Het is u misschien ontgaan, maar sinds  1 september heeft de Orde van Vlaamse Balies een nieuwe voorzitter in de persoon van Edward Janssens. In zijn maideninterview met de Juristenkrant gaf hij een inkijk in zijn grootse plannen. Mogelijkerwijze is het u niet opgevallen, maar ergens halverwege het gesprek liet hij het volgende optekenen:  “Cliënten wensen meer resultaten. Bij verdediging is het duidelijk, ze willen dat hun belangen verdedigd worden. Bij adviesverlening is het ook vrij duidelijk. Maar er komen meer en meer vragen van bedrijven, die afgewerkte producten willen. Men spreekt nu bijvoorbeeld van een compliance officer. Nieuw is ook de data manager voor gegevensbescherming. Die GDPR-wetgeving wordt in 2018 van kracht. Een advocaat zou dat kunnen doen.”

De OVB-voorzitter wilde daarmee aangeven dat die nieuwe privacyverordening, die vanaf 25 mei 2018 van toepassing wordt, niet enkel bedreigende nieuwe verplichtingen zal invoeren voor de advocatuur.  De nieuwe privacywetgeving geldt immers ook onverkort voor advocatenkantoren. De Raad voor Europese Balies  (CCBE) verspreidde reeds een aanbeveling over hoe advocatenkantoren daarmee overweg moeten. Die aanbeveling is (evenmin overigens als de verordening) niet echt helder en op de studiedienst van de OVB is men dan ook een praktische handleiding aan het voorbereiden voor de advocaten. Advocatenkantoren zullen immers interne procedures moeten uitwerken voor de behandeling van inbreuken op de beveiliging van persoonsgegevens. Er moet ook een “recht op vergetelheid” worden ingevoerd, wat inhoudt dat o.m. (gewezen) cliënten in een aantal gevallen recht hebben om te vragen dat hun persoonsgegevens uit de bestanden worden geschrapt. Grote advocatenkantoren kunnen bovendien verplicht worden om een “data protection manager” aan te stellen. Er zal ook een verplichting komen om een periodieke effectenbeoordeling te doen. Vooraleer u als advocaat van dit alles duizelt: u zal nog uitgebreid worden geïnformeerd, al belet het niet dat u toch al even naar de website surft van de Belgische privacycommissie (www.privacycommission.be). De wondere wereld van de nieuwe privacyregels gaat dan voor u open.

Maar de voorzitter van de OVB bedoelde niet dat advocaten door de nieuwe privacyverordening na te leven zelf een afgewerkt product worden. Hij doelde – terecht- op de nieuwe opportuniteiten die deze nieuwe verordening biedt. Advocaten kunnen ook de rol van “functionaris van de gegevensbescherming” in andere bedrijven op zich nemen. Aangezien vele bedrijven een dergelijke onafhankelijke dienstverlener zullen nodig hebben, stelt zich de vraag of dat ook tot het actieterrein van een advocaat kan behoren. De Balie van Brussel Frans liet er geen gras over groeien en paste meteen haar deontologie aan. Het reglement preciseert dat een advocaat de nieuwe functies die de GDPR voorziet mag vervullen voor zover de advocaat volledig aan de advocatendeontologie onderworpen blijft. Hij dient wel vooraf de stafhouder te verwittigen dat hij een dergelijke taak wil uitoefenen en hij moet ten allen tijde waken over zijn onafhankelijkheid en er bijvoorbeeld op toezien dat hij op geen enkele wijze mag gesanctioneerd worden door de verantwoordelijke van de verwerking. Hij zal zijn functie ook moeten stopzetten wanneer hij die onafhankelijkheid niet meer kan waarborgen. Die functie mag geen aanleiding geven tot belangenconflicten en uiteraard mag de advocaat die dergelijke functies opneemt niet meer pleiten over betwistingen over de bescherming van deze persoonsgegevens voor de betreffende onderneming.

Het debat is geopend, ook binnen de Vlaamse advocatuur. Er zal snel duidelijkheid komen over de vraag of we ook in Vlaanderen die weg zullen of kunnen opgaan.

Hugo LAMON

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en vanaf 1 september bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse Balies. Iedere woensdag maakt hij op Jubel een beschouwing over justitie.

Lees hier alle artikels van ‘LAMON op woensdag’.