Door de coronacrisis ondervinden veel bedrijven en zelfstandigen financiële moeilijkheden. Maar ondernemers die moeite hebben om hun hoofd boven water te houden, kunnen hulp inschakelen. De gerechtelijke reorganisatie kan soelaas bieden.

Een gerechtelijke reorganisatie om een faillissement te vermijden

De gerechtelijke reorganisatie is een procedure die vooral gericht is op het laten overleven van de onderneming. Tegelijkertijd biedt een gerechtelijke reorganisatie een tijdelijke bescherming tegen de individuele maatregelen van schuldeisers. Gedurende de procedure kunnen schuldeisers geen aanspraken maken of beslag leggen op de goederen van het bedrijf in moeilijkheden. Een financiële ademruimte dus, waardoor de bedrijfsleiding ruimte krijgt om plannen uit te werken die nodig zijn om zijn bedrijf gezond te krijgen.

De bescherming is zes maanden geldig. De onderneming kan aan de rechtbank wel vragen om de duur van de bescherming te verlengen tot een maximale periode van twaalf maanden (te rekenen vanaf de start van de procedure).

Opgelet : Deze bescherming strekt zich enkel uit voor de ‘oude’ schulden van de onderneming. Het gaat om de schulden die al bestonden vóór de aanvang van de procedure.

Drie mogelijkheden voor een onderneming in moeilijkheden

De gerechtelijke reorganisatie, die altijd  gebeurt onder toezicht van een rechter, biedt de ondernemer drie mogelijkheden:

• Hij kan een minnelijk akkoord sluiten met minstens twee schuldeisers. Zo kan hij een afbetalingsplan vragen of een gedeeltelijke kwijtschelding in ruil voor bepaalde waarborgen, zoals de inpandgeving van bepaalde activa. Hier is de goede wil van de schuldeisers belangrijk: de ondernemer kan alleen maar gebruik maken van een minnelijk akkoord als alle schuldeisers akkoord gaan. Vandaar dat deze optie maar interessant is als sprake is van een beperkt aantal schulden en schuldeisers.
• Ondernemingen kunnen ook proberen om een collectief akkoord met al hun schuldeisers te bereiken. Dat kan door een reorganisatie of een afbetalingsplan over een periode van maximaal vijf jaar voor te stellen. In tegenstelling tot het minnelijk akkoord, moet slechts een meerderheid van de schuldeisers akkoord gaan om alle schuldeisers te binden. In de praktijk is een collectief akkoord de meest gebruikte optie voor ondernemingen in moeilijkheden. Wanneer er bij deze twee opties een akkoord is bereikt tussen de ondernemingen en de schuldeisers, verklaart de rechtbank dat het akkoord bindend is. De procedure is dan afgesloten.
• Een laatste mogelijkheid is de overdracht onder gerechtelijk gezag. Een gerechtsmandataris organiseert de overdracht van het geheel of een gedeelte van de activiteiten van de onderneming naar een andere onderneming.

Wanneer de overdracht onder gerechtelijk gezag is gerealiseerd, sluit de rechtbank de procedure af.

Nieuwigheden

Eind maart 2021 werd een hervorming van de gerechtelijke reorganisatie goedgekeurd om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten. Voortaan kan de ondernemer, met bijstand van een gerechtsmandataris, een voorbereidend akkoord (afbetalingsplan) afsluiten met enkele of alle schuldeisers. En dit voordat de gerechtelijke procedure wordt ingeleid. Op die manier kunnen besprekingen en onderhandelingen in alle discretie plaatsvinden, zonder enige publiek stigma. De rechtbank kan een bedrijfsbemiddelaar aanstellen om ondernemingen bij te staan in hun besprekingen met schuldeisers.

De procedure is versoepeld. In normale omstandigheden moet de ondernemer een  reeks documenten aan de rechtbank voorleggen (zoals de laatste jaarrekening, een boekhoudkundige staat met de activa en passiva, een winst- en verliesrekening die minder dan drie maanden oud is, een begroting met een raming van de inkomsten en uitgaven voor de duur van de gevraagde schorsing, …). Zonder deze documenten wordt de aanvraag tot een procedure van gerechtelijke reorganisatie afgewezen. Deze sanctie is nu afgeschaft tot 30 juni 2021 (met de mogelijkheid van verlenging).

Toch blijven al deze documenten belangrijk voor de rechter. Hiermee kan hij beoordelen of de ondernemer voldoet aan de voorwaarden om een procedure van gerechtelijke reorganisatie te openen.

Vooral in deze moeilijke periode is het belangrijk dat ondernemers hun financieringsbehoeften bespreken en hulp durven vragen. Op tijd advies vragen, kan de ergste situaties voorkomen. Meer informatie kan je terugvinden via Unizo en Dyzo.