22 nov 2017 | Actualia, Advocaten, Balies

Universiteiten leiden geen advocaten meer op

Door Hugo Lamon

Recente vacatures

Advocaat
Burgerlijk recht
3 - 7 jaar
Antwerpen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant
Advocaat
Fiscaal recht
5 - 10 jaar
Brussel Vlaams-Brabant
Uitgever
3 - 7 jaar
Antwerpen
Jurist
bestuursrecht internationaal recht Omgevingsrecht Publiek recht sociaal recht
Brussel

Aankomende events

Opgelet: dit artikel werd gepubliceerd op 22/11/2017 en kan daardoor verouderde informatie bevatten.

LAMON op woensdag

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en vanaf 1 september bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse Balies.
Iedere woensdag maakt hij op Jubel een beschouwing over justitie.

De minister van justitie heeft aan  twee “experten” gevraagd om na te denken over de toekomst van de advocatuur.  Zij bereiden een rapport voor en in het kader van die werkzaamheden werden vorige week de stafhouders, de vice-stafhouders, de jonge balies en de bestuurders van OVB en OBFG opgetrommeld om over die toekomst te reflecteren. Het is geen toeval dat een van de workshops handelde over de opleiding van de advocaat.

Er is de vaststelling dat de studenten die uitstromen uit de universiteit sinds de voltooiing van de Bologna-hervorming minder voorbereid zijn op een carrière aan de balie. Dat blijkt onder meer uit buitenlandse rapporten (bijv. het verslag van Kortman in Nederland en van Haeri in Frankrijk). Dat is in ons land niet anders, al lijken de rechtsfaculteiten dat met klem te willen blijven ontkennen en blijven ze star vasthouden aan de bestaande toestand.

Van advocaten worden nu, veel meer dan vroeger het geval was, ook een pak zakelijke vaardigheden verwacht (kantoormanagement, ereloonbeleid, omgaan met digitalisering, marketing, strategische multidisciplinaire samenwerking, enz…). Dat komt in de universitaire opleiding nauwelijks aan bod. Overigens zijn ook een aantal juridische vaardigheden op het ogenblik van het afstuderen niet optimaal. Zo moet een pas afgestuurd jurist vaak diep in zijn geheugen tasten om zich nog iets over de procedure te herinneren, terwijl dat voor een advocaat nochtans vaak essentieel is.

Universiteiten vinden dat ze algemeen gevormde juristen moeten blijven opleiden en zijn van oordeel dat de verminderde inzetbaarheid in de praktijk hun probleem niet is. Dat is een merkwaardige kronkel. Zouden ze dat ook bij de tandartsopleiding durven zeggen (maakt niet uit of u tanden kan trekken, dat moet u later maar zelf leren) of bij artsen (de universiteit geeft een algemene vorming en het maakt niet uit of de afgestudeerde ook een patiënt kan verzorgen) of ingenieurs (we geven een brede opleiding mijnheer, wat de studenten daar praktisch mee zijn is ons probleem niet)? Geen zinnig mens die dat denkt, maar dus wel de rechtsfaculteiten. In discussies zijn de professoren dan boos, want ze combineren hun professorenmandaat toch met een deeltijdse baan aan de balie en zij weten toch perfect wat een advocaat moet kennen en kunnen? Ze zijn dan vaak 1 dag per week advocaat en geven adviezen over hun vakdomein van één vierkante centimeter van het recht. Allemaal goed en wel, maar de balie heeft ook nood aan andere profielen.

De universitaire opleiding duurt nu 5 jaar, doch in vele andere landen slaagt men er in om juristen op kortere termijn op te leiden. Een basisopleiding van 4 jaar zou dan toch ook bij ons moeten kunnen volstaan om een jurist te vormen. Daarna zou een bijkomend vijfde jaar kunnen worden georganiseerd dat specifiek gericht is op bepaalde juridische domeinen: magistratuur, notariaat, advocatuur, gerechtsdeurwaarder. Voor de advocatuur zou dat in de plaats van de huidige Buba-opleiding kunnen komen. De universiteiten zouden met het werkveld moeten samenwerken en dat zou voor iedereen een meerwaarde opleveren: de universiteiten vervullen hun maatschappelijke plicht en kunnen in samenwerking met de advocatuur toezien op het inrichten van een voor de praktijk relevante beroepsopleiding.

