DEI of diversity, equality en inclusion komt steeds meer onder druk te staan, o.a. onder invloed van Trump en zijn entourage. Ook grote advocatenkantoren schijnen in die trend mee te gaan. Voor kantoren die wel vasthouden aan diversiteit en inclusie is dit hét moment om hun waarden luid en duidelijk uit te dragen. Door openlijk te laten zien dat ze blijven investeren in een inclusieve werkcultuur, kunnen ze toptalent aantrekken dat bewust kiest voor een progressieve omgeving.
Opeens ging ik viraal
Begin deze maand had ik een gesprek met een Managing Partner van een advocatenkantoor. Hij merkte trots op dat zij "meer vrouwelijke Partners hebben dan de meeste". Toen ik thuis kwam, besloot ik het even te checken: vijf van de achttien partners waren vrouwen. De cynicus in mij dacht meteen dat ze het dus zelfs beter deden dan de nieuwe federale regering.
Ik besloot een post met de foto van de nieuwe federale regering te delen. De samenstelling: elf mannen, vier vrouwen, allemaal wit en één persoon die zich openlijk identificeert als LGBTQ+. De boodschap die ik wou meegeven was dat er, net zoals binnen de advocatuur, ook bij de federale regering nog werk aan de winkel is op vlak van diversiteit. Binnen de 24 uur had de post meer dan 100.000 views, maar wat was het meest opvallend? Bijna niemand had het over het probleem dat ik wilde aankaarten, maar in plaats daarvan over alle verschillende regeringen in België en de samenstelling ervan. De discussie ging over wokisme, meritocratie, en zoals het een echte virale post beaamt, werd ik uiteraard niet bespaard van enkele persoonlijke aanvallen. Ik had duidelijk onderschat hoe intens dit onderwerp leeft voorbij de grenzen van de balie.
Mijn gedachte hierbij: sinds wanneer is "beter dan een ander" goed genoeg?
“Beter dan een ander” als norm?
Ik wou geen vergelijking maken tussen de verschillende regeringen, maar gebruikte de treffende foto als symbool voor het gebrek aan diversiteit in topfuncties. Toch hoorde ik opvallend vaak hetzelfde argument: "Op niet-federaal niveau doen we het wél goed." Dit deed me denken aan de Managing Partner die zei: "Wij doen het al beter dan andere kantoren." Mijn gedachte hierbij: sinds wanneer is "beter dan een ander" goed genoeg?
Het feit dat een kantoor beter presteert dan een ander is op zich positief, maar het betekent niet dat het doel van diversiteit en inclusie is bereikt. Het is onvoldoende om de samenstelling te vergelijken met die van een ander advocatenkantoor. Diversiteit en inclusie zouden geen relatieve begrippen mogen zijn, maar een duidelijke ambitie. Het doel moet zijn een samenstelling te bereiken die representatief is voor de samenleving. Elke marginale verbetering is een stap in de goede richting, maar we moeten er geen genoegen mee nemen.
Dat is alsof een advocatenkantoor aan het opscheppen is dat het slechts 32 dagen nodig heeft om beroep in te stellen, terwijl het gemiddelde kantoor 35 dagen nodig heeft. Klinkt indrukwekkend maar als de beroepstermijn slechts één maand is, doet dat er niet toe. Hoe snel ze ook zijn vergeleken met anderen, ze zijn te laat.
De vergelijking met andere kantoren als maatstaf, zal zelfs nog minder relevant worden met de komst van Trump. Sommige kantoren zullen hun initiatieven inzake DEI stopzetten, waardoor de algehele inzet voor diversiteit in de advocatuur zal afnemen. Indien je dan blijft vasthouden aan “beter dan een ander” hoef je geen vooruitgang meer te boeken om als winnaar naar voor te komen. Wie echt vooruitgang wil boeken, moet een helder doel voor ogen hebben, los van beleid en wat andere kantoren doen. Vandaag meer dan ooit.
De impact van Trump op internationale kantoren in Brussel
Een week voor mijn LinkedIn-post woonde ik een evenement bij over diversiteit en inclusie binnen de advocatuur. Dit viel toevallig samen met een beslissing van Donald Trump: het afschaffen van alle federale initiatieven inzake DEI in de Verenigde Staten. Op het evenement hing een ongewone spanning in de lucht. Deelnemers zaten met vragen: "Wat betekent dit voor ons?" en "Wat als Amerikaanse kantoren hun budgetten voor DEI stopzetten om Trump gunstig te stemmen?"
Op dat moment dacht ik nog: "Dit is België, wij blijven hier wel van gespaard." Mijn naïviteit werd snel doorprikt toen ik een telefoontje kreeg van een kandidaat die me vertelde dat zijn (bekend Amerikaans) advocatenkantoor had besloten om ook in Brussel de budgetten voor initiatieven inzake DEI te bevriezen. De impact? Hij is op zoek naar een nieuw kantoor, een werkplek waar diversiteit en inclusie geen taboe is.
