bemiddelaar;
• diensten als voordrachtgever;
• diensten in verband met contracten voor uitgave van letterkundige werken.

Indien voor dergelijke diensten een beroep wordt gedaan op een Britse advocaat, is deze handeling belastbaar in België, op de plaats alwaar de Belgische afnemer van de dienst gevestigd is. Evenwel dient in deze gevallen geen Belgische btw te worden verlegd vermits een vrijstelling toepasselijk is. Hiermee wordt ook het onderscheid tussen een vrijstelling en een verlegging nogmaals verduidelijkt. Deze factuur dient dan ook enkel in rooster 82 van de aangifte te worden opgenomen.

B2C transacties

Belgische advocaten die prestaties verrichten voor Britse particulieren (of andere niet belastingplichtigen) dienen heden de Belgische btw in rekening te brengen aan deze Britse particulieren vermits deze B2C-diensten geacht worden plaats te vinden alwaar de dienstverrichter gevestigd is, zijnde in België. Indien met btw dient dit op de btw-aangifte in roosters 03 en 54 ingevuld te worden, indien vrij van btw (na de Brexit) zal dit rooster 47 zijn.

Wanneer het Verenigd Koninkrijk de EU verlaat, zal dit wijzigen gezien intellectuele prestaties die worden verricht voor particulieren die niet gevestigd zijn in de EU, geacht worden plaats te vinden buiten de EU (artikel 59 btw-richtlijn). Aldus dient geen btw in rekening gebracht te worden aan deze particulieren.

Meer weten over de organisatie van uw advocatenkantoor?
Het volledige artikel van Luc Heylens, IAB Belastingconsulent en zaakvoerder van LH VAT Consult BVBA, verscheen in het eerste nummer van de vijfde jaargang (maart 2019) van het tijdschrift Today’s Lawyer. Klik hier voor meer informatie en abonnementsvoorwaarden.