Een recent krantenartikel beschrijft dat de coronacrisis een storm aan slaapproblemen, angstklachten en burn-outs veroorzaakt. En dat was nog voor de strengere maatregelen werden afgekondigd. Daardoor zitten we allemaal nog meer opgesloten.

Ik moest spontaan denken aan een episode van ‘The Mind Explained’ op Netflix (aanrader!). Een mindfulness-trainer in een Amerikaanse gevangenis stelt daar: “If you are not happy in here, you are not going to be happy on the outside either.” Dat klinkt misschien moeilijk om aan te nemen, maar onderzoek aan Harvard University door Shawn Achor heeft aangetoond dat geluk voor het overgrote deel afhangt van hoe je naar een situatie kijkt en veel minder van die situatie zelf. Als volledige vrijheidsberoving geluk en rust niet in de weg moet staan, is dat zeker zo voor enkele weken vrijheidsbeperking.

In deze bijdrage ga ik er van uit dat je alle aanbevelingen van de overheid en artsen correct opvolgt. Dat is een beslissing die je met je bewuste brein en bij volle verstand terecht neemt. Zo ben je goed voorbereid. We kunnen evenwel nog een stap verder gaan: rustig blijven.

Het belang van rust in intense tijden is evident. Volgens Professor Walker (Harvard/Berkeley) veroorzaken zorgen en angsten een overactief zenuwstelsel en activeren ze de vlucht- of vechtrespons in ons lichaam (zie hierover mijn eerdere tekst Uitgeslapen?). Het is niet de bedoeling dat deze ‘stressrespons’ lange tijd ‘aan’ staat. Indien de stressrespons te vaak of zelfs chronisch geactiveerd wordt, is het bijvoorbeeld moeilijk om een goede nachtrust te hebben.  Walker koppelt op die manier te veel stress aan een kortere levensduur, obesitas, diabetes, hartfalen, en… hogere vatbaarheid voor virale infecties. Dus door rustig te blijven zijn we ook minder vatbaar voor virale infecties.

De stressrespons wordt glashelder uitgelegd in de eerste minuten van de episode ‘Anxiety’ in bovenvermelde Netflix-reeks ‘The Mind Explained’, maar ook in mijn allereerste bijdrage op deze website: Hoofdoorzaak van burn-out – de stressrespons – helder uitgelegd.

In tijden van corona is rustig zijn dus uitermate nuttig.

Om rustig te blijven moet je vooreerst jezelf leren controleren. Volgens Professor Bargh (Yale) kan je jezelf het beste controleren door gebruik te maken van de krachten van je onbewuste brein. Om iets te controleren moet je het vanzelfsprekend eerst waarnemen. Als je leert letten op je ervaringen op het moment dat ze zich voordoen, word je je bewust van wat er gebeurt. Op dat ogenblik kan je ingrijpen (zie hierover Baas in eigen brein).

Er bestaan talrijke technieken om stress onder controle te krijgen en de stressrespons stil te leggen. Die vergen training die het bestek van deze tekst ver te buiten gaan. Maar met de volgende vier tips kan je alvast aan de slag zonder training.

Tip 1

Het heeft geen zin je op te jagen in een situatie die er nu eenmaal is. Vechten tegen iets dat je niet kan veranderen is zuiver energieverlies (zie hierover Dicht een energielek met Obama, Mandela en Plato). Het coronavirus circuleert en de overheidsmaatregelen zijn een feit. Dat aanvaard je dus maar beter. Vecht niet met wat je niet kan veranderen. Dat wil niet zeggen dat je zomaar alles laat gebeuren: je neemt rustig en kordaat alle nuttige maatregelen om niet besmet te worden, maar je windt je niet op.

En als je toch ziek bent wil je natuurlijk genezen. Je ziekte ga je natuurlijk niet aanvaarden, je gebruikt je gezonde verstand en doet alles wat de artsen je voorschrijven… in de overtuiging dat je hele systeem met de hulp van de artsen alles heeft om er weer bovenop te geraken.

Tip 2

Je onbewuste brein is momenteel heel erg onderhevig aan wat er rondom ons gebeurt, aan wat je hoort en ziet. Overdag zijn er enorm veel, vooral negatieve impulsen, en ons onbewuste brein heeft veel last om die te verwerken. Vaak heeft het ook de nacht daarvoor nodig. Kijk naar die nieuwsimpulsen als aanvallen op je onbewuste brein, op je gevoelservaring.

