Deze bijdrage van de hand van advocaat Fernand Keuleneer kadert in het teken van het Liber Amicorum dat advocatenkantoor Tiberghien op 30 mei 2018 uitreikte aan Rik Deblauwe, fiscaal jurist en sedert 1984 verbonden aan Tiberghien. Het volledige artikel van meester Keuleneer in dit boek ter ere van meester Deblauwe kunt u lezen in deze bijlage.

Met de vandaag (30 mei 2018, red.) terecht geëerde eminente fiscalist en gecultiveerde jurist meester Rik Deblauwe kon je doeltreffend en aangenaam samenwerken in fiscale dossiers of in dossiers met een fiscaal luik. Dat was telkens weer een genoegen. Maar buiten het strikt professioneel domein van de fiscaliteit waren er zoveel andere gebieden waarnaar de interesse van Rik Deblauwe uitging en waarover je met hem een grote boom kon opzetten. En ook dat was telkens een genoegen.

Deze korte bijdrage tot dit Vriendenboek heeft geen enkele pretentie. De enige bedoeling is te wijzen op een aantal verwante tendensen in diverse rechtsgebieden die, zo ze al niet zorgwekkend zijn, dan toch een aanzet tot intellectuele alertheid en misschien wel tot beredeneerde opstand.

Stellen dat het recht in volle beweging is, is zonder enige twijfel het understatement van het jaar. Mondialisering, Europeanisering, modernisering en ‘nood aan expertise’ zijn slechts enkele van de termen die worden gebruikt om de door sommigen noodzakelijk geachte transformaties te legitimeren en aan te sturen. In feite gaat het veel minder om dat alles, dan wel om gejuridiseerde ideologie en geïdeologiseerd recht, en dus om in wezen politieke machtsverdeling en -uitoefening.

De machtsvraag bij uitstek is: “Wie heeft het laatste woord?”.

Op weinig ogenblikken in de moderne geschiedenis heeft de notie “soevereiniteit” meer voorop gestaan dan thans. In tegenstelling tot de betekenis die men vandaag de dag gewoonlijk aan dit begrip verleent, namelijk ‘Wie oefent bevoegdheden uit?’, is de eigenlijke betekenis van soevereiniteit ‘Wie heeft het laatste woord?’. Een notie zoals ‘gedeelde soevereiniteit’ is bijgevolg een contradictio in terminis, want het laatste woord is ondeelbaar. Je kan de uitvoering van 95% van je bevoegdheden delegeren, maar de soevereiniteitsvraag is of je ze kan terugnemen wanneer je dat wenselijk acht.

Het laatste woord wordt in steeds grotere mate onttrokken aan democratische en statelijke instanties, en overgeheveld naar internationale of globale rechtsinstanties. We bekijken hierna enkele technieken die daartoe worden aangewend.

Klik hier voor het vervolg van het artikel.

Meer informatie over het Liber Amicorum Rik Deblauwe vindt u via KnopsBooks.com.

Fernand Keuleneer
Advocaat

Fernand Keuleneer is sinds 1982 advocaat aan de balie te Brussel. Hij is stichtend vennoot van Ks4V-advocaten, oud-voorzitter van het Vlaams Pleitgenootschap (2000-2001), voormalig lid van de Raad van de Orde en van de Algemene Vergadering van de Orde van Vlaamse Balies. Daarnaast publiceert hij geregeld opinies over aangelegenheden op de snijlijn van recht en politiek.