Een bedrijfsjurist moet van vele juridische markten thuis zijn: contractenrecht, vennootschapsrecht, zakenrecht, intellectuele eigendomsrecht. De lijst is lang. Minstens even belangrijk zijn echter de niet-juridische vaardigheden. Kwaliteiten die inherent zijn aan het vak van jurist. Competenties die je niet enkel op de universiteitsbanken leert, maar die aangeboren zijn of die je gaandeweg opsteekt van collega’s, leidinggevenden, mentoren, … We pikken er vijf belangrijke uit.
Samenwerking
Als bedrijfsjurist ben je een belangrijke spil in het bedrijf. Je moet met alle interne actoren kunnen samenwerken. Zo vorm je idealiter een sterke tandem met de CEO en de leden van het bestuur. In feite is het vereist dat je weet wat reilt en zeilt op alle afdelingen van het bedrijf: HR, Research & Development, Finance. De dagelijkse activiteiten van al deze afdelingen hebben immers een juridische component. Een open lijn van communicatie tussen de verschillende afdelingen en de bedrijfsjurist is dan ook een must.
Daarnaast moet je ook kunnen samenwerken met externe actoren als advocaten, accountants, …
Communicatie
Dit brengt ons naadloos bij een tweede cruciale vaardigheid: communicatie. Onvermijdelijk kijkt ieder met een eigen bril naar het bedrijf. De blik van de ondernemer (of de CEO) is anders dan die van de bedrijfsjurist. Dat maakt communicatie met de verschillende mensen die aan de slag zijn binnen het bedrijf niet evident. Zeker niet wanneer de gesprekspartner geen juridische scholing heeft genoten.
Toch moet je met al deze medewerkers van het bedrijf duidelijk communiceren. Je moet mogelijke juridische repercussies van bedrijfsmatige en strategische beslissingen, helder kunnen maken. Anders gaat de boodschap verloren.
Hoe doe je dat?
- Vermijd vakjargon (bv. ‘aftrek voor risicokapitaal’ tegenover notionele interestaftrek).
- Schrap talloze verwijzingen naar decreten, wetten, verordeningen en richtlijnen.
- Houd een mondelinge uiteenzetting of een schriftelijke memo kort en krachtig (uitweidingen zijn interessant voor een lang rapport met voetnoten maar niet voor een beperkte nota).
Een bijkomend voordeel: sterk communicatieve mensen hebben vaak ook overtuigingskracht.
Even belangrijk is de andere kant van communiceren. Je moet dus ook goed kunnen luisteren, de juiste vragen stellen en feedback verwerken. Zo kun je uit een gesprek de noden van het bedrijf afleiden. En nog meer, een goede luisteraar pikt ook op wat er net niet gezegd wordt. Sta dus open voor non-verbale signalen.
Analytisch denken
Een bedrijfsjurist wordt dagelijks geconfronteerd met uiteenlopende problemen. Snel problemen kunnen analyseren en oplossingsgericht denken, behoort dan ook tot de onontbeerlijke vaardigheden. Eigenlijk is dit een paraplu waaronder heel wat verschillende vaardigheden samenkomen.
- Het vergt de nodige flexibiliteit en stressbestendigheid. Of er nu een groot of klein probleem op je pad komt, een oplossing moet er eerder gisteren dan vandaag of morgen zijn.
- Daarnaast moet de bedrijfsjurist een vraag vanuit verschillende perspectieven bekijken: er zijn natuurlijk de talrijke juridische aspecten (die elk op zich al een verschillend antwoord kunnen vereisen), maar ook de bedrijfsjuridische en strategische. En last but not least de menselijke factor die in iedere onderneming om de hoek komt kijken.
- Onlosmakelijk hiermee verbonden is de vaardigheid om hoofdzaak en bijzaak te onderscheiden. We worden vandaag de dag allemaal gebombardeerd met een enorme hoeveelheid informatie. Het is dan ook zaak hieruit de relevante data te kunnen filteren.
- Ten slotte is wat creativiteit zeker een pluspunt. Of om het met een cliché te zeggen: soms is out of the box denken nodig.
Inzicht in de bedrijfssituatie
Ieder bedrijf is anders, dat maakt dat ook iedere bedrijfsjurist anders is (of moet zijn). Een bedrijfsjurist in een kmo is allicht meer aan juridische allrounder dan diegene die werkt in een groot bedrijf die zich in één aspect kan specialiseren. Wie in een hoogtechnologische sector werkt, heeft weer andere achtergrondkennis nodig, dan wie werkt in de financiële sector. Je moet met andere woorden weten wat er in het bedrijf leeft, zowel bij de bedrijfsleiding als bij het personeel. Wordt er een nieuw product ontwikkeld, komt er verandering in de wijze waarop het product wordt gedistribueerd, wordt er een afdeling gereorganiseerd, … Je moet van alles op de hoogte zijn. Wederzijds vertrouwen is hier cruciaal.
Met andere woorden: je moet een inzicht hebben in de specifieke sector waarin het bedrijf actief is. Als je inzicht hebt in het bedrijf en de sector kan je immers proactief handelen. De bedrijfsjurist is immers (gelukkig) niet alleen iemand die brandjes blust, maar ook iemand die anticipeert op veranderende omstandigheden, aankomende wetswijzigingen, evoluerende rechtspraak, … Dit toont mooi aan hoe de excellente juridische kennis van een bedrijfsjurist verweven is met al zijn andere vaardigheden.
Durf (of beslissingsvaardigheid)
Een bedrijfsjurist heeft een bijzondere verantwoordelijkheid binnen de onderneming. Ook al ligt de uiteindelijke beslissing misschien niet in zijn handen. Toch is beslissingsvaardigheid cruciaal. Dat vraagt twee aparte competenties:
- De competentie om de pro’s en contra’s van verschillende opties tegen elkaar af te wegen. Wat is de beste oplossing, de veiligste of net de meest haalbare, …
- De durf om de beste oplossing naar voor te schuiven en te verdedigen.
Conclusie: meer of minder competenties vereist?
Uit het voorgaande kon je het in feite al afleiden. Al deze vaardigheden zijn in feite met elkaar verweven. Analytisch denken vereist inzicht in de bedrijfssituatie. Beslissingsvaardigheid vraagt stressbestendigheid. Kunnen samenwerken vraagt de vaardigheid om goed te kunnen communiceren en vice versa. Het is een voortdurende interactie tussen al deze vaardigheden, die bovendien vaak ook juridische kennis vereisen.
Meer voor bedrijfsjuristen
Op de hoogte blijven van alle nieuwigheden binnen de juridische en fiscale wereld? Volg Jubel.be op LinkedIn
0 reacties