Dezelfde Professor Bargh deed onderzoek over het onbewuste brein aan Yale University en toonde aan dat studenten die een kruiswoordraadsel oplosten met daarin de woorden ‘grijs’ ‘wijs’ ‘rimpel’ ‘bingo’ zich onbewust ouder gingen voelen en daardoor meetbaar trager stapten. Het effect van wat we alle dagen lezen en horen over een levensbedreigende ziekte mag daarom niet worden onderschat. In feite voel je zelf ook wat het doet om enige tijd op het internet te surfen, op zoek naar de allerlaatste splinter corona-nieuws.

Beperk daarom de hoeveelheid informatie over corona die je waarneemt. Zo beperk je het aantal aanvallen op je inwendige rust. Kies één (1) betrouwbare nieuwsbron en beperk je daartoe. Je zal merken dat je er rustiger van wordt. Zelf kies ik voor een bron die het niet aandurft om informatie over corona achter een betaalmuur te zetten. Zo’n nieuwsbron maakt immers misbruik van onze bekommernissen.

Tip 3

Het is uitermate belangrijk in moeilijke tijden toch te focussen op de positieve gebeurtenissen en ervaringen. Die zijn er altijd. Het is kwestie van ze te willen zien en ze op te zoeken. Met een positieve instelling beschik je over meer kracht en energie. Denk aan hoe we nu ervaren dat telewerken veel nutteloze verplaatsingen uitspaart, hoe goed het corona-virus is voor ons klimaat, hoe we meer tijd bij onze kinderen kunnen doorbrengen, of met onze partner, hoe we meer vrije tijd hebben en nieuwe dingen kunnen ontdekken, hoe we eens kunnen stilstaan bij de zinloze stress in ons leven en hoe we die kunnen aanpakken… naast het zonnige weer, de mooie natuur,…

Via deze link https://www.youtube.com/watch?v=OkOU3qIxclE   vind je een samenvatting van een onderzoek van de Harvard School of Graduate Education. Hieruit leer je hoe belangrijk het is om te focussen op de goede dingen in je leven, maar ook waarom we dat vaak niet automatisch doen. Als je focust op de negatieve dingen, doe je net hetzelfde als voortdurend rampberichten lezen op je computer of telefoon: je onbewuste brein gaat daar helemaal in mee en je stressrespons slaat gemakkelijk op.

Tip 4

Je kan rust heel bewust opzoeken met een eenvoudige breinoefening. Zoek een plaats en moment in je leven waarop je erg rustig en relax was, waar je je erg goed voelde. Maak het voldoende concreet: een specifieke plaats, een specifiek moment. Niet een reis naar de zon van een week, maar een bepaalde namiddag of avond. Sluit je ogen en visualiseer dat specifieke moment op die specifieke plaats. Hoor, voel, ruik, proef, zie wat je op dat moment en op die plaats hoorde, voelde, rook, proefde en zag, in alle details. Beleef die rust opnieuw door je hele lichaam. Je onbewuste brein creëert op die manier de situatie die je je voor de geest haalt in het nu. Zo kan je je overal en altijd rustig maken, ook als je binnen moet blijven.

Deze techniek was ook al bekend in het jaar 100 na Christus. De Romeinse advocaat-redenaar Quintilianus gebruikte die om de rechters te beïnvloeden op een wijze die de deontologische toets vandaag onmogelijk zou doorstaan. Ook Goethe kende deze techniek waar hij in ‘De Italiaanse reis’ schrijft dat het niet erg is dat je niet altijd naar Napels kan terugkeren: je kan je Napels immers steeds opnieuw voor de geest halen.

Professor Steven Laureys (neuroloog, universiteit Luik) concludeert in een recent boek (zie hierover Neuroloog pleit voor dagelijkse training van je brein) dat ‘bewust zijn’, nl. bezig zijn met wat er gebeurt en waar nuttig ingrijpen door een breinoefening, je mentale en fysieke gezondheid echt kan versterken. Dat komt vandaag zeker van pas. Volgens Laureys kunnen breinoefeningen een aanvulling op de moderne geneeskunde zijn. Hij pleit voor dagelijkse oefeningen, ook in normale omstandigheden.

Pers en politiek zeggen: “We zijn in oorlog”. Daarom samengevat: Be in peace while at war!

www.heldergroeien.com