Dat loonsvermindering juridisch kan, wisten wij al. Dat dit in de praktijk ook gebeurt, eveneens (zie WikiSoc 13 december 2012). Dat is op zich niet onwettig, mits het op de juiste wijze gebeurt.
Inleveringsmechanismen
In beginsel is voor een vermindering van loon het akkoord van de werknemer nodig. Loon is immers het belangrijkste bestanddeel van de arbeidsovereenkomst en zoals elke overeenkomst kan die in beginsel maar worden gewijzigd met wederzijdse instemming (art. 1134 Burgerlijk Wetboek).
Vrijwillig kan een werknemer instemmen met een reductie het bedrag van zijn loon of het afstaan of verminderen van bepaalde voordelen. Als zijn akkoordverklaring geldig tot stand komt, d.w.z. niet aangetast door wilsgebreken zoals dwang of dwaling, is er principieel geen probleem.
Een mogelijk probleem rijst wel wanneer er een dwingende norm is die de werknemer een bedrag toekent dat de werkgever zou willen verminderen of een voordeel dat hij zou willen afschaffen of reduceren. Die dwingende norm zal in de regel een cao-bepaling zijn. De minimumgaranties die collectieve arbeidsovereenkomsten bieden, staan in de hiërarchie van de rechtsbronnen in arbeidsverhoudingen hoger dan individuele afspraken (art. 51 Cao-wet). Overeenkomsten tussen werkgever en werknemer die strijdig zijn met cao-bepalingen die voor hen bindend zijn, verklaart de wet nietig (art. 11 Cao-wet).
Maar een cao kan worden gewijzigd. Omwille van de genoemde hiërarchie kan die wijziging ook bestaan in een loonsvermindering of de afschaffing of reductie van een voordeel. Als het om een ondernemings-cao gaat, heb je daarvoor zelfs maar de medewerking van één vakbond nodig (zie opnieuw (zie WikiSoc 13 december 2012).
Sectorale cao’s vereisen het akkoord van alle vakbonden die zitting hebben in het paritair orgaan in de schoot waarvan de cao’s worden gesloten (art. 24 Cao-wet).
When the planes fly high, the wages go low…*
Maar de looncao’s van het paritair subcomité voor de handelsluchtvaart (nr. 315.02) zijn een mager beestje. Naast cao’s die de bezoldigingen koppelen aan het indexcijfer van de consumptieprijzen is er enkel de cao van 10 mei 1978 betreffende de waarborg van een gemiddeld minimum maandinkomen, laatst gewijzigd bij cao van 11 juli 2010 inzake koopkracht. Artikel 4 van de laatstgenoemde cao tilt het bedrag van het gewaarborgd minimum maandinkomen, rekening houdend met de indexverhogingen, op tot 1.828,92 euro bruto…
In de opschriften van de 106 cao’s gesloten in het paritair subcomité voor de handelsluchtvaart die voorkomen in de cao-databank van de federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg zijn de meest voorkomende trefwoorden landingsbanen, loopbaanvermindering, meervoudig ontslag, tijdelijke crisismaatregelen, economische werkloosheid, tijdelijke werkloosheid, outplacement (8), brugpensioen (12) en werkloosheid met bedrijfstoeslag (16).
Termen die, zo valt te vrezen, de komende maanden een hoge vlucht zullen nemen.
Lees meer van deze auteur!
0 reacties