In de zomer van vorig jaar werd in het Belgisch Staatsblad een programmawet gepubliceerd die de noodzakelijke modaliteiten bepaalt in uitvoering van de Europese Verordening inzake het Europees conservatoir beslag op bankrekeningen (EAPO). Deze Verordening, die in 2014 werd aangenomen en in januari 2017 in werking trad, wil het in grensoverschrijdende geschillen makkelijker maken om bewarend beslag te leggen op tegoeden op een bankrekening gehouden in een andere lidstaat, in afwachting van het verkrijgen van een uitvoerbare titel voor de betreffende schuld. Ze is van toepassing in de ganse Europese Unie, met uitzondering van Denemarken en het Verenigd Koninkrijk.

Er was hoge nood aan een uniforme procedure die de drempels inzake toelaatbaarheidsvereisten en procedurevoorwaarden die bestaan in elke lidstaat afzonderlijk zou overstijgen, zodat de economische spelers binnen de interne markt niet zouden ontmoedigd geraken door een grensoverschrijdend aspect in hun handelsverkeer. Daar waar een schuldeiser die beslag wenst te leggen op de bankrekening van een schuldenaar die in een andere lidstaat wordt aangehouden, voorheen verplicht was beroep te doen op de nationale rechter aldaar, is dit door de EAPO niet langer nodig. Het volstaat thans dat de bevoegde rechter, in België de beslagrechter, één bevel aflevert dat de schuldeiser overal in de EU kan gebruiken.

Aan de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders werd een kleine, maar bijzonder belangrijke rol toebedeeld in het kader van deze procedure. Zij werd met name aangeduid als zogenaamde informatie-instantie, het kanaal waarlangs een schuldeiser informatie kan bekomen over de bankrekeningen die zijn schuldenaar in een bepaalde lidstaat aanhoudt. Het komt immers niet vaak voor dat een schuldeiser beschikt over het exacte rekeningnummer van zijn schuldenaar, zodat voorheen vaak beslag diende te worden betekend aan meerdere financiële instellingen.

Nadat zij van de bevoegde rechterlijke instantie een verzoek daartoe ontvangen heeft, zal de Nationale Kamer het centraal aanspreekpunt (CAP) ondervragen – een financiële databank die door de Nationale Bank van België wordt gehouden. Waar dit register tot op heden een eerder beperkte fiscale inslag kent in de vorm van CAP1, heeft de wetgever vorig jaar in een aanzienlijke uitbreiding voorzien met de CAP-wet – en dit zowel naar gebruikers toe, als naar inhoud. De nieuwe informaticatoepassing, die voorzien wordt voor juli 2020, zal CAP2 heten.

De mogelijkheid voor een schuldeiser om rekeninginformatie bij de Nationale Kamer te bekomen met het oog op een efficiënt bewarend bankbeslag, bestaat zowel voor grensoverschrijdende als zuiver nationale geschillen. De wetgever heeft de initiële ongelijkheid in dat kader weggewerkt, weliswaar met een verschillend timeframe. Waar de Nationale Kamer vandaag al kan aangesproken worden door buitenlandse instanties, zal een verzoek tot rekeninginformatie in nationale context slechts mogelijk zijn wanneer CAP2 operationeel wordt.

De Nationale Kamer is momenteel volop in overleg met de Nationale Bank om de toegang tot CAP1 in een eerste fase te bewerkstelligen, en op een veilige en GDPR-conforme wijze gevolg te kunnen verlenen aan informatieverzoeken uit het buitenland.

Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders

Meer lezen van de NKGB? Dat kan hier!