Burgers hebben de mogelijkheid om bij leven na te denken over zaken zoals hun begraafplaats, crematie of lijkbezorging. Voorkeuren en richtlijnen over deze onderwerpen kan je vastleggen in een zogenaamde 'laatste wilsbeschikking'. Deze schriftelijke verklaring moet je overhandigen aan de dienst Burgerzaken van de gemeente. Bij elk overlijden controleert de gemeente of de overledene een laatste wilsbeschikking heeft ingediend.

Er bestaan regels over hoe iemand begraven kan worden of hoe en waar de as van een overledene wordt uitgestrooid. Deze regels worden bepaald door een Vlaams decreet en besluiten en worden per gemeente verder uitgewerkt in gemeentelijke reglementen.

Wat kan je regelen in een 'laatste wilsbeschikking'?

Op de website van Vlaanderen.be staat een modeldocument dat ingevuld kan worden. Iedereen die zestien jaar of ouder is, kan dit document invullen. In de laatste wilsbeschikking kun je bepaalde zaken vastleggen, zoals de wijze van lijkbezorging, de bestemming van de as en het ritueel van de uitvaartplechtigheid volgens jouw levensbeschouwing. Je kunt ook aangeven in welke gemeente je begraven wilt worden of waar de as begraven, bijgezet of uitgestrooid moet worden. Ten slotte kun je ook het bestaan van een uitvaartcontract vermelden. Verwar dit document niet met een testament. Dat is iets anders.

In het modeldocument staan ook verschillende mogelijkheden met betrekking tot de begrafenis en crematie, evenals de mogelijke combinaties van opties.

Recente uitbreidingen van de mogelijkheden

Sinds 19 oktober 2024 zijn de volgende opties toegevoegd aan de wilsbeschikking:

• Geen uitvaartplechtigheid.
• Het afstaan van het lichaam aan de wetenschap. Wie zijn lichaam aan de wetenschap wil afstaan, moet tijdens zijn leven de procedure volgen die door de gekozen universiteit is bepaald.
• Begraven of bijgezet worden met de urne van de eerder overleden echtgenoot of partner met wie de betrokkene een feitelijk gezin vormde.
• Niet begraven of bijgezet worden met de urne van de eerder overleden echtgenoot of partner met wie de betrokkene een feitelijk gezin vormde.
• Het gezamenlijk uitstrooien van de as van de overledene met de as van de eerder overleden echtgenoot of partner.
• Het niet gezamenlijk uitstrooien van de as van de overledene met de as van de eerder overleden echtgenoot of partner.

Notarieel zakboekje 'Richtlijnen aan mijn naasten'

Het afgeven van je laatste wilsbeschikking aan de gemeente is van groot belang. Het is echter ook verstandig om je wensen en richtlijnen duidelijk te maken aan je naasten. Daarom heeft Notaris.be een handige brochure ontwikkeld: 'Richtlijnen aan mijn naasten'. Dit invulboekje kun je invullen en vervolgens aan je familieleden overhandigen.

In het boekje kun je ook belangrijke informatie noteren over je zorg of je vermogen. Kortom, het biedt een overzicht van alle informatie die je naasten nodig zouden kunnen hebben.

Via notaris.be/publicaties kan je deze brochure raadplegen, downloaden en invullen. Wil je er zeker van zijn dat het document veilig wordt bewaard? Dan kun je het uploaden in je Izimi-omgeving, zodat je het op een beveiligde manier kunt delen met je naasten, je notaris en andere adviseurs.