Wat als mijn ouder niet meer in staat is om alleen te wonen? De zelfredzaamheid en de levenskwaliteit van ouderen is een punt dat veel mensen wakker houdt. Natuurlijk zijn er assistentiewoningen en rusthuizen, maar daar hangt vaak een stevig prijskaartje aan. Daarom overwegen steeds meer mensen om hun ouder(s) in hun huis te verwelkomen.

Kangoeroewonen

Bij een kangoeroewoning wonen twee ‘gezinnen’ in een woning. Vaak gaat het om jonge mensen die samenwonen met één of meer ouderen, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn.

Om van een kangoeroewoning te spreken, moet er een wil zijn om voor elkaar te zorgen. Dat onderscheidt kangoeroewonen van de andere vormen van samenhuizen. Op deze manier een woning delen heeft een aantal voordelen:

• Je kan gemakkelijker voor elkaar zorgen. Opa en oma kunnen bv. letten op hun kleinkinderen, je kan snel eens kijken of alles goed gaat met elkaar;
• Oudere mensen voelen zich minder eenzaam. Ze worden meer betrokken bij je gezinsleven;
• Het kan een (goedkoper) alternatief zijn voor een verblijf in een rusthuis.
• Als je een woning verbouwt tot een kangoeroewoning geniet je van een voordelig tarief van 6% BTW. Bovendien kan je de kosten delen met elkaar. De overheid voorziet ook een premie als je bepaalde aanpassingen wil (laten) uitvoeren.

Zorgwonen

Twee huishoudens in één woning. Klinkt eenvoudig? Toch is het in Vlaanderen niet zomaar toegestaan om je woning in twee woongelegenheden te splitsten. Je moet hiervoor verplicht een vergunning (omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen) aanvragen.

Het kan gemakkelijker en sneller gebeuren indien je woning wordt bestempeld als een ‘zorgwoning’. Zorgwonen is een concept dat wettelijk verankerd is in de stedenbouwkundige regelgeving. Indien je voldoet aan specifieke voorwaarden volstaat een melding aan de gemeente. Dat kan online, via het Omgevingsloket. Alleen als je buiten het bestaande bouwvolume uitbreidt, moet je een vergunning aanvragen.

Je spreekt over ‘zorgwonen’ als:

• er in een bestaande woning één kleinere, ondergeschikte woning wordt gecreëerd. De hulpbehoevende kan zowel in de hoofdwoning als in de ondergeschikte woning wonen;
• de ondergeschikte woning  fysiek deel uitmaakt van de bestaande woning;
• de ondergeschikte woning (de ruimten die gedeeld worden met de hoofdwoning niet meegerekend) maximum een derde van de volledige woning beslaat;
• de hoofdwoning en de ondergeschikte woning dezelfde eigenaar(s) hebben;
• er maximum 2 personen komen inwonen, waarvan:
  – er minstens één 65 jaar is of ouder;
  – of er één hulpbehoevend is (een persoon met een handicap, personen die in aanmerking komen voor een tegemoetkoming van de Vlaamse Sociale Bescherming of personen die nood hebben aan ondersteuning om thuis te kunnen blijven wonen).

Aparte huishoudens

Een ander voordeel van de registratie als een “zorgwoning”, is dat de overheid jullie als twee aparte gezinnen beschouwt. Jullie worden elk afzonderlijk belast. Het feit dat je met één of meerdere ouderen of hulpbehoevenden woont, heeft geen invloed op jouw sociaalrechtelijke uitkeringen. De inkomsten worden immers niet samengeteld voor ziektevergoedingen van de mutualiteit, inkomensgarantie voor ouderen, werkloosheidsuitkeringen, studietoelagen… Jullie leven op hetzelfde adres, maar de zorgwoning krijgt een aparte code in het register.

Einde van het zorgwonen

Vroeg of laat komt er een einde aan het zorgwonen. Ook dit meld je via het Omgevingsloket. Beslis je om toch te blijven ‘samenhuizen’ met andere personen? Dan neem je best opnieuw de voorwaarden voor zorgwonen onder de loep. Wanneer deze voorwaarden niet vervuld zijn, moet je immers toch nog een vergunning vragen.

Afspraken maken

Kangoeroewonen en zorgwonen bieden een aantal voordelen. Maar er zijn ook nadelen. Zo heb je met je gezin mogelijks minder privacy. Goede afspraken maken is daarom essentieel. Niet alleen rond privacy, maar ook rond de financiële aspecten en de impact op de eigendom. Een notaris kan je op weg helpen bij het maken van deze afspraken.

Bron: Fednot

Notaris.be