Een grootscheepse actie van het Federaal Parket zette de Belgische voetbalwereld in rep en roer. Toen donderdag een groot aantal personen uit het topvoetbal werden opgepakt, stonden meteen alle beschikbare zendwagens van de beeldmedia in de aanslag om beelden te schieten. Al die betrokkenen waren dan wel opgepakt, maar nog niet veroordeeld (niet eens in verdenking gesteld, soms zelfs nog niet eens verhoord) en werden dus hermetisch afgeschermd van de aasgieren van de pers. De wachtende media stilden hun honger naar scoops met beelden van de her en der neerstrijkende “topadvocaten” (waarmee de strafpleiters ‘bekend van radio en televisie’ worden bedoeld), waarvan sommigen nog niet eens wisten voor wie ze nu precies optraden (heeft u het ook live gezien?). Strafpleiters hebben niet altijd een goede reputatie. Wie zich in dat segment van het recht begeeft moet tegen een stootje kunnen. Hans Vandeweghe, de vlijmscherpe sportjournalist van De Morgen, noteerde cynisch: “de parallel tussen prostitutie, drugshandel en voetbal zijn de advocaten, die als kakkerlakken van tussen de stenen komen kruipen als de mannen van het grote en foute geld hen nodig hebben” (De Morgen, 13/10). Vitriooljournalistiek voor sommigen, maar voor anderen gewoon een scherpe vertolking van een breed levend ongenoegen.

Interviews door advocaten onmiddellijk voor het verhoor, onmiddellijk na het verhoor, onmiddellijk voor het journaal en onmiddellijk tijdens de praatprogramma’s. Dragen al deze al dan niet doordachte “quotes” niet bij tot een trial by media, terwijl het onderzoek maar net gestart is?

Dirk Voorhoof, de emeritus hoogleraar mediarecht, herhaalde dat de media hun werk moeten doen en ze niet moeten wachten tot het onderzoek is afgerond om te berichten over het maatschappelijk relevant nieuws, al hebben journalisten daarbij ook de plicht tot respect voor de privacy, is er geen plaats voor laster en eerroof en is foutieve of onrechtmatige berichtgeving uit den boze (De Standaard, 13/10).

Het kan daarbij in het belang van hun cliënt zijn dat advocaten in de media het woord voeren. Daar moet wel een nood toe zijn (bijvoorbeeld om te reageren op aanvallen van het parket). Dat is wat de advocatendeontologie voorschrijft, al lijkt deze regel in onbruik te geraken. De druk van de media wordt alsmaar groter. Dus toch een toenemende trial by media?

De berichtgeving was ook om een andere reden merkwaardig. Zo had Het Laatste Nieuws (12/10) de dwingende behoefte om een persoonlijk portret te schetsen van de onderzoeksrechter die met de zaak belast is. Mijn dringende vraag aan de journalisten KS, MMM en DSS (ze ondertekenden enkel met initialen) is de volgende: kan u in een volgend stuk eens melden hoe het zit met uw partner, of uw kinderen voetbalsupporters zijn (zo ja, van welke club) en waar u ’s middags gaat lunchen (zeg er ook even bij of u al dan niet soep eet). Mag ik ook even aan journalist PHU van De Standaard (13/10) vragen welk het beroep is van zijn of haar broer en vader (liefst het juiste beroep vermelden a.u.b.). En als u toch bezig bent, graag ook wat tekst en uitleg over uw vestimentaire voorkeuren (ook onberispelijk gekleed?). Al die topjournalisten zullen mij nu voor de voeten werpen dat ik daar niets mee te maken heb, dat het tot hun privé-leven behoort en dat het absoluut niet maatschappelijk relevant is. Die topjournalisten zouden dan natuurlijk overschot van gelijk hebben, maar geldt dat dan ook niet voor de onderzoeksrechter? Allicht wél relevant is de kop in de krant dat de onderzoeksrechter twee dagen zijn bed niet zag.

Er werden ook bijzonder hoogstaande journalistieke prestaties neergezet, ook dat mag worden benadrukt.

En verder viel bij het lezen van de weekendkranten ook de drang naar nuances op van sommige sportcolumnisten. Filip Joos gaf in zijn wekelijkse column in de Standaard ootmoedig toe dat ook hij, als gerespecteerd journalist, in het verleden al contacten had gehad met manager Veljkovic, die hem in ruil voor een DVD met beeldmateriaal een Iphone wilde geven (“want dat is manager zijn à la Veljkovic: netwerken, tot vervelens toe, glimlachen, mensen inpalmen”), maar hij weigerde naar eigen zeggen. Ook Hans Vandeweghe voelde diezelfde dag in zijn column in De Morgen de behoefte om te preciseren wanneer hij voor het laatst contact had met een voetbalmakelaar en in welke context dat precies was. Ook bij hem was er naar eigen zeggen niets aan de hand.

Zou het niet de taak van iedereen moeten zijn om ervoor te zorgen dat die nuance ook mogelijk blijft in het lopend strafonderzoek?

Hugo LAMON

Mr. Hugo LAMON is advocaat aan de balie Limburg en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse Balies. Iedere woensdag maakt hij op Jubel een persoonlijke beschouwing over justitie.

Lees hier alle artikels van ‘LAMON op woensdag’.