Vandaag – 10 september 2020 – stelde Rob Hobin, eerste voorzitter van het Hof van Beroep te Antwerpen, op een persconferentie een nieuwe rekentool voor bestemd voor de berekening van onderhoudsbijdragen voor kinderen. Deze tool is gratis toegankelijk via het internet.

door Rob Hobin

Volgens de wet moet elke ouder in verhouding tot zijn/haar middelen bijdragen in het onderhoud van de kinderen. Dit evenwicht komt o.a. tot stand via een verdeling van het kindergeld of door – bovenop het kindergeld – ook nog een onderhoudsbijdrage te bepalen. De voorgestelde rekentool is een geautomatiseerde versie van een rekenmethode die door familierechters in Vlaanderen bedacht werd voor de oplossing van conflicten over kinderalimentatie (fase 1).

Nadat meer en meer familierechters deze rekentool begonnen te gebruiken, vond Hobin het noodzakelijk om ook de advocaten en de mensen zelf inzage te geven in de mechanismen achter deze rekenmethode. Daarom werd eerst een uitgebreide tekst over deze methode gepubliceerd in het decembernummer van 2019 van het Tijdschrift voor Familierecht.

Meer uniformiteit en voorspelbaarheid

De roep naar meer uniformiteit en voorspelbaarheid bij de berekening van onderhoudsbijdragen bestaat reeds lang. De voorgestelde rekentool is begonnen als een rekenkundig hulpmiddel voor familierechters. Het is de hoop van de initiatiefnemers om de groep van mensen die meedenkt over zo’n uniforme rekenmethode steeds verder uit te breiden, om op die manier tenslotte ook tot een maatschappelijke consensus te komen.

Vandaag wil men dan ook nog verder gaan in het openstellen van de rekentool. Voor het eerst in de geschiedenis wil men via een grote nationale test ook de ouders zelf bij dit project betrekken. Die ouders kunnen via deze rekentool,  zodra ze hun persoonlijk resultaat berekend hebben, hun opmerkingen en eventuele bezwaren over de rekenmethode via een rechtstreekse link doorsturen aan de ontwerpers (fase 2). In fase 3 zal de werkgroep familierechters opnieuw vergaderen om de rekentool zo nodig aan te passen aan de hand van de via de website verzamelde suggesties.

Het is het uiteindelijke doel om tot een universele en makkelijk bruikbare rekentool voor onderhoudsbijdragen te komen, zodat ouders in de toekomst weten wat ze kunnen verwachten. Een buur of een vriend die ongeveer in dezelfde situatie zit, moet ook ongeveer eenzelfde resultaat bekomen.

Gebruiksvriendelijkheid primeert

Men trachtte een gebruiksvriendelijk instrument te creëren, waarop nu ook elke ouder zelf kan simuleren hoeveel onderhoudsbijdrage hij/zij moet ontvangen of betalen voor zijn/haar kind.

Er werd geopteerd om zoveel mogelijk te vermijden dat het invullen van deze rekenmodule even moeilijk zou zijn als het invullen van de belastingbrief. Het aantal in te vullen vakjes blijft dan ook beperkt. Voor diegenen die het helemaal juist willen doen, verschijnt rechts in beeld steeds de bijhorende hulpfunctie. De rekenmodule ziet er mooi uit, werkt zowel op PC, laptop, tablet als smartphone, en is bovendien gratis. Ze kan zowel in het Frans als in het Nederlands ingevuld worden.

Er wordt beklemtoond dat de simulaties in de rekentool geen enkele familierechter binden. Bovendien is de rekentool niet bruikbaar om vroeger vastgelegde onderhoudsbijdragen te wijzigen. Daarvoor moeten er eerst gewijzigde omstandigheden bestaan.

Parameters

Om de rekentool eenvoudig te houden werd ervoor geopteerd om slechts met de meest voorkomende parameters van de wet te werken (standaardsituaties). Dat wil zeggen dat standaard gewijs volgende parameters van de wet (art. 1321 Ger. W.) worden gebruikt:

• 1° de aard en het bedrag van de middelen van elk van de ouders én de verhouding ervan tussen beide ouders;
• 2° de gewone kosten waaruit het budget voor het kind is samengesteld;
• 3° de verblijfsregeling van het kind en de hierop gebaseerde bijdrage in natura van elk van de ouders;
• 4° het bedrag van de kinderbijslag.

Volgende parameters die ook in de wet voorkomen werden dus niet gebruikt:

• 5° de inkomsten die elk van de ouders in voorkomend geval ontvangt uit het genot van de goederen van het kind. Indien deze parameter zich voordoet, gaat het niet om een standaardsituatie;
• 6° de aard van de buitengewone kosten die in acht genomen kunnen worden. Deze parameter is erg belangrijk, maar werd reeds in grote mate door de overheid gestandaardiseerd in een K.B. van 22.04.2019, zodat de rekentool zich baseert op dat KB.

Het is de hoop en betrachting van de initiatiefnemers dat deze rekentool op grote schaal gebruikt wordt in standaardzaken en dat de gebruikers hun opmerkingen – positief en negatief – ook in grote getale posten. Door de eindgebruikers – ouders en hun advocaten – op deze wijze te bevragen en hun opmerkingen mee te verwerken, moet het uiteindelijke doel van uniformiteit en voorspelbaarheid ook werkelijk bereikt kunnen worden.

Rob Hobin – Eerste Voorzitter Hof van Beroep Antwerpen