Aanstaande maandag 5 juni is het zover: de befaamde ‘knip’ van de Leien ter hoogte van het Operaplein. Over deze beslissing en de Antwerpse mobiliteit in het algemeen is de laatste tijd al aardig wat inkt gevloeid. Laat het duidelijk zijn, Vlaanderens grootste stad staat voor een enorme uitdaging qua bereikbaarheid.

In dat kader werden door de Stad Antwerpen de nodige initiatieven genomen om het leed op zijn minst te verzachten door alternatieven aan te bieden. Via het project ‘Slim naar Antwerpen’ worden ook bedrijven ondersteund via het uitwerken van bedrijfsvervoerplannen.

Begin mei vond er een CEO-meeting plaats waarbij Antwerpse bedrijfsleiders uitlegden welke maatregelen hun organisatie heeft genomen om de bereikbaarheid van hun bedrijf en van de stad te verbeteren. In deze inspirerende gesprekken plaatsten grote werkgevers zoals SD Worx, Universiteit Antwerpen en PwC hun visie in de kijker. Maar de grootste focus lag, niet-onverwacht, op de Antwerpse haven. Met 150 000 werknemers in het grootste havengebied ter wereld (12.068 hectare) is de Port of Antwerp uiteraard bezorgd om de toenemende mobiliteitsproblemen.

In de marge van dit verhaal zijn we met de Antwerpse actoren binnen Justitie ook aan de tafel gaan zitten. Wanneer men alle personeelsleden die werkzaam zijn in de hoven van beroep, het Vlinderpaleis en de gevangenis in de Begijnenstraat optelt,  komt men aan +- 1600 eenheden.

We hebben het dan nog niet eens over de  rechtzoekenden, advocaten, tolken, bezoekers,… van deze gebouwen. U begrijpt het, ook de Antwerpse Justitie zal lijden onder de werkzaamheden in en rond Antwerpen.

In feite doet het dat nu al. Een zaak die stipt kan starten om 09u00 wordt stilaan een zeldzaamheid. Magistraten, advocaten, tolken, gevangenen,… de vereiste aanwezigheid van al deze actoren in de rechtszaal loopt niet altijd van een leien dakje.

Toch zijn er al jarenlang initiatieven genomen in de schoot van het hof van beroep om de werking leefbaar te houden. Door de hogere beroepen van zaken uit Limburg vast te stellen vanaf 11u00 of de mogelijkheid te bieden om burgerlijke zaken te laten pleiten via videoconferentie met Hasselt, proberen we alvast het E313 fileleed te verminderen.

Daarnaast mogen we niet vergeten dat, dankzij het E-Deposit systeem, documenten elektronisch neergelegd kunnen worden, en er daarvoor geen verplaatsingen meer gemaakt dienen te worden.

Uiteraard wordt het gebruik van het openbaar vervoer gestimuleerd. Helaas is dit dikwijls onmogelijk om praktische redenen, eigen aan het beroep.

Een advocaat die ’s ochtend pleit op het Vredegerecht in Deurne, daarna stukken dient in te zien op de griffie in Mechelen en vervolgens een uitstel moet gaan vragen bij het hof van beroep, kan dat wel vergeten indien hij daarvoor beroep moet doen op het openbaar vervoer.

Bij magistraten van het hof is het zeulen met dossiers vaak een struikelblok om tram en of bus te gebruiken.

Daarnaast trekken wij als hof van beroep magistraten aan vanuit het hele Vlaamse landsgedeelte, van De Haan tot Tongeren. Wegens plaatsgebrek beschikken slechts twee van de 63 magistraten van de zetel over een eigen bureau in het gerechtsgebouw en dienen zij buiten de zittingen noodgedwongen thuis te werken. Het voorzien van het nodige performante informaticamateriaal is hiervoor uiteraard een vereiste.

U hoort ons misschien al komen, maar inderdaad, ook hier weer is de digitalisering  van Justitie een factor om de mobiliteitsproblematiek aan te pakken.

Thuiswerk zoals bij andere overheidsdiensten ligt in de specifieke context van justitie ook weer moeilijk. We blijven nu eenmaal gebonden aan onder meer de wettelijke openingsuren van de griffies.

Het wetsvoorstel om vanaf september 2017 in de rechtbanken een verdachte ook via videoconferentie te kunnen verhoren in het kader van de voorlopige hechtenis leek een goede stap in de juiste richting. Door de OBFG (Ordre des Barreaux Francophones et Germanophone) werd echter een vernietigingsverzoek ingediend tegen deze wet bij het Grondwettelijk Hof.

Dat wij echter blijven geloven in het verhaal van videoconferentie blijkt uit de renovatieplannen voor het gerechtsgebouw aan de Britselei. Bij onze intrek aldaar zullen meerdere zittingszalen uitgerust zijn met een systeem voor videoconferentie.

Ook vergaderingen tussen magistraten onderling gebeuren tegenwoordig reeds vaker via videoconferentie in plaats van de fysieke verplaatsing naar Brussel te maken.

Conclusie

Misschien dienen we te concluderen dat het mobiliteitsverhaal ook een kans kan zijn voor alle actoren van Justitie om de problemen niet alleen te benoemen, maar ze ook effectief aan te pakken. Mits constructief overleg zou dit bijdragen tot een efficiëntere werking van Justitie en alvast tot minder verkeer op onze wegen.

Klik hier voor meer artikels van Hof van Beroep te Antwerpen.