Het conflict Oekraïne-Rusland hertekent in sneltempo het macro-economische Europa. De prijzen van grondstoffen schieten steeds verder de hoogte in, wat de reeds hoge inflatie in België en Europa niet ten goede komt. Een stijgende loonkost en een dalende koopkracht zijn slechts enkele van de te verwachten gevolgen, maar niemand kan voorspellen wat dit op lange termijn met zich zal meebrengen.

Hoewel er geen kant-en-klare oplossing bestaat om je als ondernemer te beschermen tegen huidig onzeker macro-economisch landschap, geven we je enkele to do’s mee waar je als ondernemer mee aan de slag kan.

Overweeg een strategische voorraad

“Just-in-time delivery” was lang de koploper van de voorraadstrategieën. Sinds de coronacrisis hebben we echter te maken met globale onderdelen schaarste, of het nu gaat om fietsonderdelen, elektronicacomponenten of voedselverpakkingen. Bijgevolg grijpen ondernemingen op vandaag opnieuw terug naar strategische voorraden. Just-in-time (JIT) management leidt namelijk tot afhankelijkheid van de leverancier. Een JIT-keten is maar zo sterk als haar zwakste schakel. En deze zwakste schakel staat op vandaag nog meer onder druk.

Het aanleggen van veiligheids- of buffervoorraad leidt tot minder kostenefficiëntie. Maar die kan jou wel gedeeltelijk beschermen tegen prijsstijgingen, onderdelenschaarste en variatie in de vraag. Het kan dus de moeite lonen om na te gaan of het opbouwen van strategische voorraden voor jouw onderneming een (gedeeltelijke) oplossing kan bieden op bepaalde vlakken.

Herbekijk je contracten

Variabele contracten zullen hoe dan ook onderhevig zijn aan de huidige prijsstijgingen. Het kan belangrijk zijn om na te gaan of je de vaste contracten met je afnemers moet herbekijken en of deze eventueel (eenzijdig) opengebroken kunnen worden. Stijgende grondstofprijzen zorgen namelijk voor een daling van de brutomarge wanneer je die niet kan doorrekenen aan de klant. Daarnaast is een dalende of negatieve brutomarge op lange termijn niet houdbaar.

Ook kan het kunstmatig “laaghouden” van prijzen een marktverstorend effect hebben. Wanneer een concurrent de prijzen niet verhoogt en deze kunstmatig op een laag niveau aanhoudt, zijn andere spelers verplicht om deze strategie in beperkte mate te volgen. Op die manier kan een race-to-the-bottom ontstaan tussen concurrenten en zullen bedrijven uiteindelijk met verliezen te maken krijgen.

Een goede prijszetting is dus van cruciaal belang. We raden aan om na te gaan hoe de prijszetting op heden gebeurt en wat de mogelijkheden zijn op dit vlak voor jouw onderneming.

Analyseer je kostenstructuur

Een belangrijke factor bij bovenstaand aandachtspunt is de kostenstructuur. Er kan pas aan prijszetting gedaan worden wanneer je inzicht hebt in de vaste en variabele kosten en in hoe deze een impact hebben op de prijszetting.

Een verticale analyse van de jaarrekening kan tot verschillende inzichten leiden.

Ga volgende zaken na:

• Welke kosten ondervinden een impact van de oorlog in Oekraïne?
• Welke kosten zijn noodzakelijk op heden en op welke kan eventueel (tijdelijk) bespaard worden?
• Zijn er kosten die doorgerekend kunnen worden aan klanten?
• ·Wat is mijn break-even punt?

Maak een cash planning

Nog te veel ondernemers focussen louter op winst of EBITDA om de performantie van hun onderneming na te gaan en verliezen daarbij hun cashflow uit het oog. Wanneer een onderneming te maken heeft met een cash-tekort en er geen middelen meer zijn om facturen te betalen, zal dit onvermijdelijk leiden tot een faillissement.

Een cashflow-analyse is hier van belang. Ga na wat de cash ‘burn rate’ van je onderneming is. Die bepaalt hoeveel cash je in een bepaalde periode uitgeeft. Ligt dit cijfer te hoog dan loop je gevaar, ligt het te laag dan investeer je misschien niet genoeg en heb je te maken met slapende middelen.

In een volgende stap identificeer je de ‘cash vreters’. Belangrijke cash vreters zijn:

• Het aanhouden van voorraad
• Het saldo openstaande klanten
• Lonen
• Afbetalingen van leningen
• …

Ga na op welke vlakken geoptimaliseerd kan worden:

• Kan de voorraadstrategie gewijzigd worden?
• Is een sale-and-leaseback een mogelijkheid om middelen vrij te maken?
• Kan er betalingsuitstel gekregen worden?
• Is een herfinanciering van leningen mogelijk?

Aandacht voor openstaande klanten

In tijden van onzekerheid en prijsstijgingen is het niet alleen belangrijk om je eigen financiële reserve in de gaten te houden, maar ook die van je klanten. De stijgende grondstofprijzen zullen hoe dan ook leiden tot betalingsmoeilijkheden. Zoals hierboven reeds aangehaald is het saldo aan openstaande klanten een belangrijke ‘cash vreter’ van ondernemingen.

Het is enerzijds belangrijk om ervoor te zorgen dat je onderneming over genoeg cash beschikt. Anderzijds moet je erop waken dat je niet meegetrokken wordt door de financiële moeilijkheden van je klanten. Hou daarom je openstaande klanten goed in de gaten en start op tijd met het uitsturen van rappels of het opstellen van afbetalingsplannen.

Blijf ondernemen!

We hebben nog maar goed en wel de coronacrisis overwonnen of er wordt alweer een nieuwe uitdaging op ons pad gegooid. Laat je niet verleiden tot defaitisme, daar wordt niemand beter. De Europese economie heeft reeds meerdere malen bewezen dat ze tegen een stootje kan en zal ook van deze tegenslag terugkeren.

De belangrijkste to do die we ondernemers willen meegeven is bijgevolg:

Blijf ondernemen en blijf ambitieus, maar met een zekere aandacht voor het huidig (onzeker) macro-economisch landschap.

Aarzel zeker niet ons hier te contacteren bij vragen.

Wens je toch een gesprek over de impact op jouw onderneming? Maak dan hier een afspraak met een pro Strategisch Expert!

Emma Gilgemyn, fiscaal adviseur, Titeca

Matthias Wallaeys, strategisch & financieel adviseur, Titeca