De laatste jaren is de advocatuur in een digitale stroomversnelling terecht gekomen. Cloudsystemen en online bibliotheken zijn de norm geworden, GSM’s zijn vervangen door smartphones en oude telefoontoestellen worden ingeleverd voor nieuwe VOIP systemen. Met de komst van het nieuwe DPA platform, trekt de advocatuur – samen met justitie – volop de kaart van de digitalisering.

In de rand van deze digitale revolutie wagen steeds meer advocaten zich ook aan social media, en meer specifiek sociale netwerksites. In tegenstelling tot andere sectoren lijkt de advocatuur echter opvallend ondervertegenwoordigd op sociale netwerksites. Een restant van het inmiddels achterhaalde verbod op reclame door advocaten? Weinig interesse of zelfs nutteloos? Hieronder volgt een kort overzicht en enkele nuttige tips die u kunnen helpen om de stap naar social media te zetten.

1. Sociale netwerksites

Er zijn diverse sociale netwerksites die allemaal een bepaalde doelgroep proberen te bereiken. Dit is meteen ook al een cruciaal element in de keuze om op een bepaald netwerk aanwezig te zijn.

De keuze van het platform zal daarom ook sterk samenhangen met de rechtsmaterie die beoefend wordt door het kantoor in kwestie. Zo zal een kantoor gericht op de financiële of corporate markt misschien minder gebaat zijn bij het gebruik van Facebook dan een kantoor dat familierecht, jeugdrecht of verkeersrecht beoefent. Voor andere kantoren zal het zakelijke Linkedin dan weer interessanter zijn.

Uiteraard zijn sommige platformen meer geschikt dan andere. Via Twitter zal het moeilijk zijn complexe artikels te plaatsen wegens de limiet van 140 tekens en Instagram is vanwege zijn aard (voornamelijk afbeeldingen en video’s) misschien ook minder interessant. Een goede raad: onderzoek de functionaliteiten en vergelijk deze met het doelpubliek van uw kantoor vooraleer een keuze te maken.

2. Waarom zou ik social media gebruiken?

Er zijn diverse redenen om als advocatenkantoor aanwezig te zijn op social media; in de praktijk blijken naamsbekendheid en marketing de grootste drijfveren. Daarnaast bieden sociale netwerken ook een uitstekend kanaal voor het vinden en aanwerven van nieuwe medewerkers of stagiairs of het delen van nieuwe inzichten over actuele wetgeving of rechtspraak.

Dit zijn natuurlijk allemaal gebruiksvormen waarbij de sociale interactie vaak nog niet optimaal benut wordt. De communicatie beperkt zich tot eenrichtingverkeer van kantoor naar publiek/cliënt. Door het posten van een nieuwsbericht, of een vacature is het kantoor wel aanwezig op social media, maar het lokt meestal niet erg veel reactie uit. Dit in tegenstelling tot andere sectoren, met de technologische en consumentensector voorop, die zich volop wagen aan bijvoorbeeld deel-uitdagingen, publieksbetrokkenheid bij het kiezen van een nieuwe productnaam of wedstrijden op basis van het meeste Likes.

Hoewel ik zeker niet gezegd wil hebben dat de advocatuur moet evolueren naar wedstrijden voor het meest Likes voor een vonnis of arrest, is het wel zo dat betrokkenheid van publiek het kantoor kan helpen om cliënteel en/of naamsbekendheid op te bouwen. Een goed voorbeeld dat door een aantal kantoren reeds wordt toegepast is content marketing, oftewel het posten van zelfgeschreven artikels over nieuwe wetgeving of rechtspraak en waarbij vervolgens een actief debat tussen (mogelijke) cliënten en advocaat op gang komt over dat onderwerp.

Het vraagt natuurlijk tijd, energie en een beetje technologisch inzicht om actief te zijn (en vooral te blijven) op social media. Toch blijkt uit onderzoek dat social media ook voor de advocatuur een handig instrument kan zijn.

3. Deontologie

Voor u zich volledig stort op het gebruik van social media toch nog even dit. Zoals U weet zijn advocaten gebonden door een uitgebreide deontologie. Tot op heden bestaat er nog geen specifiek reglement voor de advocaat en het gebruik van social media. Desalniettemin biedt de codex deontologie reeds een aantal relevante artikels die ook op social media van toepassing zijn. Ondanks deze richtlijnen zie ik maar al te vaak inbreuken op mijn dagelijkse newsfeed verschijnen. Bespaar u een bezoek aan de stafhouder en hou alvast rekening met volgende tips:

• Zoals bij alle vormen van communicatie dient de advocaat ook op social media de principes van waardigheid, rechtschapenheid en kiesheid te respecteren. Meer specifiek in deze context betekent dit o.a. dat de advocaat er op toe dient te zien dat hij geen afbreuk doet aan de regels van de confraterniteit en loyaliteit en dat hij steeds correcte informatie geeft en die op serene en zorgvuldige wijze toelicht. Zeker bij het becommentariëren van processen die uitvoerig in de media aan bod komen kan het geen kwaad deze regel indachtig te houden.
• De advocaat mag geen misleidende publiciteit voeren. Clickbait is dus bijvoorbeeld zeker uit den boze.
• Daarnaast mag de advocaat niet de indruk wekken dat hij spreekt voor iemand waarvan hij geen mandaat heeft gekregen (bijvoorbeeld een partij of getuige, maar evengoed de hele Orde van Advocaten). Indien hij wel een mandaat heeft of optreedt in een zaak in rechte, dient steeds het beroepsgeheim en de confidentialiteit gerespecteerd te worden. Het is niet de bedoeling dat het proces ook op social media gevoerd wordt.
• Tot slot, de regel waar misschien wel het meest tegen gezondigd wordt; de advocaat mag geen behaalde resultaten vermelden of publiciteit voeren over de identiteit van zijn cliënt, tenzij die daar uitdrukkelijk mee heeft ingestemd. Verzeker u dus vooraf van deze toestemming.

Deze lijst is uiteraard niet limitatief maar geeft alvast een indicatie van enkele belangrijke inbreuken.

Laat deze regels u echter niet afschrikken. Social media kunnen heel wat betekenen voor uw kantoor. Spring er omzichtig mee om zoals een omzichtig advocaat het betaamt, en pluk op korte termijn de vruchten van uw online inspanningen.

Philippe Van Dijck

Mr. Philippe Van Dijck is advocaat en verbonden aan het kantoor Ambos NBGO. Hij is gespecialiseerd in maritiem en transportrecht en is daarnaast een fervent gebruiker van social media in de professionele sfeer.