In een eerder artikel behandelden we reeds de achtergrond en het doel van deze verordeningen. We gaven ook al enige toelichting over de vernieuwingen die zij globaal genomen invoeren. In dit artikel gaan we dieper in op de praktische gevolgen van de Digital Services Act. In een volgend artikel zullen we hetzelfde doen voor de Digital Markets Act.
De hoofdgevolgen van de Digital Services Act: nieuwe maatregelen tegen illegale online activiteit en meer bescherming voor gebruikers.
Nieuwe maatregelen tegen illegale online activiteit: geviseerde goederen en handelingen.
De nieuwe regels zijn gericht tegen een brede waaier aan illegale online goederen en handelingen. Hieronder vallen onder andere: het delen van beelden van seksueel misbruik van kinderen, het onrechtmatig delen van privébeelden, en online stalken. Het dekt ook de verkoop van niet-conforme of namaakproducten, het plegen van inbreuken op het consumentenbeschermingsrecht of het auteursrecht, het illegaal aanbieden van accommodatie-diensten, en de illegale verkoop van levende dieren.
Oplossingen in de Digital Services Act.
De Digital Services Act legt nieuwe mechanismen op waardoor gebruikers illegale online content kunnen signaleren. Platformen kunnen bovendien samenwerken met gespecialiseerde "betrouwbare rapporteurs" om illegale content te herkennen en te verwijderen.
De ‘betrouwbare rapporteur’.
De status van "betrouwbare rapporteur" wordt toegekend door de Digital Services Act aan entiteiten die aan de volgende voorwaarden voldoen:
- Ze hebben een specifieke expertise in en bevoegdheid voor het opsporen, identificeren en melden van illegale content.
- Daarnaast vertegenwoordigen ze collectieve belangen en zijn ze onafhankelijk van enig online platform.
- Tot slot voeren ze hun activiteiten uit met het doel om berichten tijdig, zorgvuldig en objectief in te dienen.
Dit kunnen zowel overheidsinstanties zijn als professionele verenigingen die de belangen van hun leden behartigen.
Met erkende, betrouwbare rapporteurs werken, heeft onder andere voordelen voor professionele gebruikers van platformen. Ze kunnen hen bijvoorbeeld gebruiken om merkinbreuken en namaakgoederen sneller en gemakkelijker te laten opsporen en verwijderen.
Nieuwe verplichtingen voor platformen.
De Digital Services Act schrijft aan online platformen verplichte procedures voor om illegale goederen en content te verwijderen.
Alle tussenhandelaars – inclusief online platformen – zijn verplicht om een centraal contactpunt aan te stellen waarmee gebruikers rechtstreeks, snel en gebruiksvriendelijk kunnen communiceren.
Enerzijds moet het hier gaan om een centraal elektronisch contactpunt voor operationele doeleinden. Het moet beschikbaar zijn voor betrouwbare rapporteurs en beroepsorganisaties met een specifieke relatie tot het platform.
Anderzijds moet elke tussenhandelaar ook een centraal contactpunt voor “afnemers van de dienst” aanwijzen. Dit moet een snelle, rechtstreekse en efficiënte communicatie met het platform mogelijk maken. In het bijzonder moet dit kunnen via gemakkelijk toegankelijke middelen, zoals telefoonnummers, e-mailadressen, elektronische contactformulieren, chatbots of instant messaging. Dit contact mag dus niet enkel mogelijk zijn op geautomatiseerde wijze.
Met "afnemers van de dienst" worden zowel zakelijke gebruikers als consumenten bedoeld. Dit dekt dus zowel de bedrijven die via een online platform hun goederen aanbieden, als de consumenten die deze goederen wensen aan te kopen.
Meer bescherming voor gebruikers.
Nieuwe rechten voor gebruikers.
De Digital Services Act geeft gebruikers verschillende nieuwe rechten. Zij kunnen:
- illegale inhoud melden;
- klacht indienen bij een platform;
- beslissingen van platformen aanvechten wanneer hun inhoud verwijderd of beperkt wordt en eisen dat ze op de hoogte gebracht worden wanneer dat gebeurt;
- minnelijke schikkingen bereiken;
- klacht indienen bij de nationale autoriteit in hun eigen taal;
- schadevergoeding eisen voor inbreuken op de voorgeschreven regels.
