Met een zorgvolmacht kan je op voorhand richtlijnen over het beheer en de financiële beslissingen rond je goederen geven aan specifieke personen. Dit als je op een dag niet meer in staat bent om dit zelf te beheren. Stel je geen zorgvolmacht op, dan zal de vrederechter beroep doen op een bewindvoerder. Ook hier kan je één en ander op voorhand regelen.

Gezond van geest

Een ongeval, een ziekte, ouderdom… een fysieke of mentale beperking kan iedereen treffen. Door de coronacrisis beseffen we dat meer dan ooit. Iemand die zich in zo’n toestand bevindt, is volgens de wet ‘wilsonbekwaam’. Een niet al te fraai woord om te zeggen dat je niet meer in staat bent om je belangen te behartigen. Uit een ‘niet kunnen’ volgt volgens de wet een ‘niet mogen’: Iemand die wilsonbekwaam is, kan in principe geen overeenkomsten sluiten of geen beslissingen nemen die juridische gevolgen hebben.

En dat kan zeer vervelend zijn. Want zo wordt je vermogen als het ware geblokkeerd. Je kan je woning niet verkopen, niet zelfstandig kiezen naar welk rusthuis je wil, geen schenkingen doen aan je kinderen… Kortom, je kan zelf geen grote beslissingen meer nemen die een impact hebben op je vermogen.

Anticipeer met een zorgvolmacht

De beslissingen rond je vermogen kan je gelukkig wel op voorhand nemen, wanneer je nog gezond van geest bent. Met een zorgvolmacht geef je zelf aan – zonder tussenkomst van een rechter – wie welke handelingen in jouw naam zal stellen voor het geval je dat zelf niet meer kan. De zorgvolmacht is een bindende overeenkomst waarbij een grote verantwoordelijkheid rust op de mensen die je aanduidt om je belangen waar te nemen. Vandaar dat je hiervoor best bij een notaris aanklopt.

Geen zorgvolmacht? Dan het bewind

Een zorgvolmacht heeft  beperkingen en lost niet altijd alles op. Het geldt namelijk maar voor wat je erin regelt. Jammer genoeg heeft niemand heeft een glazen bol waarmee je in de toekomst kan kijken…  Misschien kom je terecht in een situatie die je toch niet had voorzien en waarvoor je niets in de zorgvolmacht had geregeld.  Bovendien stelt niet iedereen een zorgvolmacht op. Voor de punten die je niet in een zorgvolmacht had geregeld, val je mogelijk toch onder het bewind.

We spreken dan van het zogenaamde “gerechtelijk bewind”, waarbij de vrederechter één of meer bewindvoerders aanstelt. Dat kan zowel voor je financiële aangelegenheden zijn, als voor je beslissingen rond je persoon.  Belangrijk is dat de bewindvoerder aangesteld wordt als een bescherming op maat. De bescherming die door de vrederechter wordt georganiseerd mag niet verder reiken dan nodig is om je te beschermen.

Maar de tussenkomst van de rechter betekent voor je naasten mogelijk een bittere pil om te slikken. Hoewel de bewindvoerder meestal gekozen wordt in de familiale kring, is dat niet altijd het geval. Dat je geen zeg zou hebben over wie je bewindvoerder wordt, is vaak niet evident. Maar ook hier kan je verschillende acties ondernemen om op voorhand de spelregels te bepalen.

Anticipeer met een verklaring van voorkeur en een vertrouwenspersoon

Wie je bewindvoerder wordt, is een belangrijke beslissing. En misschien zelfs één die je zelf wil maken. Je kan bij de notaris of bij de rechtbank een ‘verklaring van voorkeur’ opstellen waarin je aangeeft wie je als bewindvoerder(s) kiest. De vrederechter zal je keuze eerbiedigen, maar kan afwijken om je belangen te vrijwaren. Ander voordeel: in zo’n verklaring kan je ook een aantal beginselen en richtlijnen opnemen die je bewindvoerders moeten eerbiedigen bij het uitoefenen van hun taak.

Soms kan het nuttig zijn om een tussenpersoon te voorzien tussen jou en je bewindvoerder.  Dat is de taak van de vertrouwenspersoon. Die kan je aanstellen om te bemiddelen tussen jou en je bewindvoerder. De vertrouwenspersoon houdt toezicht, overlegt met de bewindvoerder en vraagt informatie op. Hij kan ook een ‘alarmbelfunctie’ hebben, bijvoorbeeld wanneer er problemen zouden rijzen met de uitvoering van de taken van de bewindvoerder.

Bron: Fednot

Notaris.be