De langetermijngevolgen van de afschaffing van initiatieven die DEI promoten
Wat zijn de lange termijngevolgen voor kantoren die initiatieven inzake DEI cancellen? Zullen kantoren als minder aantrekkelijk worden gezien voor bepaalde advocaten? Zal de groepsfoto er terug homogener uitzien?
Wat zorgt ervoor dat kantoren mee zullen gaan in de visie van Trump? Privé-ondernemingen hebben vooralsnog toch de vrijheid om hun eigen DEI-beleid te bepalen? Ik kon het me daarom moeilijk voorstellen dat advocatenkantoren het beleid van Trump zouden volgen. Maar zoals een Amerikaanse advocaat me op het evenement uitlegde: "Sommige Amerikaanse kantoren willen koste wat het kost zaken blijven doen met Trump en zijn entourage. Als dat betekent dat DEI-projecten opgeofferd worden, dan is dat maar zo."
Ik vraag me af hoe deze kantoren hier later naar zullen terugkijken. Wat gebeurt er als Trump niet langer de plak zwaait? Hoe gaan ze rechtvaardigen dat ze hun inclusiebeleid hebben teruggeschroefd uit opportunisme? Kun je het als kantoor verantwoorden om economische belangen boven idealen te plaatsen? Welke impact heeft het op de samenstelling van het kantoor en de werkcultuur? Welk talent zal wel of niet voor deze kantoren kiezen?
Daarnaast: is deze ontwikkeling puur te wijten aan Trump als persoon, of maakt het deel uit van een bredere, wereldwijde trend? En als dat zo is, maakt het dan nog een verschil dat Trump president is, of is dit simpelweg de richting die we de komende decennia inslaan? Is dit het begin van een hellend vlak? Blikken we over tien jaar terug naar 2025 als het kanteljaar waarin verworven rechten opnieuw in twijfel werden getrokken?
Ik heb niet alle antwoorden op deze vragen, maar het is essentieel om erbij stil te staan.
Een oproep aan kantoren: zet wel in op DEI
Ik heb al eerder geschreven over het belang dat klanten hechten aan een divers team. Ik heb ooit meegemaakt dat een kantoor bij het aanwerven van een partner op lateraal niveau vroeg of de kandidaat homoseksueel was, omdat klanten dit een belangrijk criterium vonden. Gaan diezelfde klanten hun DEI-initiatieven behouden of cancellen? Zal de vraag volgende keer zijn of de kandidaat heteroseksueel is? Gaan klanten bewust kiezen om alleen met advocatenkantoren te werken die in lijn liggen met het Trump-beleid?
Het gesprek met de advocaat die van kantoor gaat veranderen, was een kantelmoment voor mij. Het betekent niet alleen dat Amerikaanse beslissingen doorsijpelen in België, maar ook dat bepaald talent zich niet zomaar neerlegt bij deze keuzes. Het toont aan dat advocaten het standpunt rond diversiteit mee in de weegschaal leggen bij het kiezen van een kantoor. Dit biedt een enorme kans voor kantoren die écht willen inzetten op inclusie: door simpelweg trouw te blijven aan hun bestaande principes, kunnen zij zich onderscheiden van andere kantoren en divers talent aantrekken dat op zoek is naar een veilige en ondersteunende werkomgeving.
Ik kies bewust voor het woord “simpelweg” omdat kantoren zich vroeger probeerden te onderscheiden door luid te verkondigen dat ze meedoen aan initiatieven inzake DEI, soms zelfs met het risico op beschuldigingen van ‘pink-washing’. Als diezelfde kantoren dit vandaag nog steeds van de daken schreeuwen, maken ze een duidelijke statement: "Wij verkopen onze ziel niet aan Trump." Het zijn deze kantoren die er als winnaars zullen uitkomen in de war for talent.
Niet hoeven nadenken over diversiteit en inclusie is een privilege als de wereld is ingericht op jouw perspectief. Voor velen is dat echter niet het geval
Conclusie
De advocatuur weerspiegelt onze diverse maatschappij nog veel te weinig. Er zijn niet alleen onzichtbare muren, maar ook uitgesproken visies en acties die een werkelijk diverse omgeving tegenhouden. Niet hoeven nadenken over diversiteit en inclusie is een privilege als de wereld is ingericht op jouw perspectief. Voor velen is dat echter niet het geval.
We bevinden ons op een kruispunt. Blijven we vastzitten in minimale verbeteringen en defensieve argumenten zoals "we doen het beter dan de rest"? Of grijpen we deze kans om kleur te bekennen op vlak van diversiteit en inclusie?
Voor kantoren die wel vasthouden aan diversiteit en inclusie is dit hét moment om hun waarden luid en duidelijk uit te dragen. Door openlijk te laten zien dat ze blijven investeren in een inclusieve werkcultuur, kunnen ze toptalent aantrekken dat bewust kiest voor een progressieve omgeving.
0 reacties