Aardbeving op Kos en in Bodrum

Op het Griekse eiland Kos en in het Turkse Bodrum vond in de nacht van 20 op 21 juli 2017 een aardbeving plaats. De aardbeving had een kracht van 6,7 op de schaal van Richter. Later waren er nog naschokken. Bij de bevingen vielen 2 doden en 350 gewonden. Onder de slachtoffers waren geen Belgen. De aardbeving veroorzaakte heel wat schade aan gebouwen.

Wel waren heel wat (Belgische) vakantiegangers aanwezig op het eiland Kos. Het is moeilijk om over hun situatie te oordelen. Toch is de aardbeving een interessante aanleiding om zich af te vragen wat de rechten zijn van vakantiegangers die geconfronteerd worden met een natuurramp, zoals een aardbeving, een vulkaanuitbarsting, een orkaan, … Ook is het mogelijk dat oorlog uitbreekt op de vakantiebestemming of terroristische aanslagen gebeuren.

De Belgische reiscontractenwet geeft een antwoord en is van toepassing op pakketreizen (artikel 2 § 1 en artikel 1 1°).

Reiziger mag annuleren

De reiziger kan zelf altijd het reiscontract volledig of voor een deel verbreken. Dit betekent dat de reiziger de reis mag annuleren, zowel vóór afreis als tijdens de reis. Dat is natuurlijk niet interessant voor de reisorganisator, omdat die dan financieel verlies kan lijden. Daarom moet de reiziger de reisorganisator vergoeden voor de schade als gevolg van de verbreking. De schadevergoeding kan maximum 1 keer de prijs van de reis bedragen. De schadevergoeding kan alleen als de reiziger de reis verbreekt door een omstandigheid die aan hem toe te rekenen is (artikel 16). Als de reiziger de reis verbreekt door een omstandigheid die niet aan hem is toe te rekenen, hoeft hij dus geen schadevergoeding te betalen.

Om geen schadevergoeding te moeten betalen, moet de gevaarsituatie op de bestemming voldoende ernstig zijn, zodat bij elk normaal redelijk persoon de angst ontstaat voor zijn fysieke, morele en materiële integriteit. Het reisadvies van de overheid kan daarbij belangrijk zijn. De reiziger kan niet kosteloos annuleren als de gevaarsituatie al bestond op het ogenblik van de boeking (Geschillencommissie Reizen 2 december 1999, DCCR 2001, 44).

Reisorganisator annuleert: nieuwe reis of geld terug

Als de reisorganisator de reis annuleert vóór vertrek om een reden die niet aan de reiziger is toe te rekenen, heeft de reiziger de keuze. Ofwel aanvaardt hij een nieuwe reis, ofwel vraagt hij al zijn geld terug. De reiziger heeft ook recht op schadevergoeding, behalve als de annulering het gevolg is van overmacht (artikel 14).

Vóór vertrek: reiziger mag nieuwe reis aanvaarden

Als vóór de reis blijkt dat één van de belangrijke punten van de reis niet kan doorgaan, laat de reisorganisator dit weten aan de reiziger. De reisorganisator moet de reiziger inlichten over de mogelijkheid om de reis zonder kosten te annuleren. De reiziger mag wel een wijziging van de reis aanvaarden. De reiziger moet zo vlug mogelijk zijn beslissing laten weten (artikel 13). Als de nieuwe reis van gelijke of betere kwaliteit is, hoeft de reiziger geen supplement te betalen. Als de nieuwe reis van mindere kwaliteit is, moet de reisorganisator het verschil in prijs terugbetalen (artikel 14).

Tijdens reis: recht op passende en kosteloze alternatieven

De reisorganisator zorgt voor passende en kosteloze alternatieven als hij tijdens de reis een belangrijk deel van de diensten niet kan uitvoeren. De reisorganisator moet de nodige maatregelen nemen om de reis voort te zetten. De reisorganisator brengt de reiziger met een gelijkwaardig vervoermiddel terug naar de plaats van vertrek. Hij zorgt daarvoor als een regeling onmogelijk is of als de reiziger de alternatieven om deugdelijke redenen niet aanvaardt. Eventueel vergoedt de reisorganisator de reiziger (artikel 15). Het Hof van Cassatie oordeelde dat de bijstandsverplichting van de reisorganisator ook geldt als de niet-uitvoering van de reisovereenkomst het gevolg is van overmacht (Cass. 13 maart 2015).

Marek Verhoeven

De auteur is referendaris bij de rechtbank van eerste aanleg Oost–Vlaanderen, afdeling Gent. Hij schreef deze bijdrage in eigen naam. Hij blogt over reisrecht op reisrecht.co.nf.