"Ik ben rood," glimlacht hij, terwijl hij zijn schouders ophaalt. Het klinkt als een voldongen feit, een korte verklaring die zijn gedrag in één klap zou moeten verklaren. Iedereen aan tafel knikt instemmend, alsof deze enkele kleur voldoende is om een complex mens te definiëren. Rood betekent direct, resultaatgericht, competitief. Maar het betekent ook: geen ruimte voor zachtheid, weinig behoefte aan creativiteit. Terwijl de bespreking doorgaat, blijft dat ene zinnetje hangen. Niet alleen voor hem, maar voor iedereen in de kamer.
Rood Geel Blauw Groen
Alsof we mensen kunnen opdelen in vier vaste hokjes, waarbij de nuance zich beperkt tot een kleurcombinatie of volgorde ‘rood-geel’ of ‘blauw-groen’. In de advocatuur, waar structuur en vastberadenheid worden gewaardeerd, zijn zulke simpele labels verleidelijk. Ze bieden houvast en lijken snelle inzichten te beloven. Maar ze brengen ook een groot risico met zich mee: ze versterken namelijk een fixed mindset.
Wat is jouw kleur? Simpel, maar misleidend
Persoonlijkheidstesten zoals DISC of Insights Discovery worden vaak met veel enthousiasme omarmd. Ze zijn makkelijk te begrijpen, aantrekkelijk vormgegeven en lijken in één oogopslag helderheid te bieden over jezelf en je collega's. Hun aantrekkingskracht zit in hun eenvoud – niet in hun wetenschappelijke nauwkeurigheid. De meeste van deze testen missen namelijk een solide academische onderbouwing.
Het gevaar schuilt in die ogenschijnlijke eenvoud: "Ik ben rood, daarom ben ik zo." Of: "Zij is blauw, dus ze houdt alles tot in detail bij." Het is een opgefriste versie van de eeuwenoude uitspraak: “Ik ben nu eenmaal zo.” Juist dat is de kern van een fixed mindset.
Hoewel deze uitspraken onschuldig lijken, zijn de gevolgen dat niet:
- Labels als beperking: als iemand zichzelf ziet als ‘rood’, waarom zou diegene dan moeite doen om meer empathisch te worden? Dit versterkt het idee dat sommige eigenschappen gewoon niet bij je passen.
- Stereotypen in teams: door collega's in (kleur-)hokjes te plaatsen, ondermijnen we samenwerking in teams. We geven mensen letterlijk en figuurlijk een (kleur-)label, waardoor we ze reduceren tot een beperkte reeks eigenschappen.
Het problematische hieraan is dat het ons perspectief op mensen versmalt. Door hen te identificeren met één kleur of een kleurencombinatie, negeren we de complexiteit en veelzijdigheid van individuen. Mensen zijn geen simpele categorieën; ze zijn dynamisch, veranderlijk en vol potentieel. Als we hen tot een kleur reduceren, ontkennen we hun groeipotentieel.
De fixed mindset resulteert in een stilstaande advocatuur
De fixed mindset, zoals beschreven door psycholoog Carol Dweck, draait om het geloof dat talenten en vaardigheden vaststaan. Het idee dat je “nu eenmaal zo bent”. Uit onderzoek blijkt dat dergelijke mindset onvermijdelijk persoonlijke groei, innovatie en samenwerking belemmert.
Flexibel denken: de weg naar groei
Het alternatief voor hokjesdenken is flexibel denken: het besef dat persoonlijkheid en gedrag veranderlijk zijn, en dat iedereen het vermogen heeft om eigenschappen te ontwikkelen die buiten de comfortzone liggen.
Toen de advocaat aan het begin van dit artikel zei: "Ik ben rood," bracht hij het als een feit. Maar wat als hij in plaats daarvan had gevraagd: "Welke eigenschappen kan ik nog ontwikkelen? Hoe kan ik groeien?" Die vragen openen de deur naar een groeimindset.
De advocatuur is een dynamische sector die aanpassingsvermogen, samenwerking en voortdurende verbetering vereist. Het is tijd om het hokjesdenken achter ons te laten. Want in plaats van jezelf te beperken tot één kleur, waarom gebruik je niet het volledige palet?
Rood, blauw, geel of groen?
De enige kleur die echt telt is die van groei.
0 reacties