De naam van uw onderneming is goud waard. Uw naam staat voor uw faam. Maar u kan die best goed beschermen, want freeriders pikken graag een graantje mee. In een reeks artikelen bespreken we de verschillende beschermingsmechanismes die uw onderneming behoeden tegen ongeoorloofd gebruik van de namen die uw profiel en uw succes bepalen: de handelsnaam (deel 1), de merknaam (deel 2) en de domeinnaam (deel 3).

Een internetdomeinnaam is de naam waaronder ondernemingen, instellingen, organisaties of personen op het internet bekend staan. Een goede domeinnaam is eenvoudig en herkenbaar. Vaak worden handelsnamen, vennootschapsnamen of merknamen gebruikt. Op die manier kan de internetgebruiker op een eenvoudige, efficiënte manier op de website van de onderneming terechtkomen.

De domeinnaam is samengesteld uit twee delen:

• De Top Level Domain name (TLD), het rechts deel van de internetdomeinnaam, bestaande uit een lettercode zoals .com, .be, .eu, …
• De Second Level Domain name (SLD), die kan ingevuld naar de keuze van de aanbieder, zoals de merk- of de handelsnaam.

Registratie: first come, first served!

Beschikbaarheid

De domeinnaam wordt geregistreerd bij een vereniging voor internetdomeinnaamregistratie zoals DNS Belgium voor .be-adressen of EURid voor .eu-adressen, …. De registratie gebeurt via een tussenpersoon of registrar.

Het principe van de registratie is heel eenvoudig en verloopt via het principe “first come, first served”, dit op basis van de beschikbaarheid. Behoudens de algemene voorwaarden van de Internetdomeinregistratiedienst, zijn er geen bijkomende voorwaarden verbonden aan de registratie van een domeinnaam. Zelfs gewone, banale woorden kunnen worden geregistreerd.

Een gevolg van deze vrijheid is dat een handels- of merknaamhouder zich in eerste instantie niet kan verzetten tegen een registratie van identieke of vergelijkbare naam, eventueel met een andere TLD.

Bv. de merknaam Coca Cola en tevens houder de domeinnaam www.coca-cola.com kan zich in eerste instantie niet verzetten tegen de registratie van domeinnaam www.coca-cola.be.

Handels- of merkhouders proberen zich daartegen te beschermen door zich te registreren op verschillende TLD’s, doorgaans deze van de markten waarop men actief is of actief wil worden.

Titularis van de domeinnaam

Net zoals er geen beperkingen zijn om een domeinnaam te laten registreren, zijn er evenmin beperkingen voor degene die de domeinnaam registreert, de registrar.

Dit leidt soms tot misbruiken. Een gekende laakbare praktijk bestaat erin dat de IT-leverancier die de onderneming bijstaat voor de ontwikkeling van de website, eventueel met bijhorende webshop, ook instaat voor de hosting van de website, waarbij hij ervoor zorgt dat de domeinnaam niet op de handels- of merknaamhouder, maar op zichzelf geregistreerd wordt, waardoor de IT-leverancier de titularis van de domeinnaam wordt.

Recent oordeelde het hof van beroep te Antwerpen dat er geen sprake is van wederrechterlijke registratie bij een contractuele relatie tussen partijen. Daardoor is een gedwongen overdracht van de domeinnaam naar de handels- of merknaamhouder uitgesloten. Hoewel deze rechtspraak op heden nog niet is bevestigd door andere hoven of het Hof van Cassatie, moet er rekening mee gehouden worden. Het is derhalve van belang om duidelijke afspraken te maken op wie de domeinnaam moet te worden geregistreerd.

Domeinkapers cybersquatting

Domeinnaampiraterij (cybersquatting) is een verzamelnaam voor verschillende vormen van onrechtmatig domeinnaamgebruik.

Dit kan bestaan in een schending van de handels- en of merknaam, door registratie van de domeinnaam voor het voeren van een economische activiteit, dan wel de registratie van een domeinnaam met oog op de latere doorverkoop tegen een hogere prijs.

Voorbeeld uit de praktijk

De domeinnaam www.belgië.be, werd in het jaar 2000 geregistreerd door een Nederlandse vennootschap, dit met oog op verkoop tegen hogere prijs. Door de eerdere registratie, volgens het “first come, first served”- principe, was de Belgische overheid gedwongen om een andere domeinnaam te kiezen voor haar e-overheidsproject, namelijk www.belgium.be. Na jaren onderhandeling tussen partijen heeft de Belgische Staat geopteerd om een arbitrageprocedure op te starten op grond van verwarring. De arbitragecommissie heeft op 11 december 2003 geoordeeld dat de Nederlandse vennootschap de domeinnaam www.belgie.be over moest dragen aan de Belgische Staat.

