Eén van de minder bekende maar daarom niet minder beminde functies binnen de rechterlijke orde is die van zittingsdeurwaarder. Onmisbaar voor het vlotte verloop van de zitting en meer dan eens de rots in de branding van de griffier ter zitting.

Dat ook advocaten de werking van de zittingsdeurwaarders ten zeerste appreciëren bleek in 2010 toen onder meer de Antwerpse strafpleiter Walter Damen niet te spreken was over de beslissing van de toenmalige Minister van Justitie Stefaan De Clercq om te besparen op de prestaties van de zittingsdeurwaarders. Twaalf van de 28 zaalwachters dienden toen ontslagen te worden bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Antwerpen.

Op 1 september 2014 is de familierechtbank van start gegaan waarbij de partijen geacht worden aanwezig te zijn op de inleidingszitting. Dit heeft enkele positieve gevolgen voor een vlottere rechtsgang. De klemtoon kan zo vaker op bemiddeling gelegd worden en het streven naar een minnelijke schikking.

Een keerzijde van de medaille is dat bij een inleidingszitting op het hof van beroep te Antwerpen er soms 8 partijen – eventueel elk met een advocaat – per uur verschijnen voor de familiekamer. Zonder de hulp en beschikbaarheid van de zittingsdeurwaarder zou zo’n zitting snel in de soep draaien.
Raadsheer Dirk Van Overloop, familie- en jeugdrechter in hoger beroep, beklemtoont vaak dat het verleden van zijn zittingsdeurwaarder als politieman een ongelooflijke troef is om het drukke komen en gaan van partijen in goede banen te leiden.

Naast de drukte zien we vaak ook spanningen tussen partijen; bij een prille scheiding of een veranderde omgangsregeling van de kinderen lopen de emoties tussen de ouders onderling (en/of de nieuwe partners) weleens hoog op. Gelukkig is daar weer die zelfde zittingsdeurwaarder als eerste waarnemer.
Een politionele achtergrond van de zittingsdeurwaarder was in het verleden al vaak van nut om incidenten in de kiem te smoren. De zittingsdeurwaarder is namelijk naast een onthaalmedewerker de eerste die het contact heeft met de partijen. Dankzij zijn professionele achtergrond voelt een zittingsdeurwaarder al snel aan wanneer er spanning merkbaar is omtrent een zitting.

In het licht van de huidige discussie over de zware beroepen is het misschien interessant om te kijken of er geen mogelijkheden zijn om politieagenten, militairen,…een lichtere job te geven als zittingsdeurwaarder in de laatste fase van hun loopbaan.