Er wordt al jarenlang debat gevoerd over de vraag hoe Justitie (beter) moet communiceren, waarbij het uitgangspunt is dat dit de sleutel is om het vertrouwen van de burger te herwinnen. Ook de procureur-generaal van Antwerpen benadrukte bij de opening van het gerechtelijk jaar dat er meer aandacht moet komen voor de ‘branding’ van Justitie.

In tijden waarin storytelling belangrijk is en vaak de overhand haalt, moet ik misschien eerst beginnen met een persoonlijke noot. Zelf was ik 25 jaar geleden de allereerste woordvoerder van de Vlaamse advocatuur. Aanvankelijk werd dit op gejuich onthaald – eindelijk iemand die in de media namens de ganse balie spreekt – maar die euforie was van korte duur en moest al snel de plaats ruimen voor zure reacties. De woordvoerder werd een concurrent die te veel aandacht opeiste en een aanslag vormde op het ego van sommige mediagenieke (straf)pleiters. Die zouden overigens het pleit winnen. Communicatie is ook in de juridische wereld een jungle.

De Orde van Vlaamse Balies heeft nu een team van professionele communicatieadviseurs, al moeten die zich- ook nu nog – in grote mate uitsloven om de eigen achterban te overtuigen. In de maatschappelijke discussies is er gelukkig ook de gezaghebbende stem van OVB-voorzitter Peter Callens, onder meer via zijn tweewekelijkse blog ‘De voorzitter op vrijdag’. Dat stuk schrijft hij overigens volledig zelf en het is enorm inspirerend en pertinent. Het toont aan dat goede communicatie begint bij inhoud. Als men niets te zeggen heeft, kan men beter zwijgen.

Er was de afgelopen dagen ook een hoofs meningsverschil tussen Eric Beaucourt en Luc De Cleir over de communicatie vanuit de magistratuur. De eerste is de onvermoeibare gewezen voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg van Gent die in zijn eentje en geheel pro bono dagelijks via sociale media berichten verspreidt, intranetten beheert, juridische informatie onder de aandacht brengt, opiniestukken over Justitie deelt en er regelmatig ook zelf schrijft. Hij communiceerde in Vlaanderen als eerste op regelmatige basis over Justitie en dat al op een ogenblik dat de colleges van de zetel en het openbaar ministerie niet eens bestonden.

Luc De Cleir is een van de nieuwe persattachés van het college van de zetel, een functie die sinds een jaar bestaat en de perswoordvoerders van de rechtbanken moeten ondersteunen.

Eric Beacourt is wereldberoemd in juridisch Vlaanderen en alom gerespecteerd. Luc De Cleir is voor de meesten (nog) volstrekt onbekend, maar straalt de ambitie uit om uit de schaduw te treden.

De eerste schreef op Jubel een opiniestuk waarin hij enkele ideeën lanceert voor een betere communicatie “naar de burger en de jongere”. Hij pleit o.m. voor meer persberichten met meer proactieve duiding en wil vooral meer eenvormigheid nu steeds meer rechtbanken en hoven hun weg gevonden hebben naar de sociale media.

Dat opiniestuk schoot blijkbaar in het verkeerde keelgat van Luc De Cleir, die prompt reageerde. Hij had het over standpunten van “mensen die niet professioneel actief zijn binnen de gerechtelijke organisatie zelf”, waarbij ze weliswaar “vaak met goede bedoelingen” een leemte opvullen, maar “van buitenaf minder goed op de hoogte zijn van de praktijk en de strategische plannen”. Het is wat sneu om Eric Beaucourt weg te zetten als iemand “van buitenaf”. Er zijn in Vlaanderen weinig mensen die de interne keuken van Justitie beter kennen dan hij.

De verwijzing naar de “strategische plannen” klinkt aantrekkelijk, maar het is onduidelijk waar dit op slaat. De persattaché schijft terecht dat de bevolking daar (minstens voorlopig) niets van merkt.

In het opiniestuk wordt ook vastgesteld dat de “eigen communicatiekanalen niet voldoende sterk ontwikkeld (zijn) en de complexiteit van de juridische taal een hoge drempel opwerpt”. Het is juist dat juridische taal soms moeilijk oogt, maar dat is eigen aan iedere vaktaal. Dat is op zichzelf niet anders dan het Bargoens van garagisten of de geheimtaal van artsen. Het gaat echter niet om de vaktaal, maar wél over hoe de vertaalomslag wordt gemaakt. Het vonnis moet juridisch correct zijn en dat is soms ingewikkeld, maar daarnaast moet dit bevattelijk worden uitgelegd. De arts zal ingewikkelde diagnoses niet vereenvoudigen, maar wel op simpele wijze aan de patiënt uitleggen. Dat is voor juridische beslissingen de collectieve verantwoordelijkheid van de balie, maar tevens van de (persattachés) van de rechtbanken en wordt ook gedaan door bevlogen enthousiastelingen als Eric Beaucourt.

“We zijn in beweging. We zijn onderweg. We komen eraan”, eindigt de persattaché zijn opiniestuk. Dat kan zijn, maar in deze boksmatch wint Eric Beaucourt op punten.

Hugo Lamon

Lees hier meer columns van meester Hugo Lamon over Justitie.

Op de hoogte blijven van alle nieuwigheden binnen justitie, advocatuur en de juridische en fiscale wereld? Volg Jubel.be op LinkedIn.