Zo goed als iedereen heeft vandaag de dag een smartphone in zijn bezit. Steeds meer mensen trekken foto’s om ze erna op social media te kunnen uploaden. De simpele publicatie van een foto op bijvoorbeeld Facebook ging in tegen het auteursrecht en was vervolgens illegaal. Het auteursrecht waarover kunstenaars bezitten zorgt ervoor dat ze kunnen beslissen over de reproductie van hun werk, ongeacht of het grafische, beeldende of bouwkundige kunst betreft.De wetgever vond deze onwettigheid te verregaand en heeft daarom het wetboek economisch recht gewijzigd met de opname van de panoramavrijheid.

De panoramavrijheid is de vrijheid van elk individu om een foto of elke vorm van reproductie van een kunstwerk te maken zolang dit kunstwerk zich bevindt in het openbaar domein.  Deze vrijheid is in het leven geroepen met de wet van 27 juni 2016 tot wijziging van het WER met het oog op de invoering van de panoramavrijheid  en zal in werking treden op 15 juli 2016.

Ter ontstaan van de panoramavrijheid is de wetgever uitgegaan van twee principes; namelijk dat een individu een recht heeft op het nemen van foto’s in het openbaar domein en dat het niet mogelijk is dat een kunstenaar met het tentoon stellen van zijn werk wenst in te gaan tegen dit recht op het nemen van foto’s. Indien een werk zich in het openbaar domein bevindt, zal dit kunstwerk net de bedoeling hebben een groot bereik te kennen.

Het openbaar domein waarvan sprake is betreft elke straat, elk plein… die voor elk individu permanent beschikbaar is. Voorbeelden zoals musea, openbare gebouwen en dergelijke vallen hier niet onder, gezien de toegang beperkt is wegens openingsuren etc.

België was tot nu een van de laatste landen waar een dergelijk verbod bestond op het nemen van foto’s in een openbare ruimte. Ondanks de mogelijkheid hiertoe voorzien in de richtlijn 2001/29 heeft de Belgische wetgever mee de tendens gevolgd van modernisering.

Als laatste te vermelden is het feit dat de panoramavrijheid niet zonder grenzen is, de vrijheid mag er niet toe leiden dat de rechten van de auteur of de kunstenaar geschonden worden. De reproductie mag anders gezegd geen schade toebrengen aan de auteur of afbreuk doen aan de normale exploitatie van het werk.

Auteur: Corbus Advocaten