Vorige week publiceerde de Hoge Raad voor de Justitie – nog maar eens – een audit over de werking van het hof van beroep te Brussel. Dat gebeurde eerder al in 2004, 2008, 2009 en in 2015. Het nieuwe rapport kwam er op vraag van de eerste voorzitter van het hof van beroep zelf. De Hoge Raad zegt te onderzoeken waarom de vorige audits “blijkbaar niet hebben geleid tot een verbetering van de situatie inzake de achterstand”.
Echt vrolijk wordt men niet bij het lezen van die nieuwe audit. “Als men de huidige en de voorgaande audits bekijkt (…) zal men merken dat de achterstand niet enkel van vandaag is. Men kan zich afvragen hoe die achterstand in feite gegroeid is, dus welke de oorzaken ervan zijn. Evenwel sleept de achterstand al (minstens) twee decennia aan en is het niet meer mogelijk om exact te bepalen wat in die twee decennia, of zelfs langer, allemaal historisch gebeurd is” (p. 99). Twintig jaar achterstand, maar helaas weet niemand nog hoe dat is kunnen gebeuren. Maar de auditors van de Hoge Raad zien toch een lichtpuntje : “Het hof van beroep Brussel heeft zeker zware (omvangrijke en complexe) zaken te behandelen. Een werklastmeting zal duidelijkheid moeten verschaffen in welke mate het om zwaardere zaken gaat dan de andere hoven en welke eventuele extra middelen daar dan moeten aan worden gekoppeld.” (p. 1). Mag ik nu even heel verontwaardigd zijn en heel boos worden? Er moet een werklastmeting komen. Een w-e-r-k-l-a-s-t-m-e-t-i-n-g !!!!! Wordt dat ook al niet twintig jaar aangekondigd? Is er écht niemand in dit land die plaatsvervangende schaamte krijgt bij het lezen van zoiets?
Niet gevonden in 2004, 2008, 2009 en 2015 en dus nu ook niet in 2022. Menen ze dat nu écht daar bij de Hoge Raad?
En wat te denken over volgende wijsheid (eveneens op pagina 1): “De productiviteitsproblematiek van het hof van beroep Brussel moet verder worden onderzocht en de niet exhaustieve opsommingen van factoren die de productiviteit remmen, moeten nog verder worden verfijnd en aangevuld in een vervolgonderzoek. De HRJ kan momenteel dus geen definitief antwoord geven op de vraag waarom de productiviteit in het hof van beroep Brussel op het eerste gezicht minder gunstig lijkt dan bij de andere hoven van beroep”. Herleest u dat nog maar een keer: er is een probleem van productiviteit bij het hof van beroep in Brussel, maar om te weten waarom is verder onderzoek nodig. Niet gevonden in 2004, 2008, 2009 en 2015 en dus nu ook niet in 2022. Menen ze dat nu écht daar bij de Hoge Raad?
De laatste paragraaf van de audit mag hier niet ontbreken: “voor de lezer die na het lezen van het verslag zich toch nog zou afvragen hoe het nu werkelijk met het hof van beroep te Brussel gesteld is een oude beeldspraak: “For the want of a nail the shoe was lost, For the want of a shoe the horse was lost, For the want of a horse the rider was lost, For the want of a rider the battle was lost, For the want of a battle the kingdom was lost” (Omdat een hoefnagel ontbrak, viel het hoefijzer af; omdat het hoefijzer ontbrak, ging het paard teloor; omdat het paard onder hem wegviel, viel de ruiter; omdat er een ruiter tekort was, werd het gevecht verloren; omdat het gevecht werd verloren, ging het Koninkrijk ten onder).
Een andere wijsheid zegt dat wanneer het in Parijs regent, het in Brussel druppelt. Het is daarom allicht niet slecht om het rapport te lezen van het Franse ‘Comité des Etats généraux de la justice’ dat vorige week werd vrijgegeven. De voorzitter van die commissie, de hoge magistraat Jean-Marc Sauvé, gaf hierover een opzienbarend interview in Le Monde (“Le salut de la justice ne réside pas dans l’entre-soi”- 10/11 juli 2022). De voorzitter stelt er onder meer dat de rechterlijke macht al te zeer geneigd is zich terug te trekken in corporatisme en in de overtuiging dat zelfbeheer de rechterlijke orde beter zou kunnen beschermen en problemen beter zou kunnen oplossen. Dit is volgens Sauvé een valstrik. De rechterlijke macht moet worden beschermd tegen inmenging van buitenaf, maar ook tegen de verleiding om enkel naar zichzelf te kijken en de illusie dat enkel de magistratuur “haar ambt kan vrijwaren en haar onafhankelijkheid kan waarborgen”. Er staan nog andere lezenswaardige dingen in het interview en in het rapport, dat hopelijk ook hier inspirerend kan zijn. Het is in ieder geval vernieuwender dan de audit van onze Hoge Raad voor de Justitie.
***
Meer blogposts lezen van Hugo Lamon? Dat kan hier!
er bestond al een “commissie achterstand hof van beroep” in het begin van de jaren ’90 met de voorzitter, procureur-generaal, hoofdgriffier en stafhouders van het ressort (of hun plaatsvervangers) met als doel de werking van het Hof te verbeteren en zodoende de achterstand in te halen en verder te beperken; op dit ogenblik is het zover gekomen dat partijen liever vele duizenden en zelfs tienduizenden euro’s verliezen met een dading dan 5 jaar te moeten wachten op een uitspraak van het Hof van Beroep te Brussel. Fijn voor de malafide schuldenaars.
Dank voor deze reactie. Het is dus nog veel dramatischer dan ik schreef….