Representatieve organisaties zullen ook de rechten van gebruikers kunnen verdedigen bij grootschalige inbreuken op de wet.
Nieuwe regels over traceerbaarheid.
Ook voert de Digital Services Act nieuwe regels in over de traceerbaarheid van zakelijke gebruikers op online marktplaatsen. Dit moet helpen om verkopers van illegale goederen te identificeren.
Online marktplaatsen zullen verplicht zijn handelaren te traceren (volgens het principe "ken uw zakelijke klant"). Enerzijds moeten er steekproeven worden gedaan in de bestaande databanken om te controleren dat de producten of diensten op hun sites aan de wetgeving voldoen. Anderzijds moeten de marktplaatsen inspanning leveren om de traceerbaarheid van producten te verbeteren. Daarbij moeten ze gebruik maken van de meest geavanceerde technologische oplossingen.
Deze nieuwe regels moeten zorgen voor een veilige, transparante en betrouwbare omgeving voor eindgebruikers. Ze moeten bovendien handelaren die misbruik maken van platformen ontmoedigen om onveilige of nagemaakte goederen te verkopen.
Regels rond reclame.
De Digital Services Act voert ook nieuwe regels in rond reclame. Bepaalde soorten gerichte advertenties zullen op online platformen verboden worden. Het gaat hier enerzijds om advertenties die gericht zijn op kinderen. Anderzijds viseren deze regels ook advertenties die bepaalde categorieën persoonsgegevens gebruiken, zoals etniciteit, politieke opvattingen, seksuele geaardheid, etc.
Transparantie door platformen.
De Digital Services Act verplicht platformen om meer transparant te werk te gaan. Zo moeten ze onder andere betere informatie bieden over hun algemene voorwaarden. Ook moeten ze transparanter zijn over de algoritmen die gebruikt worden om content en producten aan gebruikers aan te bevelen. Tot slot moeten online platformen hun websites en apps zo aanpassen dat handelaars die van hun diensten gebruik maken gemakkelijk aan hun informatieverplichtingen jegens de consument kunnen voldoen.
Nieuwe verantwoordelijkheden voor zeer grote platformen en zoekmachines.
Zeer grote platformen en zeer grote zoekmachines worden door de Digital Services Act verplicht om maatregelen te nemen om misbruik van hun systemen te voorkomen. Zij dienen hiervoor “gepaste maatregelen” te nemen. Bovendien zijn ze verplicht een externe controle op de effectiviteit van deze maatregelen te laten uitvoeren.
Het doel van deze regels is de vermindering van het risico op desinformatie, beïnvloeding van verkiezingen, cybergeweld tegen vrouwen of schadelijke inhoud voor minderjarigen. Deze maatregelen moeten worden onderworpen aan onafhankelijke audits, omdat ze een beperking kunnen inhouden van de vrijheid van meningsuiting.
Alle platformen moeten daarnaast ook beschikken over een crisisresponsmechanisme. Dit moet in werking treden in geval van ernstige bedreiging van de volksgezondheid of een veiligheidscrisis, zoals een pandemie of een oorlog.
Tevens komt er een verbod op het gebruik van misleidende links op online platformen. Dit heeft het doel te voorkomen dat gebruikers keuzes maken die ze zonder die links niet zouden maken (de zogenaamde “dark patterns”). Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer gebruikers worden weggeleid naar een verdachte website die zij niet wilden bezoeken.
Nieuwe toezichtstructuren.
De Digital Services Act zet een EU-wijd samenwerkingsmechanisme op tussen de nationale regelgevende instanties en de Europese Commissie.
De EU-landen zelf nemen hierin de belangrijkste rol op zich. Ze worden hierbij ondersteund door een nieuwe Europese Raad voor Digitale Diensten.
Voor zeer grote online platformen en zeer grote online zoekmachines, zal de EU-Commissie echter zelf rechtstreekse toezichthoudende en uitvoerende bevoegdheden hebben. In de meest ernstige gevallen zal zij geldboetes kunnen opleggen tot 6 % van de wereldwijde omzet van een dienstverlener. Ze zal uitzonderlijk zelfs aan de rechtbank kunnen vragen om de diensten van platformen die weigeren te voldoen aan belangrijke verplichtingen en het leven en de veiligheid van mensen in gevaar brengen, tijdelijk op te schorten.
0 reacties