Ten behoeve van een betwisting voor de hoven en rechtbanken, heeft de in het gelijk gestelde partij – die wordt bijgestaan door een advocaat – overeenkomstig artikel 1022 Ger.W. recht op een rechtsplegingsvergoeding. Dit betreft een forfaitaire tegemoetkoming in de kosten en erelonen van de advocaat ten laste van de partij die de zaak verloor. In voorkomend geval hebben personen die zich niet door een advocaat hebben laten bijstaan, geen recht op een rechtsplegingsvergoeding.

De rechtsplegingsvergoeding zal gelijkwaardig zijn aan de bijzonderheden van het geschil/de betwisting. In zijn beoordeling zal de rechter deze vergoeding vaststellen rekening houdend met deze vier elementen:

• de financiële draagkracht van de verliezende partij (om het bedrag van de vergoeding eventueel te verminderen);
• de complexiteit van de zaak;
• de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde partij, en;
• het kennelijk onredelijk karakter van de situatie.

De basis-, minimum- en maximumbedragen worden vastgesteld in het Koninklijk besluit van 26 oktober 2007 en zij worden herzien overeenkomstig de index van de consumptieprijzen[1]. Dit besluit maakt een onderscheid tussen rechtsvorderingen die betrekking hebben op in geld waardeerbare vorderingen (bv. onbetaalde facturen vorderen) en rechtsvorderingen die betrekking hebben op niet in geld waardeerbare vorderingen (bv. opzegging van een contract).

Het Hof van Cassatie oordeelde in haar arrest van 27 januari 2017 dat de in het gelijk gestelde partij die in haar dagvaarding zowel een in geld waardeerbare vordering, als een niet in geld waardeerbare vordering instelde, aanspraak kan maken op de hoogste rechtsplegingsvergoeding[2].

In een arrest van 25 januari 2021 heeft het Hof van Cassatie de bewoordingen van artikel 1021 van het Gerechtelijk Wetboek nogmaals bevestigd[3]. In het bestreden arrest, stelde de appelrechter vast dat de eiser geen recht had op een rechtsplegingsvergoeding op grond dat: “er nooit eerder opgave is gedaan van enige rechtsplegingsvergoeding en zelfs nooit aanspraak op is gemaakt”. Het artikel 1021 Ger. W. kan niet worden gebruikt als een “een verkapt rechtsmiddel om eerder niet gevaagde gedingkosten alsnog te gaan vragen”. Volgens het Hof van Cassatie worden de kosten en in het bijzonder de rechtsplegingsvergoeding geacht te zijn aangehouden, zelfs als de partij dit niet vermeldt in haar syntheseconclusie!  

Hieronder staan de tarieven die vanaf 1 juni 2021 van kracht zijn: 

Rechtsplegingsvergoeding in het algemeen :

Alleen in geval van procedures op grond van de artikelen 579 en 1017, lid 2 van het Gerechtelijk Wetboek, zijn de onderstaande bedragen van toepassing. Er zij op gewezen dat de procesvergoeding voor bepaalde aangelegenheden van sociaal recht aanzienlijk lager is dan die van de algemene regeling.

Voorzitter Arbeidsrechtbank

Arbeidsrechtbank

Arbeidshof

Studio Legale

[1] Koninklijk besluit tot vaststelling van het tarief van de rechtsplegingsvergoeding bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de artikelen 1 tot 13 van de wet van21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van de advocaat, B.S. 09/11/2007, p. 58834-58836, https://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2007/11/09_1.pdf#Page36

[2] Cass. 27 januari, TBO 2018, éd. 6, p. 485.

[3] Cass. 25 januari 2021, NjW 2021, afl. 436, p. 121.