Dat duurzaamheid vandaag geen loos begrip meer is in het recht, blijkt onder meer uit de nieuwe wetgeving rond overheidsopdrachten, waarin duurzaamheid juridisch vertaald én afgedwongen wordt. Het begrip wordt daarbij ruim geïnterpreteerd. Het gaat niet alleen over de naleving van het milieurecht, maar ook van het sociaal recht. Hieronder volgen drie concrete voorbeelden uit de Europese richtlijn over overheidsopdrachten van 2014. Deze richtlijn werd in 2016 in Belgische wetgeving omgezet (wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten). Op 30 juni 2017 treedt de wet in principe in werking.

De nieuwe wetgeving maakt het ten eerste mogelijk om in bestekken te eisen dat producten die men bestelt voldoen aan bepaalde milieukeurmerken. Vroeger was er discussie of dat wel toegelaten was, omdat alles economisch werd bekeken. Maar nu kan de aanbestedende overheid bijvoorbeeld eisen dat koffie van een bepaalde locatie komt, waarvan men zeker is dat er op een milieubewuste en sociale manier wordt geproduceerd.

Daarnaast kan duurzaamheid ook als parameter worden gebruikt bij het beoordelen van offertes. Als een overheid bijvoorbeeld een product of een dienst wenst aan te kopen, kan men niet alleen de aankoopprijs in rekening brengen, maar ook de levenscycluskost. Er wordt dan niet alleen meer gekeken naar wie de beste prijs heeft voor het product of de dienst, maar ook naar de kostprijs die verbonden is aan de normale levensduur. Bij de aankoop van een voertuigenpark bijvoorbeeld, kijkt men dan niet alleen naar de kostprijs, maar ook naar hoe lang dat voertuigenpark meegaat.

Ten derde wordt de duurzaamheid van hetgeen wordt aangeboden op vraag van de aanbestedende overheid ook afgedwongen via de prijscontrole. De aanbestedende overheid moet namelijk nakijken of de ondernemers geen prijs aanbieden die abnormaal laag is. Wanneer men vermoedt dat een prijs te laag is, moet men een prijscontrole doen. Men moet dan bijvoorbeeld nakijken of die lage prijs te maken heeft met het feit dat de onderneming dumpingprijzen hanteert omdat ze het niet zo nauw neemt met het milieurecht of het sociaal recht. Sommige sectoren zijn fraudegevoelig, waar men soms werkt met personeelsleden die op een dubieuze manier worden tewerkgesteld zonder naleving van alle sociaalrechtelijke waarborgen.

Peter Flamey
Managing Partner bij Flamey Advocaten

Meer informatie over de nieuwe wetgeving rond overheidsopdrachten vindt u in het boekwerk Overheidsopdrachten, dat geschreven is door Peter Flamey en Constant De Koninck en binnenkort verschijnt in de reeks Algemene Praktische Rechtsverzameling van Wolters Kluwer.

Dit artikel is een inleidende bijdrage van mr. Flamey voor een artikel in het eerstvolgende nummer van Today’s Lawyer. Hier vindt u meer informatie over alle abonnementsformules.

Geschreven door Flamey Advocaten