De rechtsfaculteiten moeten beseffen dat de wereld verandert en dat ze zichzelf ook in vraag moeten durven stellen. Misschien moeten de decanen eens de Nederlandse zakenkrant Financieel Dagblad van 15 november lezen. In Nederland pleiten grote advocatenkantoren om ook economen, natuurkundigen en sociologen aan te trekken voor de beroepsopleiding  voor advocaten. Een scheikundige kan volgens hen nuttig zijn bij het behandelen van octrooizaken en economen kunnen bij overnames worden ingezet. Sommigen pleiten daar voor een eenjarig schakelprogramma dat moet voorbereiden op een naar de door de advocatuur zelf georganiseerd “bar exam” naar Amerikaans model. De krant laat een Nederlands hoogleraar aan het woord die zegt dat hij er vertrouwen in heeft “dat niet-juristen in staat zijn zich in korte tijd het juridisch denken eigen te maken”.  Het debat is dus verre van beëindigd, want diezelfde krant laat ook critici aan het woord die betwijfelen of die “advocaten na één jaar snelkookpan evenveel weten als rechtenstudenten”.

Wordt het niet de hoogste tijd dat de universiteiten uit  hun ivoren toren stappen en mee zoeken naar een praktisch relevante opleiding?

Hugo LAMON

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en vanaf 1 september bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse BaliesIedere woensdag maakt hij op Jubel een beschouwing over justitie.

Lees hier alle artikels van ‘LAMON op woensdag’.

Recente vacatures

Advocaat
Burgerlijk recht
3 - 7 jaar
Antwerpen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant
Advocaat
Fiscaal recht
5 - 10 jaar
Brussel Vlaams-Brabant
Uitgever
3 - 7 jaar
Antwerpen
Jurist
bestuursrecht internationaal recht Omgevingsrecht Publiek recht sociaal recht
Brussel

Aankomende events

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

7 Reacties

7 Reacties

  1. Peter De Cock

    Interessant,die passage over”één vierkante centimeter.”
    Meteen een pleidooi tegen ver doorgedreven en wereldvreemde specialisatie.

    Antwoord
  2. Marcel Storme

    Waarde Confrater,Het is nooit de bedoeling geweest advocaten op te leiden aan de Universiteit.Zij leidt op tot juristen….Wij leiden aan de balie dedvocaten op!!!!

    Antwoord
  3. Luc Gheysens

    Beste allemaal
    Ik ben het zeer grondig oneens met onze bestuurder Cft Lamon.

    De juristen die nu afstuderen kennen al geen literatuur, geschiedenis, Nederlands, Frans,
    Aardrijkskunde meer , kortom universele kennis. (Universitas…)
    Uitzonderingen niet te na gesproken daalde de kwaliteit van de pleidooien aanzienlijk.

    Gaan we er nog meer carrosserieën van maken zonder chassis?

    Technische vaardigheden zijn niet onbelangrijk maar zij zijn slechts de carrosserie.
    Tijdens de stagejaren zijn er mogelijkheden zat om zich op dat gebied bij te scholen, als men het al niet deed tijdens de univjaren…

    Een goede advocaat wordt men… men is het niet als men van de Univ komt.

    Horresco referens…dat de toekomstige advocaat vooral goed moet wegkunnen met de digits etc..

    Ik prijs mij gelukkig aan de Alma Mater te hebben gestudeerd en afgestudeerd als doctor in de rechten in 1971!!

    De boodschappen cfr Lamon drijft veel te veel mee op een tijdsgeest ..

    Beste groet

    Luc Gheysens

    Advocaat balie Kortrijk en Leuven
    Erevoorzitter van SK Leuven en de Leuvense Studentenfanfare en Voorzitter van de wielerklassieker Gent-Wevelgem
    Lid UCI

    Antwoord
  4. Hugo VANDEPUTTE

    Beste allemaal. Ik ben oud voorzitter van de conferentie, oud-stafhouder en oud eerste directeur van de lessen te Brugge. Piet BLOMME uit Gent nam de examens af en verwonderde zich over de degelijkheid van die kosteloze lessen gegeven door rechters, raadsheren, de voorzitter van de rechtbank. Ik ben het roerend oneens dat de universiteit die lessen voor de stagiairs kan geven. En daarenboven spreek ik nog niet over de steeds zwaardere lasten die men op stagiairs legt. Sorry, ik deel uw standpunt niet.

    Antwoord
  5. Daniel Holtappels

    L.S.

    Het is inderdaad de trend om het onderwijs, met inbegrip van het Hoger Onderwijs en de Universiteit te herleiden tot een “vakschool” , een plaats waar men opleidt tot een beroep.

    Maar is dit nu echt de taak van een Universiteit, het Hoger Onderwijs en het onderwijs in het algemeen?

    Bij VOKA, de werkgeverslobby klinkt luid een volmondige “ja”.

