Werknemers ontslagen vanaf 29 april 2019 moeten zich voortaan onder bepaalde voorwaarden sneller als werkloze inschrijven bij de gewestelijke arbeidsbemiddelingsdienst, zoals de VDAB in Vlaanderen. Dit werd opgelegd door de nieuwe wet van 7 april 2019 betreffende de sociale bepalingen van de jobsdeal.

Principe

De werknemers die onder het toepassingsgebied van de versnelde inschrijvingsplicht vallen zijn:

• de werknemer die ontslagen werd met het presteren van een opzeggingstermijn en minstens gedeeltelijk vrijgesteld werd van prestaties;
• de werknemer die ontslagen werd met de betaling van een opzeggingsvergoeding.

De werknemer is verplicht om zich binnen de twee maanden in te schrijven bij de gewestelijke arbeidsbemiddelingsdienst, respectievelijk te rekenen vanaf:

• de dag waarop de werknemer vrijgesteld werd van prestaties;
• de dag van de aanvang van de periode gedekt door een opzeggingsvergoeding.

In toepassing van artikel 51, §1, 11° van het Werkloosheidsbesluit wordt een werknemer die nalaat zich binnen de twee maanden in te schrijven immers beschouwd als een ‘werknemer die wegens omstandigheden afhankelijk van zijn wil’ werkloos is geworden.

De periode van twee maanden wordt overigens wel verlengd, zoals o.a. door het aantal dagen arbeidsongeschiktheid in toepassing van de ziekte- en invaliditeitsreglementering of de uitputting van de dagen betaalde vakantie waarop de werknemer aanspraak kan maken.

Sanctie

Gebeurt de inschrijving niet binnen de termijn, dan kan de werknemer onderworpen worden aan een sanctie. Artikel 52bis, §3 Werkloosheidsbesluit bepaalt immers dat de werknemer die nalaat zich op tijd in te schrijven, kan worden uitgesloten van werkloosheidsuitkeringen gedurende vier weken.

Informatieverplichting werkgever

Ook de werkgever heeft met de nieuwe wet een verplichting bijgekregen. Artikel 37/12 Arbeidsovereenkomstenwet bepaalt immers dat wanneer de werknemer wordt vrijgesteld van het verrichten van arbeidsprestaties tijdens de opzeggingstermijn, de werkgever verplicht is om de werknemer schriftelijk op de hoogte te brengen van het feit dat hij of zij zich moet inschrijven bij de gewestelijke arbeidsbemiddelingsdienst, binnen de maand nadat de vrijstelling is toegekend.

Wanneer een werknemer daarentegen wordt ontslagen met een opzeggingsvergoeding geldt deze verplichting niet, aangezien het C4 meteen afgeleverd zal worden en daarop deze vermelding zal staan.

Hierbij wordt ook meteen duidelijk dat er sprake is van een discrepantie wat de termijnen betreft. Het Werkloosheidsbesluit spreekt van twee maanden; de Arbeidsovereenkomstenwet van één maand. De termijn van twee maanden lijkt ons alleszins de uiterste termijn, aangezien de overschrijding ervan expliciet wordt gesanctioneerd in het Werkloosheidsbesluit.

Concrete gevolgen voor de werknemer

Voor de werknemer is deze wetswijziging ingrijpend. Zoals vermeld zal de werknemer die zich te laat inschrijft kunnen worden gesanctioneerd met het verlies van vier weken werkloosheidsuitkeringen op het moment dat zijn recht op werkloosheidsuitkeringen ontstaat, d.i. na het einde van de opzeggingstermijn of de periode gedekt door de opzeggingsvergoeding.

Daarbij komt dat, hoewel de arbeidsovereenkomst nog loopt bij de vrijstelling van prestaties en hoewel de opzeggingsvergoeding dient om de periode na het ontslag te dekken, er door deze maatregel toch wordt verwacht dat de werknemer zich tijdens deze periode reeds beschikbaar stelt voor nieuw werk.

De werknemer let dus maar best op: vanaf de inschrijving bij de VDAB is hij verplicht is om mee te werken aan het traject. Indien de werknemer dit niet zou doen, loopt hij ook hier het risico om gesanctioneerd te worden in de werkloosheidsuitkeringen, wat in sommige gevallen tot wel 52 weken uitsluiting kan oplopen.

Concrete gevolgen voor de werkgever

De gevolgen van het niet-naleven van deze informatieverplichting door de werkgever zijn beperkt. Het enige risico dat de werkgever loopt is dat de werknemer – die niet werd geïnformeerd en dus de termijn niet heeft nageleefd – de vier weken werkloosheidsvergoeding zou terugvorderen van de werkgever wegens de schade veroorzaakt door de niet-naleving van de informatieplicht. Wanneer de werkgever zijn werknemer vrijstelt van prestaties, maakt hij vanaf nu dus best onmiddellijk melding van de inschrijvingsverplichting.

Méline Rovillard

Stappers advocaten