Bij een commandverklaring verklaart de persoon die het laatste bod heeft gedaan en dus als koper werd beschouwd (commandnemer), dat hij in feite heeft gekocht voor iemand anders. Deze laatste (de commandgever) wordt geacht het verkochte eigendom rechtstreeks van de verkoper gekocht te hebben. Er is geen doorverkoop met tweemaal registratierechten te betalen.

Het nut van de commandverklaring is vooral van praktische aard. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarbij de uiteindelijke koper zich niet onmiddellijk wil kenbaar maken. Er is dus sprake van een "ogenschijnlijke" koper die verschilt van de werkelijke koper. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat de verkoper een hogere prijs zou kunnen bedingen, wetende dat de koper een emotionele of belangrijke waarde hecht aan het goed…

Voorwaarden om gebruik te maken van een commandverklaring

Twee belangrijke voorwaarden moeten worden nageleefd:

1. De mogelijkheid tot commandverklaring doen moet uitdrukkelijk voorzien zijn in de voorwaarden van de openbare verkoop. Uiteindelijk moet de werkelijke koper (de command) bekend worden. Dit moet uiterlijk tegen de tweede werkdag na de toewijzing in authentieke vorm, dus bij notariële akte gebeuren. Bij een gerechtelijke openbare verkoop is de termijn vijf werkdagen.
2. Het moet zuiver en eenvoudig gebeuren d.w.z. zonder dat er veranderingen aan de voorwaarden en het voorwerp van de verkoop gebeuren.

Het naleven van deze voorwaarden heeft belang voor uw portefeuille. Indien u deze voorwaarden niet naleeft zult u immers twee maal registratierechten betalen, alsof er twee aparte kopen hadden plaatsgevonden.

Verschil met sterkmaking en lastgeving

Bij lastgeving is de lastgever onmiddellijk gekend en de lasthebber handelt in opdracht van een vooraf gekende persoon.

Bij sterkmaking handelt de sterkmaker niet in eigen naam. Hij handelt alleen maar om te beloven dat de persoon voor wie hij zich sterk maakt, zal goedkeuren. Bij gebrek aan goedkeuring zal er schadevergoeding verschuldigd zijn, tenzij uitdrukkelijk werd overeengekomen dat de sterkmaker zelf persoonlijk gebonden is.

Bij commandverklaring handelt de commandnemer in eigen naam met de mogelijkheid een andere persoon binnen een bepaalde tijd in zijn plaats te doen stellen.

Bron: Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat