Ook de verschillende Belgische fiscale overheden ontsnappen niet aan het digitaliseringsproces. Informatievergaring, -verwerking en archivering, uitwisseling van informatie tussen administraties, maar ook fiscale verplichtingen door en communicatie met de belastingplichtige verlopen hoe langer hoe meer digitaal.

Maar wat betekent dit concreet voor de ondernemer?

Voor de ondernemer-belastingplichtige betekent dit concreet dat hij aan een hele reeks fiscale verplichtingen op digitale wijze kan of soms ook verplicht moet voldoen. Voor de aangifte in de personenbelasting heeft de ondernemer-natuurlijk persoon de keuze. In principe (behoudens toelating voor een papieren aangifte) moeten de aangifte in de vennootschapsbelasting en de periodieke btw-aangifte dan weer digitaal worden aangeleverd.

Voordelen

Voor de fiscale administratie laat digitalisering toe om sneller, efficiënter en kostenbesparend te werken. Routinematige en soms tijdrovende handelingen hoeven niet meer manueel te worden afgehandeld, zodat meer tijd vrijkomt voor kwaliteitsvolle dienstverlening en de noodzakelijke controles of de behandeling van probleemdossiers. Fouten bij het overnemen van op papier aangeleverde gegevens worden vermeden en dus meteen ook een reeks nodeloze rechtzettingen. Via internationale gegevensuitwisseling en kruising van gegevens (datamining) kan fraude beter worden opgespoord.

Ook de ondernemer-belastingplichtige en/of zijn adviseur hebben baat bij dit digitaliseringsproces. Aangifteverplichtingen verlopen vlotter doordat een hele reeks gegevens al vooraf zijn ingevuld. Computerfilters laten ook toe onlogische data of cijfers op te sporen. De communicatie met de belastingambtenaar kan vlotter verlopen. Aangeleverde gegevens en behandeling van fiscale dossiers kunnen online worden opgevolgd. Bij digitale aanlevering van gegevens biedt de ontvangstmelding meer zekerheid omtrent het tijdstip van (tijdige) inlevering. Bovendien is niet alleen toepasselijke wetgeving, recente rechtspraak gemakkelijk en snel via websites beschikbaar, maar ook rulings, administratieve standpunten, toelichtingen en praktische informatie over deadlines, vormvereisten e.d. …

… en de nadelen/risico’s?

Ten aanzien van de fiscale verplichtingen en het contact met de verschillende fiscale administraties roept een en ander niet alleen een aantal praktische, maar ook meer fundamentele vragen op.

De ondernemer-belastingplichtige moet immers niet alleen over de nodige technologische kennis beschikken, maar uiteraard ook over specifieke hardware en software, die actueel moeten zijn én (permanent) compatibel met de ter beschikking gestelde digitale toepassingen van de fiscale administratie. Problemen kunnen bijgevolg ontstaan bij het falen van het systeem te wijten aan de administratie/de beschikbare tools zelf; bij niet-compatibiliteit van de software van de onderneming met regelgeving en de software van de overheid; bij nieuwe regelgeving/software in combinatie met deadlines en overgangsmaatregelen. Ook is het mogelijk dat bepaalde bestanden op een gegeven ogenblik niet tijdig of niet (meer) beschikbaar zijn ingevolge onzorgvuldigheid van de belastingplichtige of ingevolge overmacht (hardware problemen, hacking, brand of diefstal, stroompanne, versiebeheer, back-up problemen, …).

Impact op controle en procedure

Wat is bovendien de impact op de fiscale controle en de privacy van de belastingplichtige? Hoever reikt het visitatierecht van de fiscus met betrekking tot  het onderzoeken of kopiëren van computerbestanden? En wat met het opvragen van informatie met het oog op het belasten van klanten? In tegenstelling tot papieren dossiers is het immers gemakkelijk om snel informatie aan te leveren via de beschikbare digitale klantenbestanden.

Welke andere procedurele aspecten kunnen elektronisch verlopen, zoals bijvoorbeeld het beantwoorden van vragen om inlichtingen, het indienen van een bezwaarschrift in de inkomstenbelasting en wat is de traceerbaarheid en de bewijswaarde daarvan?

Samengevat

De digitalisering van de fiscale overheden biedt voordelen voor zowel de fiscale administratie als voor de ondernemer-belastingplichtige, maar roept ook een aantal vragen op en houdt bepaalde risico’s in.

Auteur: Nicole Plets, hoofddocent fiscaal recht aan de UAntwerpen

Tijdens het Antwerps JuristenCongres op vrijdag 8 december zullen Nicole Plets, Bart Peeters (docent UGent, ULg, hoofddocent UAntwerpen) en Luc Maes (professor emeritus UAntwerpen) aan de hand van een casus samen met de deelnemers deze opportuniteiten en risico’s verder uitdiepen tijdens de workshop ‘Digitale interacties tussen onderneming en fiscale overheden’.

In de aanloop naar het congres kunt u op Jubel wekelijks een artikel lezen van het Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (CBR) en haar gastauteurs omtrent het thema van de studiedag, ‘Digitalisering en Recht’. Lees hier de eerdere artikels.

Meer informatie over CBR en het Zesde Antwerps JuristenCongres vindt u via deze link.
Registreer u alvast hier.

Bron hoofdafbeelding: http://www.voicendata.com/wp-content/uploads/2015/07/Data- Management.png