De belastinghervormingen die in het Waals Gewest voor de verkiezingen van juni 2024 werden aangekondigd, lijken concreet te worden. Zo zouden op 1 januari 2028 een verlaging van de successierechten en lagere tarieven voor schenkingen van onroerende goederen in werking treden. Wat dat betreft wel nog even geduld dus. Het verkooprecht bij aankoop van onroerend goed zou echter al vanaf 1 januari 2025 worden verlaagd naar 3%, op voorwaarde dat aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Wordt Wallonië het meest aantrekkelijke gewest voor eigendomsoverdrachten, vóór Brussel en Vlaanderen?

We herinneren eraan dat het Waalse belastingstelsel pas van toepassing is als de overledene (of schenker) die gedurende de vijf jaar voorafgaand aan zijn of haar overlijden (of schenking) in verschillende Gewesten heeft gewoond, het grootste deel van die tijd (over het algemeen dus meer dan tweeënhalf jaar) in het Waalse Gewest heeft gewoond. Een verhuis naar dit Gewest in de hoop van deze nieuwe tarieven te kunnen genieten, moet dus voldoende worden geanticipeerd.

Verlaagd registratierecht voor de aankoop van de enige eigen woning

Bij eigendomsoverdrachten van een onroerend goed in het Waalse gewest is momenteel in principe verkooprecht verschuldigd aan 12,5%. Vanaf 1 januari 2025 zou dat tarief verlaagd worden naar 3% voor onroerende goederen bestemd als enige eigen woning.

Bovendien zal dit verlaagde tarief ook van toepassing zijn op kopers die reeds eigenaar zijn van een woning, op voorwaarde dat zij deze woning verkopen binnen de drie jaar na de aankoop van het nieuwe goed.

Parallel met deze tariefverlaging, zullen diverse tot nu toe bestaande regelingen worden afgeschaft:

• De belastingvermindering voor eerste verwering (“l'abattement primo-acquérant»).
• De zogenaamde « chèque-habitat».
• Het verlaagde tarief voor bescheiden woningen.

Verlaging successierechten tot de helft van de actuele tarieven

In het persbericht van 12 september publiceerde de Waalse regering tabellen – in de gallerij hieronder weergegeven – waarin de huidige tarieven worden vergeleken met de tarieven die zouden worden ingevoerd, en waaruit een aanzienlijke vermindering van de successierechten blijkt. De toekomstige tarieven zouden van toepassing zijn vanaf 1 januari 2028.

‹

›

Verlaging tarieven bij schenking onroerend goed

Parallel met het bovenstaande wordt ook een verlaging van de schenkingsrechten voorzien voor schenkingen van onroerende goederen. Deze verlaging heeft als doel om de aantrekkelijkheid van vroegtijdige vermogensoverdrachten te behouden en herinvesteringen die hieruit kunnen voortvloeien en de economie in het algemeen te ondersteunen.

Vanaf 1 januari 2028 zullen de maximumtarieven de volgende zijn:

‹

›

Overname van de belastingdienst

Tot op heden wordt, voor het Waalse en Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, de Belastingdienst inzake registratierechten en successierechten – d.w.z. de dienst die instaat voor de inning van deze belastingen, het beheer van de belastingaangiften en de betalingen – nog steeds verzorgd door de Federale Staat (via de FOD Financiën). Het Vlaams Gewest nam deze dienst voor eigen rekening op 1 januari 2018 en creëerde zo de ‘Vlaamse Belastingdienst’ of VLABEL.

Het Waals Gewest heeft nu aangekondigd dat ook zij de Belastingdienst voor eigen rekening zal overnemen vanaf 1 januari 2028. In afwachting daarvan, zal deze dienst opgericht moeten worden binnen de Waalse administratie. Deze administratie zal in het bijzonder zelf instaan voor de controle en de inning van de Waalse schenkings- en successierechten en zal op dat vlak eigen standpunten kunnen innemen (los van de twee andere gewesten).

Andere maatregelen

Tot slot, worden er nog andere specifieke maatregelen voorzien om de fiscale rechtvaardigheid te verbeteren en bepaalde ongelijkheden of tekortkomingen in de huidige Waalse wetboeken te verhelpen, met name :

• De gelijkstelling van de kinderen van de echtgeno(o)t(e)/wettelijk samenwonende van de overledene of de schenker zou worden uitgebreid tot al hun nakomelingen (d.w.z. kleinkinderen of achterkleinkinderen), opdat ook zij zouden kunnen genieten van de lagere tarieven van de rechte lijn voor successierechten of schenkingsrechten op onroerende goederen.
• In dezelfde zin zijn er plannen voor een betere gelijkstelling op vlak van schenkings- en successierechten, van kinderen die in pleeggezinnen zijn opgenomen;
• De invoering van een optioneel forfaitair bedrag voor begrafeniskosten en de ‘kleine’ schulden van de overledene.
• Voor successierechten op de hoofdwoning van de overledene (d.w.z. de vrijstelling voor de echtgeno(o)t(e) en het gunstige tarief voor de directe lijn) geldt momenteel de voorwaarde dat de overledene zijn hoofdverblijfplaats in deze woning moet hebben gehad gedurende de vijf jaar voorafgaand aan zijn overlijden. Als onderdeel van de hervorming, zou ook deze voorwaarde zal worden geschrapt .

Hoewel deze door de Waalse regering aangekondigde fiscale maatregelen aanlokkelijk zijn, zal men nog even geduld moeten hebben eer dat zij zullen worden toegepast, gelet op het feit dat de meeste maatregelen pas vanaf 1 januari 2028 in werking zouden treden. De belastingplichtige zal zeker gerustgesteld worden eens de wetgeving in die zin effectief gepubliceerd wordt. To be continued…

Emilie Van Goidsenhoven, Alain Van Geel en Olivia Herbert – Tiberghien