‘Non violent communication’ is geen communicatietheorie maar veeleer een aanzet om anders te gaan denken en alzo anders met mekaar om te gaan en anders te gaan spreken.

Marchall Rozenberg, een Amerikaans psycholoog, ontwikkelde in de jaren ‘60 een methodiek om te komen tot een verdiepte dialoog op basis van 4 kernelementen: onoordeelkundig waarnemen, bewust gevoel, oprechte behoefte en eerlijk verzoek. Hij noemde dit de ‘compassionate communication’ of geweldloze communicatie, waarbij wederzijds respect en keuzevrijheid de belangrijkste principes zijn. Deze sleutelbegrippen zijn essentieel als we als individuen effectief willen gaan samenwerken en conflicten willen aanpakken.

Zijn methodiek geeft ons de mogelijkheid om opnieuw een menselijke verbinding tot stand te brengen, met een wederzijds welbevinden als resultaat. Een welbevinden dat er in bestaat om onze wederzijdse gevoelens, noden en behoeften op een respectvolle manier voor elkaar in te vullen, zonder dat we daarvoor met elkaar in competitie moeten gaan. Het is daarbij fundamenteel dat de ander begrijpt wat belangrijk is voor ons en dat we compassievol naar elkaar kunnen luisteren.

Door onze culturele conditionering hebben we echter geleerd om levensvervreemdend met elkaar in dialoog te gaan en te communiceren in standpunten en harde eisen, zonder onze echte behoeften en oprechte wensen aan de andere kenbaar te maken.

Als we de basispijlers van geweldloze communicatie toepassen, kunnen we loskomen van onze oude vastgeroeste standpunten en een bewuste en open verbinding aangaan met de ander. Want op die manier wordt ons natuurlijk gevoel van empathie aangesproken om de behoeften van de andere te gaan vervullen, wat ons gevoel van welbevinden geeft.

Gevoelens, noden en behoeften zijn universeel

Marchall Rozenberg, ontdekte het grote belang van onze taal wanneer we bij onszelf comptenties moeten ontwikkelen om empatisch naar de ander te kunnen zijn.

Het is de manier hoe woorden worden gebruikt die een boodschap “kracht” geeft. Een kracht die er als vaardigheid best op gericht is om onze natuurlijke inborst van geweldloosheid aan te spreken zodat we met elkaar communiceren zonder te kwetsen of pijn te veroorzaken.

Rozenberg wilde met zijn methodiek vooral een sterk fundament ontwikkelen binnen ons taalgebruik waardoor we ons als individu niet langer hoeven te verdedigen, we niet moeten aanvallen of ons terugtrekken, wanneer we oog in oog komen te staan met onderlinge spanningen en kritiek van de ander. Die verandering van denken, diende volgens Rozenberg steeds te beginnen bij onszelf waarbij dominant denken in schaamte en schuld moet plaatsmaken voor een zelf bewustwording van het eigen ik. We moeten daarvoor de dialoog met onszelf durven aangaan en werkelijk ervaren wat onze echte noden en gevoelens zijn die we vervuld willen zien.

Als we er in slagen om op deze manier onze menselijkheid te kunnen bewaren, kunnen we communicatief echt kwalitatief verbinden met de andere. Onze gevoelens en noden naar elkaar toe zijn basaal en universeel.

Een geweldloze en verbindende dialoog wordt dan een respectvolle communicatie om vanuit een wederzijds verlangen te kunnen geven van “hart tot hart”. Daarvoor is ook een proces nodig van bewust en actief luisteren naar elkaar. We moeten immers leren om naar de boodschap van de andere te luisteren, om te luisteren en niet om te antwoorden of te reageren vanuit een automatisme.

Geweldloze communicatie biedt ons dan ook de mogelijkheid om te kunnen werken aan een verdere maatschappelijke ontwikkeling (sociale transformatie) van onszelf en de verbetering van de onderlinge menselijke relaties binnen de verschillende culturen en eigenheden.

Nexus organiseert een drieluik rond verbindende communicatie, alle informatie via deze link.

Auteur: Peter Crab, bemiddelaar-trainer Nexus

Literatuurlijst:

• Rozenberg M., Geweldloze communicatie, vierde druk 2014, Lemniscaat b.v., Rotterdam.
• Larson L., Mediation met geweldloze communicatie, eerste druk 2018, Lemniscaat b.v., Rotterdam