Elk land heeft zijn eigen fiscale regels inzake rijksinwonerschap, die mogelijk afwijken van de spelregels die we in België kennen. Hierna bekijken we als voorbeeld Spanje, en meer bepaald het vraagstuk vanaf precies wanneer u als Spaans rijksinwoner wordt beschouwd. De timing van uw emigratie kan immers grote gevolgen hebben voor uw belastbaarheid in de Spaanse personenbelasting.

Overweegt u naar Spanje te verhuizen? Vanaf wanneer zult u dan als Spaans fiscaal rijksinwoner kwalificeren?

In zowel België, als in Spanje bent u personenbelasting verschuldigd op uw wereldwijd inkomen indien u voor fiscale doeleinden als rijksinwoner wordt aangemerkt. Niet-inwoners daarentegen worden enkel belast op hun inkomen met oorsprong in het betrokken land.

Of u voor fiscale doeleinden als rijksinwoner wordt beschouwd, wordt door ieder land afzonderlijk bepaald met eigen specifieke regels.

België beschouwt u als fiscaal inwoner indien België de plaats is waar uw familiale, professionele, culturele, economische en andere belangen van de natuurlijke persoon zijn gelegen.
Aanvullend kan België u tevens als fiscaal inwoner beschouwen indien het centrum van uw economische belangen in België gelegen is of België de plaats is van waaruit uw vermogen wordt beheerd. Waar werkt u? Waar wonen uw naaste familieleden? Indien u in België bent ingeschreven in het bevolkingsregister wordt u er vermoed fiscaal inwoner te zijn.

Wanneer u België definitief verlaat, moet u in de Belgische personenbelasting uw wereldwijde inkomsten aangeven vanaf 1 januari van het jaar dat u het land verlaat tot en met de datum van uw vertrek. U bent immers fiscaal rijksinwoner en belastingplichtig in België tot en met de dag dat u het land verlaat.

Spanje daarentegen, beschouwt u als fiscaal inwoner indien u meer dan de helft van het jaar, 183 dagen om precies te zijn, in Spanje verblijft. Indien u meer dan 183 dagen in Spanje aanwezig bent, zal Spanje dat jaar de wereldwijde inkomsten belasten die u heeft verworven gedurende het gehele jaar, ongeacht of u op het ogenblik van de verkrijging in Spanje aanwezig was.

Concreet heeft dit tot gevolg dat, indien u definitief verhuist in de eerste helft van het jaar, Spanje uw wereldwijd inkomen zal belasten voor het hele jaar, zelfs voor inkomsten op datum vooraleer u verhuisde. Bovendien bent u in België personenbelasting verschuldigd voor het wereldwijde inkomen dat u heeft verworven tot en met de dag van uw vertrek.

Verhuist u daarentegen pas in de tweede helft van het jaar, bij voorkeur vanaf september, dan zal uw inkomen voor het ganse jaar niet belastbaar zijn in Spanje. België zal u, naast uw inkomsten van Belgische oorsprong, slechts belasten op het wereldwijd inkomen dat u heeft verworven tot de dag van uw vertrek.

Daarom is het aangewezen om uw emigratie uit te stellen tot september én, indien u toch eerder zou verhuizen, zeker geen in Spanje belastbare handelingen te stellen in het jaar van verhuis, zoals bijvoorbeeld de verkoop van uw bedrijf en/of (Belgisch) vastgoed.

Cazimir