Onder de Pachtwet was het voor de verpachter niet altijd duidelijk wie de eigenlijke gebruiker van zijn gronden was omdat deze vaak het voorwerp zijn van onderpacht of pachtoverdracht. Het nieuwe Pachtdecreet wil aan deze frustratie tegemoet komen. In dit artikel wordt dieper ingegaan hoe dit in zijn werk gaat.

Onderpacht en overdracht

De regels van de Pachtwet betreffende de onderpacht en de pachtoverdracht aan andere personen dan de bevoorrechte familieleden, worden deels overgenomen door het Pachtdecreet, weliswaar met legislatieve en taalkundige aanpassingen, en wordt aangevuld.

Het is een frustratie van vele eigenaars dat ze vaak geen zicht hebben op wie nu de eigenlijke gebruiker is van hun gronden, gelet op het feit dat pachtoverdracht en onderpacht vaak worden toegepast. Om de onderpacht en de pachtoverdracht enigszins in te perken werd in de Pachtwet al ingeschreven dat daarvoor de toestemming van de verpachter moest worden verkregen.

Het Pachtdecreet bepaalt voortaan dat de vraag tot toestemming op straffe van nietigheid de volgende gegevens moet bevatten:

1. De identiteit van alle betrokkenen, namelijk: (i) voor natuurlijke personen: de voor- en achternaam, de woonplaats, de geboortedatum en -plaats, de burgerlijke staat, het identificatienummer in het Rijksregister of in het BIS-register van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid en, als die gegevens bekend zijn, het producentennummer en het ondernemingsnummer. Bij gebrek aan een identificatienummer in het Rijksregister of in het BIS-register van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid worden de datum en plaats van geboorte vermeld of (ii) voor rechtspersonen: als die gegevens bekend zijn, de benaming, maatschappelijke zetel, producentennummer en ondernemingsnummer, alsook de identiteit van de personen die gemachtigd zijn om de rechtspersoon te vertegenwoordigen.
2. De datum waarop de pachtoverdracht of onderpacht ingaat en, in voorkomend geval, de duur ervan.
3. De kadastrale aanduiding van de percelen, die is opgenomen in het uittreksel uit de kadastrale legger, onder vermelding van minstens de gemeente waar de percelen liggen, de afdeling, de sectie, het perceelnummer, de oppervlakte en de straat- of veldnaam.
4. De vermelding dat bij gebrek aan een reactie op het verzoek tot toestemming binnen drie maanden na ontvangst, dat stilzwijgen zal gelden als toestemming.

Het Pachtdecreet roept eveneens een online loket in het leven waar de eigenaars in de toekomst zullen kunnen nagaan wie hun eigendom heeft aangegeven in de verzamelaanvraag, de jaarlijkse perceelsaangifte bij het Departement Landbouw en Visserij.

Bevoorrechte onderpacht

Ook de regels over de bevoorrechte onderpacht worden overgenomen in het Pachtdecreet, met een kleine aanpassing.

Er is bevoorrechte onderpacht wanneer de pachter het pachtgoed overdraagt aan zijn echtgenote, kinderen of schoonkinderen, zonder dat hij hiervoor de toestemming van de verpachter nodig heeft. Hij moet de verpachter hiervan op de hoogte stellen binnen de drie maanden na de overname met vermelding van de identiteit van de overnemer(s). Gevolg is dat er een nieuwe pachtperiode van negen jaar begint te lopen vanaf de verjaardag van de overname. De verpachter kan hiertegen verzet aantekenen bij de vrederechter op basis van limitatieve ernstige redenen.

De bepaling geeft niet langer een opsomming van de bevoorrechte familieleden, maar bevat een verwijzing naar de term “bevoorrechte familieleden”, zoals opgenomen in het Pachtdecreet. 

De onderpacht en pachtoverdracht kunnen de overeengekomen pachttijd niet overschrijden. De pachttijd van de onderpacht eindigt op hetzelfde moment als de hoofdpacht, zelfs als die resterende pachttijd minder dan negen jaar bedraagt. Met de bevoorrechte onderpacht daarentegen begint er een nieuwe termijn van negen jaar te lopen vanaf de verjaardag van de overname.

Ulrike Beuselinck en Charlotte Sterck – Andersen

Lees dit artikel ook op de site van Andersen.