“Moeten andere kinderen instaan voor kosten, besteed aan mijn zorgenkind, indien de eigen inkomsten van dit kind niet volstaan?”
Het antwoord is: neen. Er bestaat geen wettelijke onderhoudsplicht tussen broers of zussen en al helemaal niet tussen verdere verwanten. Toch kan er een gewetens- of fatsoenlijkheidsplicht bestaat – in de juridische taal: een “natuurlijke verbintenis” – bestaan om aan naaste familieleden onderhoudssteun te verlenen, los van enige wettelijke verplichting.
Het bijzondere aan een natuurlijke verbintenis is dat er wel degelijk een schuld is, maar dat de middelen ontbreken om ze juridisch af te dwingen. Heb je vrijwillig een natuurlijke verbintenis voldaan, dan kun je hetgeen je betaald hebt niet terugvorderen. Er is dan ook geen sprake van een “onverschuldigde betaling”. Er is in dit geval ook geen sprake van dat je een gift zou gedaan hebben. Je hebt een (juridisch niet afdwingbare) schuld voldaan.
Om een natuurlijke verbintenis om te zetten in een civielrechtelijke verbintenis volstaat een belofte van nakoming van deze verbintenis maar het louter erkennen van het bestaan van een natuurlijke verbintenis is niet voldoende.
Toch ben je nooit zeker dat een rechter het bestaan van een natuurlijke verbintenis zal erkennen. Bij betwisting heeft de rechter het laatste woord.
Beste, ik heb bovenstaande tekst honderd keer gelezen, en kon er maar niet aan uit wie nu een schuld had aan wie, vooral door het zinnetje “Je hebt een (juridisch niet afdwingbare) schuld VOLDAAN” op het einde. Dit suggereert dat degene die iets gegeven heeft, een schuld heeft, wat toch niet de bedoeling kan zijn? De terminologie is al zeer moeilijk te volgen, omdat er vaak dubbele negaties in zitten. Naar mijn begrip heeft degene (familielid) die een bedrag gekregen heeft, daardoor een schuld aan degene die het gegeven heeft, maar degene die het gegeven heeft kan het niet terugvorderen. Dat naar mijn gevoel foute zinnetje legt nu precies de schuld bij de gever, dus ik denk dat wat hier bedoeld is “Je hebt een (juridisch niet afdwingbare) schuld gecreëerd bij degene aan wie je iets gegeven/betaald hebt.
Correctie op vorige reactie: wellicht toch juist wat er stond, maar toch nog moeilijk te begrijpen dat de “gever” opeens een schuld heeft (waar je zou denken dat de “krijger” een schuld heeft!). En het niet-afdwingbare heeft dus te maken met het niet kunnen terugvragen. Blijft wel zeer vreemd dat een schuld opeens bij een gever/betaler gelegd wordt. Zeker als je gaat denken in termen van leningen, wat toch wel eerder aangewezen zou zijn in geval je een familielid tijdelijk uit de nood helpt. En dan lees je bij privé-leniningen ook nog eens dat je de schuldenaar zeker een schulderkenning moet laten tekenen (dus dit keer is de ontvanger van de lening de schuldenaar)… Allemaal nogal ingewikkeld. Sorry voor mijn verwarring.