Ius variandi en ius cloacae
Dat werkgevers in de huidige stand van het Belgisch arbeidsrecht niet over een echt of in ieder geval slechts over een beperkt wijzigingsrecht beschikken, wordt niet meer ernstig betwist. Een ius variandi in de zin van een recht tot wijziging van overeengekomen arbeidsvoorwaarden bestaat niet. Volgens bovenstaand artikel in De Standaard hebben werkgevers als het om structureel telewerk gaat, wel een afvoerrecht. Laten wij dat recht, om in de Latijnse lijn te blijven, naar de best gekende afvoerbuis in Rome, het ius cloacae noemen.
Bestaat dergelijk recht dan wel?
Structureel versus incidenteel (vrijwillig, verplicht of aanbevolen)
Structureel telewerk is een term die in het formele arbeidsrecht enkel voorkomt in collectieve arbeidsovereenkomsten. Interprofessioneel is hij te vinden in de commentaar bij artikel 3 van de Cao nr. 149. Die plaatst structureel telewerk tegenover het telewerk dat overheidsinstanties verplicht gemaakt of aanbevolen hebben in het raam van de maatregelen om de opmars van het coronavirus tegen te gaan. Dat laatste is een van de gevallen waarin incidenteel telewerk wordt verricht.
Structureel telewerk wordt geregeld door de Cao nr. 85, aldus de commentaar bij artikel 3 van de Cao nr. 149. Een soortgelijke verwijzing is ook terug te vinden in het derde lid van artikel 5, derde lid, 1°, van de Arbeidsongevallenwet.
Het structurele bestaat erin dat het telewerk op regelmatige basis en niet incidenteel buiten de bedrijfslocatie wordt verricht (art. 2, eerste lid, Cao nr. 85).
Uit artikel 5 van de Cao nr. 85 blijkt dat structureel telewerk op vrijwillige basis wordt verricht en dat voor zowel werkgever als werknemer. Beiden moeten ermee akkoord gaan dat telewerk wordt verricht. Over telewerk wordt dus, initieel of in de loop van de tewerkstelling, een overeenkomst gesloten. De overeenkomst moet zelfs op schrift worden gesteld (art. 5 Cao nr. 85).
Einde van het telewerk
Vanzelfsprekend kan aan telewerk in onderling akkoord een einde worden gemaakt. Het voornoemde artikel 5 van de CAO nr. 85 bepaalt dat expliciet voor het geval het telewerk geen deel uitmaakt van de oorspronkelijke functieomschrijving. Maar dat kan natuurlijk ook als dat wél het geval is.
De plaats waar de arbeid wordt verricht, is een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst. Als telewerk werd overeengekomen, kan de werkgever daarop beslist niet eenzijdig terugkomen.
Misschien alludeert de auteur van het artikel in De Standaard op in het vooruitzicht gestelde … afvoering van de verplichting telethuiswerk te verrichten. Die gold nog tot 30 juni 2021 (art. 2, eerste lid, en art. 28 ministerieel besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken). Als een onderneming op grond van die verplichting is moeten overstappen naar telewerk, kan de werkgever de werknemers met wie voordien geen telewerk was afgesproken, bij afloop van de verplichting wellicht wel terugroepen naar de onderneming, al moet dan nog altijd rekening worden gehouden met wat werd of wordt overeengekomen (zie art. 4 van de Cao nr. 149). Maar dan hebben wij uitgerekend niet te maken met structureel telewerk.
Conclusie
Dat de werkgever structureel telewerk altijd kan afvoeren, is niet waar.
Voeren wij m.a.w. het afvoerrecht zelf maar af.
0 reacties