Alhoewel het grievenstelsel al van toepassing is sinds 1 maart 2016, worden er bij het aantekenen van hoger beroep nog steeds fouten begaan die grote gevolgen kunnen hebben. Een arrest van het Hof van Cassatie van 1 december 2020 (P.19.1024.N) heeft dit nog maar eens aangetoond.

Een beklaagde die schuldig was verklaard en veroordeeld werd tot schadevergoeding, tekende hoger beroep aan tegen alle beschikkingen van het beroepen vonnis. Vervolgens legde hij een grievenschrift neer waarvoor hij gebruik maakte van het modelformulier. Daarin formuleerde hij enkel een grief met betrekking tot de beslissing over de schuld. Het vakje over de beslissing op burgerrechtelijk vlak, bleef dus oningevuld.

De beklaagde ging ervan uit dat daarmee alles was gedaan om zowel de beslissing over de schuldvraag als de beslissing over de schadevergoeding aan het oordeel van de appelrechters te onderwerpen. Die laatsten oordeelden anders.

Hof van Cassatie bevestigt

De beslissing van de appelrechters wordt door het Hof van Cassatie bevestigd. Het loutere feit dat in de verklaring van hoger beroep wordt opgekomen tegen alle beschikkingen, is namelijk niet voldoende. De saisine van de appelrechters wordt sedert de invoering van het grievenstelsel beperkt door de geformuleerde grieven. Als er dus enkel een grief is opgenomen tegen de beslissing over de schuldvraag, dan kunnen de appelrechters de beslissing over de burgerrechtelijke vordering eenvoudigweg niet meer beoordelen (zie randnr. 7 van het arrest).

Zo kan het gebeuren dat een beklaagde in graad van beroep wel wordt vrijgesproken, maar dat hij wegens het feit waaraan hij uiteindelijk niet schuldig wordt bevonden, toch nog steeds de schadevergoeding moet betalen aan de burgerlijke partij waartoe hij in eerste aanleg werd veroordeeld.

Een vrijspraak zou dan wel eens een erg wrang gevoel kunnen nalaten. Men weze dus gewaarschuwd.

Monkey proof modelformulier

Toen de wetgever het grievenstelsel invoerde en daarbij een modelformulier introduceerde, werd gezegd dat dit formulier zou toelaten “aan al wie geen advocaat heeft of geen ruime scholing heeft genoten, om de draagwijdte van de akte van hoger beroep en de mogelijkheid om die te beperken, te begrijpen”  (Parl.St. Kamer 2015-16, nr. 1418/5, 15).

De wetgever ging er dus van uit dat het modelformulier volstrekt monkey proof is.

Na enkele jaren grievenstelsel moet toch worden vastgesteld dat de wetgever wel behoorlijk slimme apen op het oog heeft gehad …

Deze tekst verscheen eerder op Criminis – Snelnieuws