Vechten met iets dat buiten jouw controle ligt, leidt tot zinloos energieverlies. Zoals wanneer je je kwaad maakt omdat iemand zich ‘foutief’ gedragen heeft. Als je je rancuneus opstelt, blijft dat je lang achtervolgen. Ook als je zelf iets gedaan of niet gedaan hebt waardoor je niet tevreden bent, helpt het inzicht dat je hier niets meer aan kunt veranderen. Dan stopt het zinloze gevecht met je verleden. Voor je ‘eigen fouten’ neem jij zelf de verantwoordelijkheid, en dan laat je het achter je.

Gebeurtenissen uit het verleden loslaten gaat niet altijd even gemakkelijk, soms is professionele hulp nodig. Maar voor een groot aantal zaken is alleen al het inzicht dat je ze beter aanvaardt voldoende. Loslaten is de hoop opgeven dat het verleden verandert.

Soms heb je écht alle redenen om boos en gekwetst te zijn. Maar elke keer wanneer je bewuste brein de onaangename omstandigheden oproept, zorgt je onbewuste brein ervoor dat je het weer helemaal opnieuw beleeft. Zo maak je de pijn keer op keer opnieuw mee. Je oorspronkelijke pijn wordt dan lijden. Je sluit jezelf op in de kerker van de gerechtvaardigde boosheid. Dat vreet energie, en het leidt nergens toe. “Ik heb Dutroux inwendig nooit verwijten gemaakt. Maar dat ik hem vergeef, betekent beslist niet dat ik goedkeur wat hij heeft gedaan,” verklaart Rachel Vanderhoven (Onkruid, nr. 140, 2001, p. 16-25), een van de moeders van de meisjes die door Dutroux zijn vermoord.

Iedereen maakt zich wel eens kwaad of is geïrriteerd door iets dat niet gebeurt zoals je wil. Het verkeer gaat te traag en je windt je op. Er is te veel lawaai of een collega gedraagt zich op een manier die jij niet leuk vindt. Je focust er op en zo wordt het alleen maar erger. Daarmee stoppen is niet zo moeilijk. Het Nederlands is een mooie taal: je ‘bent’ niet zomaar kwaad. Je ‘maakt’ je kwaad. Je windt jezelf op. Je kan het dus al even goed laten. Dat is veel gemakkelijker dan je denkt. Probeer het de komende dagen.

Voer geen gevecht dat je onmogelijk kan winnen

Of het nu om het verleden of het heden gaat: vechten met wat je niet kan veranderen veroorzaakt frustratie en onderhuidse stress. Je kan er mee bezig blijven. Het verandert toch niet. Punt. Spaar je energie of gebruik die voor andere dingen. Als je je niet goed voelt, ga dan even na of je geen zinloos gevecht levert. En als dat zo is, besluit dan om niet langer te vechten.

Op de Intersentia Servo trainingen (9 punten OVB permanente vorming) wens ik de deelnemers proficiat met hun komst. Ik feliciteer ze omdat ze zelf gekomen zijn en omdat ze niet hun partner, baas, schoonmoeder, cliënt of collega hebben gestuurd ‘om te veranderen’. De veranderingen die je zelf kan doorvoeren zijn het gemakkelijkst en bovendien het krachtigst.

Moet alles je dan koud laten? Helemaal niet! Je kunt de wereld blijven verbeteren, zorgen voor dierbaren én opkomen voor jezelf en anderen, maar vanuit een rustige houding, vol vertrouwen, zonder inwendige of uitwendige geladenheid, door te handelen en te spreken in verbinding met jezelf en anderen, in alle kalmte en met het eigen geluk en dat van anderen in je achterhoofd. Als jij straalt en rustig bent verandert er veel, vaak vanzelf, zonder vechten! Je zal betere resultaten bereiken, voor iedereen. Nelson Mandela, Martin Luther King en Mahatma Gandhi gingen je voor. Be at peace while at war.

De Amerikaanse filosoof Reinhold Niebuhr benadrukte hoe belangrijk het is om te streven naar de kalmte om te accepteren wat je niet kan veranderen, de moed om te veranderen wat je wel kan veranderen en de wijsheid om het verschil hiertussen te zien. Met dat inzicht dicht je vele lekken in je energievoorraad. Dat helpt stress en de nadelige gevolgen ervan voorkomen.

Gebruik de kracht van je onbewuste brein

Professor Bargh van Yale University stelt in zijn boek ‘Het verborgen brein’ (2018, p. 355) dat je je eigen houding het gemakkelijkst controleert en verandert door gebruik te maken van de onbewuste krachten van je brein: “Het geval wil dat mensen die zichzelf beter in de hand hebben – die betere cijfers halen, gezonder zijn en meer sporten, minder overgewicht hebben, niet roken, meer geld verdienen, fijnere persoonlijke relaties hebben – niét meer wilskracht inzetten dan de rest van ons. Integendeel. Die geweldige, klaarblijkelijk gezegende personen die hun leven zo goed organiseren, zijn degenen die de goede dingen minder bewust doen, meer automatisch en meer uit gewoonte. En dat kun jij beslist ook.”

Dat standpunt wordt volmondig bijgetreden door Professor Iris Sommer, psychiater en neurowetenschapper, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen: “Naar mijn idee hebben we slechts één leven, maar dat leven duurt best lang en biedt veel mogelijkheden om je wereldbeeld te verruimen, om te leren en wijs te worden. Ik denk dat we daarvoor zowel het snelle automatische denken als het langzame, bewuste denken moeten inzetten.” (De zeven zintuigen, 2018, p. 254)

Daarom is het nuttig die krachten van je onbewuste brein te leren gebruiken, want zo kan je nog meer veranderen en zo geraak je een heel eind verder in je persoonlijke en professionele leven. (www.heldergroeien.com)

Jeff Keustermans, advocaat balie te Brussel en New York.

Lees hier andere tips van Jeff Keustermans.

Bovenstaande bijdrage verscheen eerder in nummer 2020/4 van het tijdschrift Today’s Lawyer. Raadpleeg hier de abonnementsvoorwaarden.