    In een goede kwart eeuw is het bedrijfsleven erin geslaagd haar tentakels uit te spreiden tot in de kleinste hoeken van de samenleving, bepaalt het de studieprogramma’s, schrijft de wetten, beheert en beheerst het maatschappelijk denken.

    Het neoliberalisme en haar profeten heeft ervoor gezorgd dat het bedrijfsleven elke vorm van (intellectuele) ontwikkeling afvinkt aan “inzetbaarheid in het werkveld”, elk beroep is “ondernemend” en elke persoon een ondernemer met als kwalijk gevolg dat elke vorm van kennis wordt geofferd op het altaar van “winst en eigenbelang”.

    Elke vorming op welk niveau dan ook, kan enkel voldoen aan de neoliberale standaard als deze in overeenstemming is met het afleveren van “onmiddellijk inzetbare ondernemers” en “loonslaven”.

    Dat dit natuurlijk klinkklare onzin is zal geen enkel redelijk mens betwisten maar toch …
    na ruim 30 jaar ziekelijk propaganda voor een systeem dat onze gehele maatschappij heeft omgevormd tot een intellectuele en sociale woestijn, blijft (een deel van) de leidende klasse dit zelfvernietigende systeem aanhangen als konijnen voor een lichtbak, en dit alles onder de dekmantel van de alles regulerende concurrentie binnen een zo genaamde “vrije markt”.

    Maar er is hoop want schrijft Mr Lamon niet als inleidende zin: “Er is de vaststelling dat de studenten die uitstromen uit de universiteit sinds de voltooiing van de Bologna-hervorming minder voorbereid zijn op een carrière aan de balie.”

    Wat betekent dat voor de Bologna-hervorming en de (neo-) liberalisering van het Onderwijs, voor de vermenging van bedrijfsbelangen met de intellectuele vorming van onze jongeren, het onderwijs een perfecte match vormde als voorbereiding op een carrière aan de balie; en niet uitsluitend de balie maar eveneens magistratuur, bankwezen, bedrijfsleven, overheid.

    Het is dan ook niet “meer” bedrijfsleven en niet “meer” bedrijfsinmenging wat gewenst is in de vorming van onze jongeren maar het is hoogste tijd dat, zoals door Christus de farizeeërs en tollenaars uit de tempel werden geranseld, de Tempels van Kennis nu worden gezuiverd van “meerwaardezoekers in onmiddellijke inzetbaarheid en winstmaximalisatie”.

    We zien hoe heden “niet- juristen zich in geen tijd het juridisch denken eigen maken”, erin slagen wetten te schrijven in functie van de enkeling ten koste van de samenleving en het algemeen belang.

    Ofwel keren we terug naar de bron en herstellen we de Universiteit in haar volle glorie, zo niet brokkelt deze verder af tot “Hofleverancier” van het product “praktisch relevante opleidingen”, wat mijn inziens niet verder kan gaan dan het leveren van “zakenadvocaten” voor Law Firms.

    Zoals voorgaande confraters terecht stellen hoort de vorming van een advocaat thuis bij de balie die beter dan wie ook geplaatst is om veelzijdige hoogstaande advocaten te vormen, zo voldoen balie en Universiteit beiden op de juiste en hun geëigende wijze aan hun maatschappelijke verplichtingen.

    Daniel Holtappels

    Advocaat Balie Gent – Docent

    Antwoord
  6. Werner Dreessen

    Lecturi salutant,

    De universiteit vormt je tot jurist, de praktijk via de balie tot advocaat. Dat is altijd zo geweest. In mijn grootvaders tijd, in mijn vaders tijd, in mijn tijd en nu in mijn dochters tijd ( derde jaar stage) . Of gaat de universitair ten onder aan oogkleppenopleiding ?

    Advocaat balie Antwerpen – balie Almería (Spanje)

    Antwoord
  7. jan dyck

    Makkers staakt Uw wild geraas ….Het is bijna sinterklaas.
    De Universiteiten hebben al jaren geleden laten weten dat zij (om diverse redenen waaronder ook een beweerd gebrek aan middelen) niet wensten in te staan voor een specifieke “advocatenopleiding” in het kader van de algemene rechtenstudie of daarna en het is mij niet bekend dat deze houding veranderd is.
    De discussie is bijgevolg louter voor de galerie en de advocatuur zal het dus zelf moeten doen.
    Vergis ik mij of was er ondertussen geen meerderheid binnen de OVB om een voorafgaandelijk opleidingsjaar binnen de stage te voorzien ? maak daar dan werk van.

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.