Bescherming

Gerechtelijke acties

Dergelijk onrechtmatig gebruik van de domeinnaam kan door de titularis van een handels- of merknaam worden bestreden via verschillende rechtsmiddelen:

• De regelgeving rond oneerlijke marktpraktijken zoals omschreven in boek VI WER (zie artikel 1 in deze reeks).
• Het Benelux-merk, op basis van het Benelux-verdrag voor intellectuele eigendom, hierna het BVIE genaamd (zie artikel 2 in deze reeks).
• Het Uniemerk, op grond van de Europese Verordening inzake het Uniemerk, hierna UMVO genaamd (zie artikel 2 in deze reeks).
• De Domeinnaamwet zoals opgenomen in boek XII WER.

Bescherming op grond van de handelsnaam

Zoals in het eerste artikel van deze reeks besproken, wordt de bescherming van de handelsnaam in het Belgische recht geregeld door het Unieverdrag van Parijs en het Wetboek Economisch Recht (WER).

Op grond van dit regelgevend kader, kan de titularis van een oudere handelsnaam zich verzetten tegen het gebruik van een identieke of overeenstemmende domeinnaam door een derde, door middel van een stakingsvordering. Met deze vordering wordt aan de Voorzitter van de rechtbank, zetelend zoals in kort geding, verzocht om een staking van het gebruik van de domeinnaam te bevelen. Deze procedure is snel en efficiënt; doorgaans wordt het verbod gekoppeld aan een dwangsom en soms ook aan een publicatie van de gerechtelijke beslissing.

Let wel, bij deze procedure wordt enkel de staking uitgesproken, aldus geen doorhaling of overdracht van de kwestieuze domeinnaam.

Bescherming op basis van de merknaam

Ook op grond van het BVIE als het UMVO kan de merkhouder zich verzetten tegen het gebruik van een domeinnaam die identiek of overeenstemmend is met zijn of haar merk.

Net als bij de procedurele mogelijkheden bij de handelsnaam, heeft de merknaamhouder de mogelijkheid om via de stakingsvordering het gebruik van de betrokken domeinnaam door een derde aan banden te leggen en verder gebruik te verbieden.

Van belang is dat ook in dit geval enkel de staking wordt bevolen, desgevallend in combinatie met een dwangsom en mogelijke publicatie van de gerechtelijke beslissing.

De Domeinnaamwet of boek XII WER

De Domeinnaamwet vormt een specifieke wettelijke basis voor de wederrechtelijke registratie van de TDL “.be” of iedere andere domeinnaam die geregistreerd is door een registrar met woonplaats of vestiging op het Belgisch grondgebied.

Voorwaarde is dat de domeinnaam identiek moet zijn aan een onderscheidingsteken van een derde of dat verwarring kan ontstaan omtrent de titularis van het onderscheidingsteken.

Deze rechtsgrond is interessant omdat ze in de mogelijkheid voorziet om, naast de staking van het gebruik van de domeinnaam, ook de overdracht of doorhaling van de domeinnaam te bekomen.

Alternatieve mogelijkheden van bescherming: de arbitrage

Naast de hierboven beschreven gerechtelijke mogelijkheden, kan een domeinnaamgeschil ook beslecht worden via een arbitrageprocedure. Immers onderschrift iedere houder van een “.be” -domeinnaam bij registratie van de domeinnaam, de algemene voorwaarden van DNS Belgium, die een arbitrageclausule inhouden.

De arbitrageprocedure staat open voor de titularissen van handels- en merknamen en biedt als voordeel dat zowel de doorhaling van de domeinnaam (de domeinnaam komt op deze manier opnieuw beschikbaar voor registratie) als overdracht ervan kan worden bevolen.

Besluit

De domeinnaam is het uithangbord van de onderneming op het internet en verdient een doeltreffende bescherming. Immers kan een domeinnaam gemakkelijk geregistreerd en misbruikt worden door derden, waardoor oneerlijke concurrentie, parasitaire aanhaking en zelfs afbreuk kan gedaan worden aan de reputatie van onderneming.

De wetgever heeft voorzien in een aantal actiemiddelen, die de handels- en of merknaamhouder moeten toelaten om deze aanvallen te counteren.

Indien u meer informatie wenst over uw domeinnaam of uw mogelijkheden bij wederrechtelijke registratie, uw intellectuele rechten en hoe deze te beschermen, kan u vrijblijvend contact opnemen met Mr. Maarten Verhaghe van VDV Advocaten (VDV ilaw).

Maarten Verhaghe

.